Wprowadzenie:
Taniec w literaturze odgrywa symboliczną rolę. W zależności od epoki motyw tańca zmieniał swoje znaczenie. Taniec w średniowieczu łączył się bowiem z danse macabre, czyli motywem, który przypominał ludziom o ich równości wobec śmierci, niezależnie od klasy społecznej. Inną funkcję pełni z kolei taniec rytualny, który ma znaczenie religijne i mistyczne, mające zbliżyć do Boga. Na przestrzeni wieków autorzy i autorki starali się przedstawić własne postrzeganie tańca w kontekście ich własnej epoki – taniec jest więc odzwierciedleniem aktualnych nastrojów społecznych
Rozwinięcie (“Wesele”):
Stanisław Wyspiański w ostatniej scenie “Wesela” przedstawia chocholi taniec. Symbolizuje on bierność oraz niezdolność działania Polek i Polaków. Chocholi taniec w “Weselu” jest dramatycznym przykładem tego, że nie umiemy się zjednoczyć i walczyć o ojczyznę (Wyspiański tym samym udziela komentarza na temat sytuacji Polski, która jeszcze w 1901 roku znajdowała się pod zaborami). Równocześnie jednak chocholi taniec daje nadzieję na to, że kiedyś będzie lepiej i należy tylko przeczekać ten zły okres. Chochoł to przecież słoma symbolizująca przeczekanie zimy, tak więc może bohaterowie i bohaterki dramatu muszą po prostu jeszcze trochę odczekać na swoją wielką szansę odzyskania niepodległości.
Rozwinięcie (kontekst):
Innym przykładem tańca przedstawionego w literaturze jest polonez w “Panu Tadeuszu” Adama Mickiewicza. Taniec symbolizuje tam pogodzenie się z przemijaniem Polski Szlacheckiej oraz pojednanie Polek i Polaków. Polonez daje więc nadzieję na przyszłość i ma w pewnym sensie przeciwne znaczenie do chocholego tańca, ponieważ bohaterowie i bohaterki “Pana Tadeusza” odnieśli sukces w kontekście zjednoczenia ojczyzny.
Zakończenie (podsumowanie):
Przedstawienia tańca różnią się zarówno formą, jak i symboliką. W dramacie Wyspiańskiego taniec jest hipnotyzujący i fantastyczny, natomiast u Mickiewicza tańcem jest ludowy polonez. Mimo to jednak można zauważyć, że symbolika tańca jest uzależniona przede wszystkim od kontekstu historycznego oraz mentalności ludzi konkretnego okresu. W tańcu skupiają się wszystkie nadzieje, marzenia i priorytety twórców wybranych epok. Sam taniec może natomiast pełnić funkcję moralizatorską (jak u Wyspiańskiego) albo dodawać otuchy (polonez w “Panu Tadeuszu” i motyw danse macabre).