Konkursy kuratoryjne organizuje kuratorium oświaty w każdym województwie. Mogą brać w nich udział uczący się w klasach IV-VIII z danego województwa, do którego przypisane jest odpowiednie kuratorium.
Zasady organizacji konkursu organizowane przez Kuratorium w Warszawie i terminy opisano na STRONIE. Każde kuratorium ma swoje zasady i tworzy swoje egzaminy, więc każde województwo ma inne wymagania. Regulamin można znaleźć zawsze na stronie kuratorium w zakładce „Konkursy i olimpiady”.
Konkurs polonistyczny to konkurs przedmiotowy, konkursy tematyczne są zwykle interdyscyplinarne i nie dotyczą przedmiotów, z których pisze się egzamin ósmoklasisty.
Laureaci konkursów przedmiotowych (uwaga! lista przywilejów może się różnić w zależności od województwa) zostają przyjęci do szkół ponadpodstawowych poza kolejnością, są też zwolnieni z egzaminu ósmoklasisty z przedmiotu, z którego uzyskali tytuł laureata na konkursie kuratoryjnym. Finaliści otrzymują dodatkowe punkty brane pod uwagę przy rekrutacji do szkół ponadpodstawowych.
ETAP SZKOLNY
- odbywa się pod koniec października, w 2022 r. – 28.10.2022 o godz. 9:00,
- jeśli chce się wziąć udział w konkursie, trzeba poinformować nauczyciela języka polskiego,
- do konkursu szkołę zgłasza dyrektor,
- konkurs pisze się w szkole, nie ma komisji egzaminacyjnej, nauczyciele sprawdzają prace i przesyłają je do kuratorium;
- składa się z pytań otwartych i testu jednokrotnego wyboru,
- wyniki zostają opublikowane w połowie listopada, zwykle 80% daje możliwość przejścia do kolejnego etapu.
W 2022 r. trzeba na tym etapie przygotować się z tematu:
Erato i Euterpe w rolach głównych, czyli muzyczne tropy kultury
Literatura:
- Jan Parandowski, Mitologia, w tym: mit o Orfeuszu i Eurydyce, mit o Apollinie i Marsjaszu, spotkanie Odyseusza z syrenami. DOSTĘP ONLINE
- John Ronald Reuel Tolkien, Silmarillion, część Ainulindalë (tłum. dowolne). POLECAM NA YT FILM NA TEN TEMAT
- Wybrane wiersze Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego, w tym: Ech muzyka, muzyka, Ballada o dwóch siostrach (z poematu Kolczyki Izoldy), Pieśni (także ich wykonania). DOSTĘP ONLINE
- Wybrane piosenki Agnieszki Osieckiej, w tym: Oczy tej małej, Małgośka, Komu weselne dzieci, Kochankowie z ulicy Kamiennej (także ich wykonania).
Film:
- Green Book, reż. Peter Farrelly, 2018. DOSTĘP ONLINE na VOD.PL
Dzieła plastyczne:
- John Everett Millais, Niewidoma dziewczyna, ok. 1856 DOSTĘP ONLINE
ETAP REJONOWY
- organizowany pod koniec grudnia/ na początku stycznia – w 2022 r. odbędzie sie 13.01.2023 o godz. 9:00
- miejsce pisania w danej gminie/powiecie wyznacza kuratorium, kontroluje go i ocenia członek lokalnej komisji;
- wyniki zostają opublikowane 20 stycznia, zwykle 80% daje możliwość przejścia do kolejnego etapu;
- można odwołać się od oceny.
W 2022 r. trzeba przygotować się z tematu z etapu szkolnego oraz:
Apollo w Helikonie, czyli związki malarstwa i literatury
Literatura:
- Jan Parandowski, Mitologia, w tym: mit o Pigmalionie, mit o Narcyzie.
- Irving Stone, Pasja życia, tłum. Wanda Kragen, wyd. dowolne.
- Zbigniew Herbert, Cena sztuki, Gerard Terbroch. Dyskretny urok mieszczaństwa, [w:] tegoż, Martwa natura z wędzidłem, Wrocław 1993.
- wybrane wiersze Wisławy Szymborskiej, w tym: Chmury, Dwie małpy, Vermeer, Ludzie na moście.
Film:
- Twój Vincent, reż. Dorota Kobiela / Hugh Welchman, 2017.
Dzieła plastyczne:
- Pieter Breugel starszy, Dwie małpy, 1562.
- Jan Vermeer, Mleczarka, 1658–1661,
- wybrane dzieła Vincenta Van Gogha, w tym: Gwiaździsta noc, Taras kawiarni w nocy, Czerwona winnica, Kościół w Auvers.
ETAP WOJEWÓDZKI
- organizowany pod koniec marca – w 2022 r. odbędzie się 15.03.2023 o godz. 9:00
- miejsce pisania wyznacza kuratorium, ono zajmuje się też kontrolą,
- wyniki zostają opublikowane 22 marca, zwykle 80% daje możliwość przejścia do kolejnego etapu;
- można odwołać się od oceny;
- finalistom można zostać, gdy napisze się na 20-30%, laureatem, gdy znajdzie się wśród 20-50 najlepszych wyników.
Muzy przed lustrem, czyli wątki autotematyczne
Literatura:
- Jan Parandowski, Mitologia, w tym: mit o Argonautach.
- William Shakespeare, Sen nocy letniej, tłum. L. Urlich, wyd. dowolne.
- Markus Zusak, Złodziejka książek, tłum. H. Boltyn, wyd. dowolne.
- Olga Tokarczuk, Czuły narrator. DOSTĘP ONLINE
- Wybrane wiersze Tadeusza Różewicza, w tym: Kto jest poetą, Moja poezja, Przyszli żeby zobaczyć poetę, Chleb.
Film:
- Przypadek Harolda Cricka, reż. Marc Forster, 2006.,
- Dwa teatry, reż. Gustaw Holoubek, wg sztuki Jerzego Szaniawskiego.
Dzieła malarskie:
- Guillaume Seignac, Muza, Henri Martin, Zamyślona muza w ogrodzie,
- Jacek Malczewski, Autoportret z muzą