ZAPISZ SIĘ NA KOREPETYCJE

    WYŚLIJ MAIL

Koszyk

Facebook

Instagram

babaodpolskiego

Aneta | Baba od polskiego

PATRONITE

Możesz zostać moim patronem/moją patron­ką: https://​patro​ni​te​.pl/​b​a​b​a​o​d​p​o​l​s​k​i​e​go/

Tu mnie znajdziesz

https://​linktr​.ee/​B​a​b​a​o​d​p​o​l​s​k​i​ego

ZAPISZ SIĘ NA KOREPETYCJE

© 2021 Baba od polskiego.

Powered by WordPress.

Theme by Anders Norén.

Tag: język

Ebook “Jak pisać – Matura podstawowa” już w sklepie!

🔥JUŻ JEST🔥 Ebo­ok “Jak pisać – matu­ra pod­sta­wo­wa”, dzię­ki któ­re­mu przy­go­tu­jesz się do pisa­nia wypra­co­wa­nia na matu­rze 2022! Zebra­łam wszyst­kie naj­waż­niej­sze ele­men­ty, któ­re oma­wiam na swo­ich zaję­ciach – sche­mat wypra­co­wań, zasady...

Język pokoju – dlaczego warto przyglądać się słowom wypowiadanym przez polityków?

Od zwro­tu lin­gwi­stycz­ne­go wie­my, że język kształ­tu­je rze­czy­wi­stość. To, jakim języ­kiem się posłu­gu­je­my, ma olbrzy­mie zna­cze­nie. Zaso­by lek­sy­kal­ne, kono­ta­cje seman­tycz­ne czy nawet rodzaj gra­ma­tycz­ny decy­du­ją o tym, jak postrze­ga­my świat. Dużą różnicę...

nowomowa — wojna hybrydowa

O współ­cze­snej nowo­mo­wie i defi­ni­cji woj­ny hybrydowej

Ofeminin: Kukiz jako pracownica seksualna

Temat przy­cichł w obli­czu tra­ge­dii, ale wła­śnie przy­po­mnia­łam sobie o tek­ście do ofe­mi­nin Anny Lal­ki. Mia­łam oka­zję wypo­wie­dzieć się na temat obraź­li­we­go sło­wa „szma­ta” i krzyw­dy w języ­ku. https://​www​.ofe​mi​nin​.pl/​s​w​i​a​t​ – ​k​o​b​i​e​t​/​k​u​k​i​z​ – ​j​a​k​o​ – ​p​r​a​c​o​w​n​i​c​a​ – ​s​e​k​s​u​a​l​n​a​ – ​k​o​b​i​e​t​y​ – ​z​b​y​t​ – ​c​z​e​s​t​o​ – ​s​a​ – ​o​b​i​e​k​t​e​m​ – ​d​r​w​i​n​/​l​6​5​6​421

Szmata – nie wpisuj w Google!

O nad­uży­wa­nym w tym tygo­dniu sło­wie “szma­ta”. #komen­tu­ję

Pejoratywnie nacechowany sufiks ‑stwo/-ctwo

O nie­chlub­nym sło­wie, któ­re­go pew­na model­ka bro­ni i uzna­je za neu­tral­ne, tym­cza­sem sze­rzy swo­imi sło­wa­mi nie­na­wiść i uda­je tolerancję
#komen­tu­ję

INTERNET i jego wpływ na język

Wpływ Inter­ne­tu na współ­cze­sną pol­sz­czy­znę mówio­ną i pisa­ną. Roz­waż pro­blem, odwo­łu­jąc się do wybra­nych przykładów

Oficjalna i nieoficjalna odmiana języka

Zde­fi­niuj ofi­cjal­ną i nie­ofi­cjal­ną odmia­nę języ­ka, roz­waż pro­blem na wybra­nych przykładach

Polszczyzna oficjalna a używana w Internecie

Omów róż­ni­ce mię­dzy pol­sz­czy­zną ofi­cjal­ną a uży­wa­ną w Inter­ne­cie. Odwo­łaj się tak­że do wła­snych doświadczeń

Kultura języka

Wymień i omów ele­men­ty wpły­wa­ją­ce na kul­tu­rę języka

Mowa nienawiści w mediach i przestrzeni publicznej

Mowa nie­na­wi­ści w mediach i prze­strze­ni publicz­nej – omów pro­blem odwo­łu­jąc się do przy­kła­dów z pra­cy, tablo­idów, mediów spo­łecz­no­ścio­wych i wła­snych doświadczeń.

Zasady etyki słowa

Zapre­zen­tuj zasa­dy ety­ki sło­wa i omów je odwo­łu­jąc się do wybra­nych przykładów.

Cele stosowania nowomowy we współczesnym świecie

Cele i przy­kła­dy sto­so­wa­nia nowo­mo­wy we współ­cze­snym świecie.

Język mówiony a język pisany

Na czym pole­ga róż­ni­ca mię­dzy języ­kiem mówio­nym i pisa­nym? Czym cha­rak­te­ry­zu­ją się te for­my wypowiedzi?

Funkcja blogów we współczesnej kulturze

Przed­staw funk­cję blo­gów we współ­cze­snej kul­tu­rze odwo­łu­jąc się do wybra­nych przykładów

Akt komunikacji i komunikat językowy

Omów akt komu­ni­ka­cji, komu­ni­kat języ­ko­wy, wymień i omów wszyst­kie elementy.

Funkcje języka

Wymień i omów funk­cje języka

środki stylistyczne

Środ­ki arty­stycz­ne­go wyrazu

obiektywny / subiektywny

fak­ty a opi­nie, subiek­tyw­ny a obiek­tyw­ny #kor­kiz­pol­skie­go

Powtórzenie przed maturą

Naj­waż­niej­sze zagad­nie­nia do powtó­rze­nia przed matu­rą (prób­ną?) z języ­ka polskiego

NEUTRATYWY

O zaim­kach neu­tral­nych płcio­wo – czym są, jakie przyj­mu­ją for­my, jak je sto­so­wać i dlaczego. 

imiesłów baba od polskiego

imiesłów

o imie­sło­wach

Kiedy stosować dłuższą, a kiedy krótszą formę zaimka?

Zaim­ki ja, ty, on – mają w nie­któ­rych przy­pad­kach dwie for­my: dłuż­sze i krót­sze mnie, mi tobie, ci cie­bie, cię Jemu, nie­mu, mu Kie­dy uży­wa się dłuż­szych form?Cie­bie nie kocham – na począt­ku zdania...

Style językowe współczesnej polszczyzny

Styl potocz­ny naj­czę­ściej wystę­pu­je w języ­ku mówio­nym. Uży­wa się go rów­nież w for­mie pisa­nej np. w dzien­ni­kach, listach, SMS-ach. Cechu­je go swo­bod­na, nie­sta­ran­na for­ma wypo­wie­dzi i wystę­po­wa­nie środ­ków eks­pre­syw­nych. Cha­rak­te­ry­zu­ją go krót­kie zdania,...

Procesy fonetyczne: udźwięcznienie i ubezdźwięcznienie

O tym, czym jest gło­ska, poczy­tasz tutaj: http://​baba​od​pol​skie​go​.pl/​2​0​2​0​/​0​3​/​2​9​/​g​l​o​s​k​a​ – ​i​ – ​l​i​t​e​ra/ O samo­gło­skach poczy­tasz tutaj: http://​baba​od​pol​skie​go​.pl/​2​0​2​0​/​0​3​/​2​9​/​s​a​m​o​g​l​o​s​ki/ O spół­gło­skach i ich podzia­le poczy­tasz tutaj: http://​baba​od​pol​skie​go​.pl/​2​0​2​0​/​0​3​/​3​0​/​s​p​o​l​g​l​o​s​ki/ Jak roz­po­znać pro­ce­sy? uprosz­cze­nie gru­py spół­gło­sko­wej — zni­ka nam gło­ska trud­na do wymówienia...

zdania złożone — ćwiczenia

TEORIA: http://​baba​od​pol​skie​go​.pl/​2​0​2​0​/​0​3​/​1​8​/​z​d​a​n​i​a​ – ​z​l​o​z​o​né/ Poważ­ny jest czło­wiek, któ­ry nie odno­si się poważ­nie do rze­czy nie­po­waż­nych.  Pamię­taj­my, że Pol­ska pośród naro­dów jest dużą myszą.  Ja się zasta­na­wiam, czy w ogó­le ist­nie­je dobry spo­sób na życie. Cza­sem trze­ba postawić...

perswazja i manipulacja

per­swa­zja – prze­ko­na­nie kogoś do nasze­go zda­nia, z logicz­ną argu­men­ta­cją np. załóż czap­kę, bo nie chcę byś się roz­cho­ro­wa­ła i musia­ła mieć znów lek­cje onli­ne mani­pu­la­cja – prze­ko­na­nie kogoś do nasze­go zda­nia, jest nie­etycz­na, podstęp,...

najlepszy film do zestawów językowych na maturze

Naj­lep­szym fil­mem do zesta­wów języ­ko­wych pod­czas matu­ry ust­nej jest “Dzień świ­ra”. To nie mit! Tak jak “Lal­kę” moż­na podać wszę­dzie, tak i ta czar­na kome­dia o nauczy­cie­lu z ner­wi­cą – może Ci pomóc zdać.  Tytuł: “Dzień świra”...

części mowy i części zdania

CZĘŚCI MOWY CZĘŚCI ZDANIA RZECZOWNIK ->kto? co? licz­ba: mno­gą i poje­dyn­czą*rodza­je: męski, żeń­ski, nija­ki (l.poj)męsko­oso­bo­wy, nie­mę­sko­oso­bo­wy (l.mn)dekli­na­cja: mam – mia­now­nik – kto? co?dom – dopeł­niacz – kogo? cze­go?cały – celownik –...

zaimek zwrotny „się”

cza­sow­ni­ki zwrot­ne w zda­niu:  np. myję się, spy­tał się – zaimek „się” wystę­pu­je po cza­sow­ni­ku wyją­tek: jeże­li wypa­da na koń­cu zda­nia – wte­dy przed cza­sow­ni­kiem odmia­na przez przy­pad­ki: D. sie­bie C. sobie B. sie­bie, się N. sobą...

środki językowe niezbędne do egzaminu ósmoklasisty

porów­na­nie – X jak Y porów­na­nie home­ryc­kie – w Panu Tade­uszu roz­bu­do­wa­ne porów­na­nie na min. 5 wer­sów i odno­si się do przy­ro­dy np. Achil­les pędził w stro­nę Hek­to­ra niczym orzeł polu­ją­cy na swo­ją ofia­rę….. epi­tet – coś...

związki frazeologiczne

zaimki

zaim­ki w języ­ku pol­ski -> następ­ny wpis doty­czy neozaimków

funkcja metajęzykowa

FUNKCJA METAJĘZYKOWA(sku­pia się na defi­nio­wa­niu zasad języ­ko­wych i jest widocz­na w nauce o języ­ku)  Lao Che, Licz­ba Mno­ga:; “Z języ­ka pol­skie­go / Naj­bliż­sza i dro­ga / Jest mi licz­ba mno­ga. Licz­ba mnoga,/ bli­żej Boga.”...

funkcja poetycka

FUNKCJA POETYCKA – pole­ga na zwró­ce­niu uwa­gi na for­mę tek­stu, na spo­sób kształ­to­wa­nia i brzmie­nia komu­ni­ka­tu Krzysz­tof Kamil Baczyń­ski “By­łeś jak wiel­kie, sta­re drze­wo”: ”By­łeś jak wiel­kie, sta­re drze­wo, / na­ro­dzie mój jak...

funkcja impresywna

FUNKCJA IMPRESYWNA – pod­czas trwa­nia komu­ni­ka­cji nadaw­ca w jakiś spo­sób wpły­wa na odbior­cę, nakła­nia do wyko­na­nia zada­nia lub chce wpły­nąć na poglą­dy Mowa osca­ro­wa Joaqu­ina Pho­eni­xa: „Myślę, że bar­dzo odłą­czy­li­śmy się od świa­ta przyrody....

funkcja ekspresywna

FUNKCJA EKSPRESYWNA – tekst przede wszyst­kim prze­ka­zu­je emo­cje nadaw­cy, wra­że­nie nadaw­cy wobec opo­wia­da­nej histo­rii lub wobec odbior­cy; autor infor­mu­je o swo­ich emo­cjach, nastro­ju lub poglą­dach Juliusz Sło­wac­ki, Testa­ment Mój:...

spółgłoski

????Spół­gło­ski to gło­ski, przy któ­rych wyma­wia­niu sły­chać dodat­ko­wy dźwięk, są nie­sa­mo­dziel­ne i nie mogą two­rzyć syla­by (wyjąt­ki: Brr! Pst!) b (sły­chać be); j (jot); r (er) – narzą­dy mowy w jamie ust­nej zbliżają...

samogłoski

Gło­ski dzie­lą się na samo­gło­ski i spół­gło­ski Samo­gło­ski — wszyst­kie są dźwięcz­ne, przy ich wyma­wia­niu sły­chać tyl­ko gło­skę, a narzą­dy mowy w jamie ust­nej są roz­war­te; samo­gło­ska może sama two­rzyć syla­bę Samo­gło­ski ust­ne — a, e,...

głoska i litera

Gło­ska – poje­dyn­czy dźwięk mowy, naj­mniej­sza mówio­na i sły­sza­na część wypo­wie­dzi. 1 gło­ska = 1 lite­ra: z‑u‑p‑a 1 gło­ska = 2 lite­ry: dz-w‑o­‑n 1 gło­ska = 3 lite­ry: dzi-u‑r‑a Lite­ra – gra­ficz­ny znak gło­ski, w wyrazie...

zdania złożone — teoria

ZDANIA ZŁOŻONE WSPÓŁRZĘDNIE — zbu­do­wa­ne z samo­dziel­nych wypo­wie­dzeń, każ­de ze zdań ma swój cza­sow­nik, a są one połą­czo­ne ze sobą za pomo­cą spój­ni­ków:   ŁĄCZNE — uzu­peł­nia­ją się: — —  — -…i, oraz, a, ani, jak, rów­nież… — — — — – Miko­łaj zagra w koszykówkę...

zdania wielokrotnie złożone — ćwiczenia

TEORIA: http://​baba​od​pol​skie​go​.pl/​2​0​2​0​/​0​3​/​1​8​/​z​d​a​n​i​a​ – ​z​l​o​z​o​né/ ZDANIA ZŁOŻONE: https://babaodpolskiego.pl/2020/11/05/zdania-zlozone-cwiczenia‑2/ Świa­do­mość tego, że życie jest krót­kie, nie może odwieść nas od korzy­sta­nia z jego uro­ków ani pocie­szyć nas w kło­po­tach, jakich nam ono przy­spa­rza.  Lubię fil­my, ale wolę czy­tać powie­ści Jane...

aforyzm

Afo­ryzm = zło­ta myśl = sen­ten­cja = mak­sy­ma – zazwy­czaj jed­no zda­nie, któ­re zawie­ra ogól­ną praw­dę, myśl filo­zo­ficz­ną, psy­cho­lo­gicz­ną, moral­ną. Czę­sto pocho­dzą od zna­nych auto­rów (zło­ta myśl), suge­ru­ją nieomylność...

idiomy

Idio­my — to kon­struk­cje języ­ko­we, któ­re czy­ta się meta­fo­rycz­nie, nie moż­na odczy­ty­wać dosłow­nie słów skła­do­wych; są pod­ka­te­go­rią fra­ze­olo­gi­zmów (fra­ze­olo­gi­zmy sta­łe), sta­no­wią dużą trud­ność w nauce języ­ka obce­go, np.: ręka rękę myje,...

skrót

SKRÓT – frag­ment wyra­zu; sto­so­wa­ny, by zaosz­czę­dzić miej­sce. PISOWNIA BEZ KROPKI, gdy skrót: zawie­ra ostat­nią lite­rę wyra­zu (głów­nie sło­wa w mia­now­ni­ku), np. dok­tor – dr jed­nost­ki miar i wag, np. cen­ty­metr – cm poję­cia mate­ma­tycz­ne, np. sinus...

skrótowiec

SKRÓTOWIEC – powsta­je z pierw­szych liter, któ­re two­rzą nazwę np. AK (Armia Kra­jo­wa) Mamy kil­ka rodza­jów skró­tow­ców: GŁOSKOWCE – czy­tasz cały skró­to­wiec jak­by był nazwą, np. PAN (czyt. pan) – Pań­stwo­wa Aka­de­mia Nauk...

funkcje tekstów językowych

Funk­cja infor­ma­tyw­na – infor­mu­je, czy­li prze­ka­zu­je infor­ma­cje – i to na nich sku­pia się uwa­ga odbior­cy. Oto cha­rak­te­ry­stycz­ne cechy tek­stu o tej funk­cji:  brak słow­nic­twa nace­cho­wa­ne­go emo­cjo­nal­nie i oce­nia­ją­ce­go, brak środ­ków arty­stycz­nych, rze­czo­wość, precyzyjność,...

złożenie / zrost / zestawienie

ZŁOŻENIE A + o/i/y +Z = wyraz pod­sta­wo­wy + for­man­ty (wrost­ki: O, I, Y) + wyraz pod­sta­wo­wy = zło­że­nie musisz zro­bić para­fra­zę: pisarz, któ­ry pisze powie­ści = powie­ściopisarz pocho­dzi z cudzej...

narracja

NARRATOR wystę­pu­je w EPICE. NARRATOR PIERWSZOOSOBOWY (pamięt­ni­kar­ski) cza­sow­ni­ki w pierw­szej oso­bie; może być uczest­ni­kiem wyda­rzeń ma ogra­ni­czo­ną wie­dzę o świe­cie przed­sta­wio­nym czę­sto subiek­tyw­ny TYPY NARRACJI: aukto­rial­na (patrzy na świat z dystan­sem), per­so­nal­na (tak jak...

słowotwórstwo, baba od polskiego, formanty, asteriks, obeliks, sufiks, infiks, prefiks, przedrostek, wrostek, przyrostek

Asteriksy i Obeliksy, czyli formanty języka polskiego

Zarów­no stu­den­ci filo­lo­gii pol­skiej, jak i ósmo­kla­si­ści, muszą nauczyć się odróż­niać typy for­man­tów i zrost­ków. Śpie­szę z pomo­cą! FORMANTY AFIKSALNE Zro­stek = for­mant = afiks – to okre­śle­nie tego same­go i ozna­cza coś...

rozstrzygnięcie plebiscytu młodzieżowe słowo roku 2017

Odja­nie­paw­lić pozna­łam nie przez smart­fi­cę, ale dzię­ki moim uczniom, któ­rzy usta­wi­li mi kie­dyś JP2 na tape­cie. Oczy­wi­ście moją reak­cją było wte­dy jed­no wiel­kie iks­de, ale nie rozu­mia­łam jesz­cze tego zja­wi­ska. Dziś ogło­szo­no wyni­ki plebiscytu...