Autor

anonimowy

Tytuł

„Bogurodzica”

Rodzaj literacki

Liryka

Gatunek literacki

Pieśń religijna, hymn, carmen patrium (pieśń ojców)

Data wydania

Powstanie tekstu datowane na XIII lub XIV wiek (pojawiają się też argumenty przemawiające za wiekiem XI); pierwszy zapis pochodzi z XV wieku (dwie wersje – tzw. przekaz kcyński i przekaz krakowski)

Epoka literacka

średniowiecze

Miejsce wydania

Brak dokładnych danych; pierwsze zapisy pochodzą z Polski

Czas akcji

Nieokreślony, odnosi się do duchowej i liturgicznej przestrzeni modlitwy

Miejsce akcji

Nieokreślone, symboliczne odniesienie do relacji człowieka z Bogiem

Geneza

„Bogurodzica” to najstarsza zachowana pieśń religijna w języku polskim, a zarazem pierwszy polski utwór poetycki, uznawany za arcydzieło średniowiecznej liryki. Była śpiewana znacznie wcześniej, niż została spisana – podczas ważnych wydarzeń państwowych i bitew (np. Grunwald, 1410), co nadawało jej status podobny do hymnu narodowego.

Problematyka

Religijne znaczenie: modlitwa o wstawiennictwo Maryi i Jana Chrzciciela, skierowana do Chrystusa (tzw. motyw deesis).

Historyczne znaczenie: odgrywała ważną rolę w budowaniu tożsamości narodowej, śpiewana podczas bitew i koronacji królewskich. Jan Długosz nazwał ją „pieśnią ojczystą” (carmen patrium).

Bohaterowie

Maria – jako Matka Boża i pośredniczka między ludźmi a Chrystusem.

Jezus Chrystus – do którego modlący się zwracają za pośrednictwem Mari i Jana Chrzciciela.

Jan Chrzciciel – pełni funkcję pośrednika w drugiej strofie pieśni.

Kompozycja

W płatnej wersji pliku. 

Symbolika

W płatnej wersji pliku.

Motywy literackie

W płatnej wersji pliku.

Konteksty

W płatnej wersji pliku.

Co jeszcze się omawia przy tej lekturze?

W płatnej wersji pliku.

Interpretacja

W płatnej wersji pliku.