Możesz zostać moim patronem/moją patronką: 
Test maturalny na żywo w telewizji – edukacja z humorem
Na dzień przed maturą z języka polskiego miałam przyjemność pojawić się w „Pytaniu na Śniadanie”, by przeprowadzić krótki test maturalny na żywo. Do udziału zaproszono czworo znanych aktorów: Dariusza Kordka, Jędrzeja Jezierskiego, Emilię Dankwę i Michała Lesienia. To była pełna emocji zabawa z nutą stresu, która udowodniła, że maturalne wspomnienia zostają z nami na długo.
W studiu TVP1 zaprosiłam gości do szybkiej powtórki z lektur. Test maturalny oparłam na prawdziwych arkuszach egzaminacyjnych. Zadałam pytania dotyczące trzech lektur: „Lalki”, „Wesela” i „Dziadów cz. II”. Chciałam przypomnieć, że język polski to nie tylko daty i cytaty, ale także pytania o sens, wartości i emocje, które literatura w nas zostawia.
Rozmowa z aktorami pokazała, jak wiele łączy maturę ustną z występem scenicznym. Goście zdradzali swoje triki, sposoby na stres i wspomnienia z własnych egzaminów. Test maturalny był więc nie tylko zabawą, ale też inspirującą lekcją – i dla widzów, i dla mnie jako nauczycielki.
Test maturalny na żywo w telewizji – edukacja z humorem
Rozmowa z aktorami pokazała, jak wiele łączy maturę ustną z występem scenicznym. Goście zdradzali swoje triki, sposoby na stres i wspomnienia z własnych egzaminów. Test maturalny był więc nie tylko zabawą, ale też inspirującą lekcją – i dla widzów, i dla mnie jako nauczycielki.
Jakie są najczęstsze błędy popełniane przez maturzystów na maturze pisemnej z języka polskiego?
– brak wyraźnej tezy lub jej niespójność z argumentacją
– powierzchowne odwołanie do lektur (ograniczone do streszczenia, bez analizy)
– nielogiczna kompozycja i brak spójników między akapitami; tekst brzmi jak pisany od myślnika
– błędy kardynalne (np. przypisanie cech bohaterowi z innego utworu)
– niepoprawna realizacja formy (np. rozprawka bez argumentów, zawierająca jedynie przykłady dobrane do tezy)
– brak hierarchii argumentów, czyli pisanie pracy bez uprzedniego planu
Czy tegoroczna matura różni się czymś istotnym od tej sprzed roku? Co się zmieniło w wymaganiach?
– poza zmianą listy lektur, a co za tym idzie – ograniczeniem liczby pojęć wymaganych przez podstawę programową, oraz liczby pytań z zakresu jawnego matury ustnej, nie nastąpiły znaczące zmiany
– kontrowersje nadal dotyczą błędów kardynalnych i oceniania lektur wykreślonych z podstawy, ale nie wpłynęło to na konstrukcję arkusza
– obowiązuje ta sama formuła: wypracowanie problemowe z obowiązkową lekturą i drugim kontekstem
Jakie utwory literackie są w tym roku najczęściej powtarzane podczas przygotowań?
– „Lalka” B. Prusa
– „Dziady cz. III” A. Mickiewicza
– „Przedwiośnie” S. Żeromskiego
– „Wesele” St. Wyspiańskiego
– „Inny świat” G. Herlinga-Grudzińskiego
– „Tango” S. Mrożka
– „Dżuma” A. Camusa
– „Rok 1984” G. Orwella
– „Zbrodnia i kara” F. Dostojewskiego
Czy są jakieś „pewniaki” na maturę, czy raczej nie da się nic przewidzieć?
Nie da się przewidzieć tematu, ale:
– Jan Kochanowski pojawia się regularnie
– warto spodziewać się pytań odnoszących się do pięciu najważniejszych lektur
– mogą pojawić się pojęcia takie jak: danse macabre, vanitas, theatrum mundi
Jakie lektury warto powtórzyć na dzień przed maturą?
– „Lalka” B. Prusa
– „Dziady cz. III” A. Mickiewicza
– „Przedwiośnie” S. Żeromskiego
– „Wesele” St. Wyspiańskiego
– jedna z lektur ukazujących rzeczywistość po II wojnie światowej: „Dżuma”, „Rok 1984” lub „Tango”
– przegląd motywów literackich: bunt, miasto, natura, poświęcenie, wolność, kondycja ludzka
Czy poziom czytelnictwa i zainteresowania literaturą wśród młodzieży się zmienia? Jak to wpływa na wyniki matur?
– rośnie zainteresowanie literaturą współczesną i literaturą młodzieżową (Young Adult)
– klasyka bywa odczytywana powierzchownie, bez głębszego zrozumienia
– uczniowie czytający więcej niż „obowiązkowe minimum” lepiej wypadają w analizie i argumentacji
– dobre wyniki częściej osiągają ci, którzy potrafią sięgać po konteksty kulturowe: film, teatr, historię, popkulturę
