Już na początku warto zaznaczyć, że Rada Języka Polskiego (RJP) nie stworzyła żadnej formalnej listy imion zakazanych. To popularny mit, wynikający z nieporozumienia. W rzeczywistości Rada Języka Polskiego opublikowała jedynie „Zalecenia dla urzędów stanu cywilnego dotyczące nadawania imion dzieciom osób obywatelstwa polskiego i narodowości polskiej”, które ukazały się w „Komunikatach Komisji Kultury Języka Komitetu Językoznawstwa PAN” nr 1(4) w 1996 roku. Celem tych zaleceń jest pomoc urzędnikom w rozstrzyganiu wątpliwości dotyczących nadawania imion, szczególnie tych nietypowych.

Imiona niezalecane RJP – co warto wiedzieć?

Choć Rada nie zakazuje imion, w 2006 roku opublikowała listę, która wskazuje imiona niezalecane, m.in.:

  • Abbadon
  • Akaina
  • Alexander
  • Alma
  • Andrzelika
  • Ardena
  • Arkhan
  • Bastian
  • Benjamin
  • Bhakti
  • Boromir
  • Brian
  • Carmen i Carmena
  • Chiara
  • Clea
  • Cynthia
  • Dajana
  • Emaus
  • Ewan
  • Herrada
  • Jaila
  • Joshua
  • Julka
  • Karla
  • Klea
  • Krystina
  • Kuba jako imię żeńskie
  • Lester
  • Lilith
  • Lorina
  • Majka
  • Malta
  • Martin
  • Martyn
  • Maxymilian
  • Maya
  • Merlin
  • Montezuma
  • Morena
  • Natasha
  • Nicol (żeńskie)
  • Nicole (żeńskie)
  • Nika
  • Nikol (żeńskie i męskie)
  • Nikola (męskie)
  • Ole
  • Opieniek
  • Pacyfik
  • Pakita
  • Poziomka
  • Radek
  • Rener
  • Ricardo
  • Sofia
  • Tea
  • Teonika
  • Tonia
  • Tupak
  • Una
  • Unka
  • Veronika
  • Victoria
  • Violeta i Violetta
  • Wilga
  • Wilk
  • William
  • Xymena

Zalecenia Rady Języka Polskiego 

Imiona w postaci przyswojonej przez język polski

Zaleca się wybieranie imion w wersji zgodnej z polskimi normami językowymi, które podkreślają narodową tożsamość oraz są łatwe do odmiany.

przykłady:

  • Jan – a nie John
  • Katarzyna – a nie Catherine
  • Piotr – a nie Peter

Imiona te przyswojono w polszczyźnie przez wieki, co sprawia, że są naturalnie rozpoznawane jako polskie i mają swoje miejsce w tradycji chrześcijańskiej oraz europejskiej.

Unikanie imion pochodzących od wyrazów pospolitych i nazw geograficznych

Nie powinno się nadawać imion pochodzących od:

  • wyrazów pospolitych, takich jak: Sonata, Bławatek, Kąkol
  • nazw geograficznych, np. Dakota, Malta, Korea

Takie imiona mogą być niezrozumiałe lub budzić negatywne skojarzenia, co może utrudniać funkcjonowanie dziecka w społeczeństwie.

Zgodność z zasadami ortograficznymi

Imiona powinny być zgodne z regułami polskiej ortografii. Rekomenduje się pisanie:

  • Aleksandra – a nie Alexandra
  • Wirginia – a nie Virginia
  • Zofia – a nie Sophia

Zasady te obejmują również:

  • pisownię „ks” zamiast „x” (np. Aleksander)
  • stosowanie „w” zamiast „v” (np. Wirginia zamiast Virginia)
  • pisownię „j” po samogłosce (np. Rajmund, a nie Raimund)

UWAGA: Można nadać imię obce (np. Mercedes, Andrea), niezależnie od obywatelstwa i narodowości rodziców.

Imię powinno wskazywać na płeć dziecka

Zalecenia wynikają zarówno z gramatyki polskiej, jak i praktycznych aspektów:

  • imiona dziewczęce zazwyczaj kończą się na „-a” (np. Zuzanna, Anna), co jest zgodne z tradycją językową
  • imiona męskie kończą się zwykle na spółgłoskę (np. Tomasz, Marcin) lub na „-i/-y” (np. Antoni, Walery)

Wyjątkiem są imiona literackie i kulturowe, takie jak Noemi, Rut czy Karmen, które mogą być nadawane dziewczynkom, mimo że nie kończą się na „-a”.

UWAGA: Imię może być neutralne płciowo, ale powinno być przypisywane do danej płci w powszechnym użyciu.

Unikanie imion ośmieszających lub budzących negatywne skojarzenia

Zgodnie z ustawą nie należy nadawać imion, które mogłyby być źródłem wstydu lub problemów dla dziecka. Przykłady takich imion to:

  • Lucyfer
  • Belzebub
  • Kurtyzana

Unikanie imion zdrobniałych

Imiona w zdrobniałej formie, takie jak Jaś czy Kasia, nie są rekomendowane jako oficjalne. Można natomiast nadawać imiona, które współcześnie funkcjonują jako pełnoprawne, np.:

  • Lena
  • Nina
  • Rita

Zakaz nadawania więcej niż dwóch imion

Rada podtrzymuje zasadę, że dziecku można nadać maksymalnie dwa imiona, zapisując je osobno, bez użycia łączników (np. Anna Maria). Wyjątkiem jest tradycja nadawania chłopcom drugiego imienia Maria, np. Tadeusz Maria.

Praktyczne uwagi dla rodziców

Warto pamiętać, że imię dziecka będzie używane w różnych środowiskach (także szkolnych i lepiej, by nie wywoływało śmiechu lub złych skojarzeń) i dokumentach oficjalnych. Obce, nieprzyswojone imiona mogą być wymawiane lub zapisywane w sposób różny, co może prowadzić do nieporozumień. Warto zachować umiar i wybierać imiona, które będą czytelne i praktyczne zarówno w Polsce, jak i za granicą.



Kiedy trzeba nadać dziecku imię?

Nadanie imienia dziecku jest częścią procesu rejestracji urodzenia w Urzędzie Stanu Cywilnego (USC). Poniżej znajdziesz szczegółowe informacje o tym, co trzeba zrobić, jakie są wymagania oraz jakie obowiązują terminy.

Kiedy należy zgłosić urodzenie dziecka?

  • Masz 21 dni od wystawienia karty urodzenia, aby zgłosić urodzenie dziecka w USC
  • Kartę urodzenia wystawia upoważniona osoba, która odebrała poród, np. lekarz lub położna
  • Dokument ten trafia do USC najpóźniej 3 dni od jego wystawienia
  • Jeśli nie zgłosisz urodzenia dziecka w terminie, kierownik USC z urzędu wybierze imię dla dziecka i zarejestruje jego urodzenie na podstawie karty urodzenia

Kto może zgłosić dziecko?

Zgłoszenia mogą dokonać:

  • matka lub ojciec dziecka, jeśli mają pełną zdolność do czynności prawnych
  • ojciec dziecka, który nie jest mężem matki, musi wcześniej złożyć oświadczenie o uznaniu ojcostwa

Takie oświadczenie można złożyć przed:

  • kierownikiem dowolnego USC
  • konsulem Rzeczypospolitej Polskiej
  • sądem

Oświadczenie ojca wymaga potwierdzenia przez matkę dziecka w ciągu 3 miesięcy od daty jego złożenia.

Jak zgłosić urodzenie dziecka?

Urodzenie dziecka można zgłosić:

  1. Online – przez platformę ePUAP lub serwis Obywatel.gov.pl

    wymagane są:

    • profil zaufany lub e-dowód (dowód osobisty z warstwą elektroniczną)
    • konto na platformie ePUAP do komunikacji z urzędem

    Wypełnij formularz online, wprowadź imię dziecka i podpisz zgłoszenie elektronicznie za pomocą:

    • profilu zaufanego
    • e-dowodu
    • kwalifikowanego podpisu elektronicznego

    Potwierdzenie zgłoszenia otrzymasz na swoją skrzynkę ePUAP oraz e-mail.

  2. Osobiście w urzędzie – zgłoś się do USC z dokumentami tożsamości.

Jakie dokumenty są potrzebne?

Aby zgłosić urodzenie dziecka, przygotuj:

  • login i hasło do profilu zaufanego oraz telefon komórkowy (do potwierdzenia tożsamości)
  • e-dowód lub podpis kwalifikowany, jeśli korzystasz z tych metod

Jak nadać imię dziecku?

Podczas rejestracji urodzenia dziecka rodzice wybierają jego imię lub imiona. Warto pamiętać o kilku ograniczeniach wynikających z zaleceń RJP i ustawy Prawo o aktach stanu cywilnego.

Obowiązki urzędów stanu cywilnego w świetle przepisów

Zgodnie z art. 50 ustawy „Prawo o aktach stanu cywilnego” (DzU 1986 nr 36 poz. 180) kierownik urzędu stanu cywilnego ma prawo, a czasem nawet obowiązek, odmówić przyjęcia oświadczenia o wyborze imienia dla dziecka. Zgodnie z wytycznymi nie można nadać dziecku więcej niż dwóch imion, a imię nie może być ośmieszające, nieprzyzwoite ani w formie zdrobniałej. Można natomiast nadać imię obce (np. Mercedes, Andrea), niezależnie od obywatelstwa i narodowości rodziców. Imię może być neutralne płciowo, ale powinno być powszechnie używane i wyraźnie przypisane do określonej płci.

Jeśli kierownik USC uzna, że wybrane imię nie spełnia tych wymagań, może je odrzucić. W takiej sytuacji sam nada dziecku imię i sporządzi akt urodzenia. Rodzice mają prawo odwołać się od tej decyzji w ciągu 14 dni.

Co zrobić, jeśli dziecko urodziło się martwe?

Jeśli dziecko urodziło się martwe, rodzice mają 3 dni od wystawienia karty martwego urodzenia, aby zgłosić ten fakt do USC. Karta martwego urodzenia jest wystawiana, jeśli lekarz ustali płeć dziecka. Na jej podstawie USC sporządza akt urodzenia z adnotacją, że dziecko urodziło się martwe. Jeśli płeć dziecka nie została ustalona, rejestracja w USC nie jest możliwa, ale rodzice mogą otrzymać kartę zgonu na wniosek, aby zorganizować pochówek.

Czy to kosztuje?

Usługa zgłoszenia urodzenia dziecka oraz nadania mu imienia jest bezpłatna.

Ile trzeba czekać?

Akt urodzenia sporządzany jest w następnym dniu roboczym po zgłoszeniu urodzenia, pod warunkiem że USC otrzymał kartę urodzenia.

Dokumenty możesz odebrać:

  • na skrzynkę ePUAP
  • pocztą tradycyjną
  • osobiście w USC

Tendencje w nadawaniu imion w Polsce w 2024 roku

Współczesne trendy w wyborze imion w Polsce odzwierciedlają zarówno powrót do tradycji, jak i potrzebę indywidualizmu.

Powrót do tradycji

Rodzice coraz chętniej sięgają po klasyczne imiona:

  • dla dziewczynek: Zofia, Hanna, Maria
  • dla chłopców: Franciszek, Stanisław, Jan

Oryginalne chociaż klasyczne

Popularność zyskują także imiona mniej powszechne, lecz wciąż zakorzenione w polskiej tradycji:

  • Liliana
  • Róża
  • Leon
  • Ignacy

Dobór pod względem znaczenia

Rodzice coraz częściej wybierają imiona, które odzwierciedlają ich wartości lub hołdują postaciom historycznym i kulturowym, np.:

  • Ignacy (symbol pasji i ognia)
  • Nikodem (zwycięzca ludu)
  • Maria (pełna łaski)

Odrzucenie modnych imion zagranicznych

Widać wyraźny odwrót od nadawania dzieciom imion obcego pochodzenia, takich jak Kevin czy Nicole. Polski rodowód imion staje się symbolem autentyczności.

Indywidualizm i ekspresja

Rodzice chcą, by imię ich dziecka było unikatowe, lecz jednocześnie znaczące. Popularne wybory w 2024 roku to m.in. Iga (inspirowane sukcesami Igi Świątek).

Najpopularniejsze imiona 2024 roku

  • dla dziewczynek:

    • Zofia – „mądrość”
    • Hanna – „łaska” lub „wdzięk”
    • Laura – „wawrzyn”, symbol zwycięstwa

  • dla chłopców:

    • Nikodem – „zwycięstwo ludu”
    • Ignacy – „ognisty”
    • Leon – „lew”


Trendy imion 2024 – powrót do tradycji czy oryginalność?

  1. Klasyka i tradycja. Coraz częściej wybierane są imiona takie jak Zofia, Hanna, Franciszek czy Jan. Rodzice cenią ich ponadczasowy charakter.
  2. Indywidualizm. Wśród trendy imion 2024 nie brakuje unikatowych propozycji. Przykład to Iga, popularna dzięki sukcesom Igi Świątek.
  3. Odrzucenie obcych form. Wiele osób wraca do polskich wariantów imion (np. Zofia zamiast Sophia). Tym samym podkreślają narodową tożsamość.

Ważne: Przed ostatecznym wyborem warto sprawdzić, czy imię nie budzi kontrowersji. Zastanów się też, jak będzie funkcjonować w urzędach i szkole.

Wyjątki od reguły i nietypowe imiona

Rada Języka Polskiego zaleciła, by nie nadawać imienia „Yoda”, argumentując, że jest to forma nietypowa w języku polskim i nie spełnia standardowych kryteriów imienniczych (m.in. nie wskazuje jednoznacznie płci i pochodzi od fikcyjnej postaci). Mimo tych rekomendacji Urząd Stanu Cywilnego w Warszawie zgodził się, by imię „Yoda” zostało nadane dziecku jako drugie, uznając, że rodzice odpowiednio uzasadnili swój wybór.

Według wypowiedzi zastępcy dyrektora Urzędu Stanu Cywilnego m.st. Warszawy, obowiązujące przepisy nie zakazują wprost nadawania obcych lub nietypowych imion. „Prawo o aktach stanu cywilnego” nie przewiduje bezwzględnego odrzucenia takiego imienia, o ile nie jest ono obraźliwe czy krzywdzące. W omawianym przypadku, ponieważ „Yoda” zostało nadane jako drugie imię, a pierwsze imię dziecka jednoznacznie wskazywało na płeć i nie budziło wątpliwości, uznano, że nie ma formalnych podstaw do odmowy jego rejestracji.