Wstęp (wprowadzenie):
Człowiek, który doznaje tragedii, często obwinia Boga (lub los) za to, co mu się przydarzyło. Brak możliwości wpłynięcia na losy świata sprawia, że człowiek czuje się niczym marionetka w wielkim teatrze – uważa, że jest sterowany przez siłę wyższą. W takiej sytuacji można albo zawierzyć Bogu, albo wyrzec się go.
Przykład z lektury:
Hiob, bohater starotestamentowej „Księgi Hioba”, jest przykładem człowieka, który całkowicie zawierzył swój los Bogu. Choć ten
wystawił go na próbę i pozbawił wszystkiego, co miał (majątku, dzieci, w końcu także zdrowia), Hiob ani razu nie zwątpił w Boga, nie wyrzekł się go ani nie powiedział przeciw niemu złego słowa.Ponadto mężczyzna nie zastanawiał się, dlaczego spadły na niego wszystkie nieszczęścia. Wiedział, że jego życie zależy wyłącznie od woli Boga i nie kwestionował swojego losu. Jego bliscy doszukiwali się kary za postępowanie Hioba, a on próbował znaleźć sens w swoich cierpieniach. Wykazał się przy tym prawością i bogobojnością – zarówno jego żona, jak i przyjaciele (Elifaz, Bildad i Sofar) nakłaniali go, aby wyrzekł się Boga. On jednak trwał w swojej wierze i stał się wzorem cnót. Za swoją postawę został nagrodzony – Bóg dał Hiobowi zdrowie, dzieci, majątek i długie życie, a także uchował przy życiu jego bliskich, którzy wątpili w boski sens.
Kontekst:
Zupełnie inną postawę względem Boga przyjął Konrad, bohater „Dziadów cz. III”. W „Wielkiej Improwizacji” postać z dramatu Mickiewicza zbuntowała się przeciw Bogu, którego oskarżała o dziejową niesprawiedliwość. Konrad nie był w stanie zaakceptować swojego losu, co doprowadziło go niemalże do wyrzeczenia się Stwórcy. Znieważył go mówiąc, że „nie jest miłością, a tylko mądrością” (zaprzeczył w ten sposób istnieniu boskiego miłosierdzia), a nawet porównał swoje męki do męk samego Jezusa („Nazywam się Milijon, bo za milijony kocham i cierpię katusze”). W ten sposób Konrad postawił się na równi z samym Bogiem – a nawet poszedł o krok dalej i spróbował nazwać Boga „carem” (to jednak mu się nie udało, ponieważ przed wypowiedzeniem tej obelgi padł nieprzytomny na ziemię). Postawa Konrada stanowiła wyrzeczenie się Boga – było to zaprzeczenie bogobojności.
Zakończenie
(podsumowanie):
Człowiek może zarówno wierzyć w Boga oraz sens jego dzieła, jak i całkowicie się przeciw niemu zbuntować. W literaturze znaleźć można wiele przykładów postaci, które w różny sposób reagowały na swój los (utożsamiany z boską wolą). Warto jednak zauważyć, że znacznie częściej nagradzani są ci, który zaufali Bogu – tak stało się między innymi z Hiobem, który w nagrodę za swoje posłuszeństwo pomnożył swój majątek i mógł ponownie cieszyć się z potomstwa.