Motyw cierpienia po stracie bliskich. Omów zagadnienie na podstawie Antygony Sofoklesa. W swojej odpowiedzi uwzględnij również wybrany kontekst

Wstęp (wprowadzenie):

Cierpienie po stracie bliskich to temat uniwersalny, ponieważ śmierć jest nieodłączną częścią ludzkiej egzystencji. Anna Jantar śpiewała, że „nic nie może przecież wiecznie trwać – co zesłał los, trzeba będzie stracić”. Najtrudniejszą kwestią związaną z cierpieniem jest jednak nie tyle akceptacja losu, ile poczucie samotności – człowiek, który utracił bliskich, musi sam radzić sobie z emocjami. W przypadku bohaterów „Antygony” zmierzenie się z taką sytuacją było nie do zniesienia. Jedynym wyjściem, jakie dostrzegali, wobec odejścia ukochanych, była własna śmierć.

Rozwinięcie:

W dramacie Sofoklesa zostały opisane dalsze losy Antygony i Kreona. Władca, rozwścieczony zachowaniem Antygony, skazał ją na śmierć przez zamurowanie żywcem. Nie zdawał sobie jednak sprawy z tego, że tą decyzją doprowadzi samego siebie do rozpaczy. Antygona popełniła bowiem samobójstwo (powiesiła się). Hajmon, jej narzeczony, zobaczywszy martwą kobietę, sięgnął po miecz, aby zamordować swojego ojca, Kreona. Cierpienie wywołane utratą ukochanej sprawiło, że był on gotów popełnić jedną z największych zbrodni, czyli ojcobójstwo. Kiedy to się jednak nie udało, Hajmon odebrał sobie życie przy zwłokach narzeczonej. Ofiarą dramatu była także Eurydyka, żona Kreona, która na wieść o śmierci syna popełniła samobójstwo. W ten sposób władca Teb stracił wszystkich najbliższych. Także i on uważał, że w takiej sytuacji nie było innego wyjścia niż śmierć. Błagał los o zakończenie cierpienia, lecz tak się nie stało: okrutne wydarzenia, nawiedzające jego rodzinę, były dla Kreona karą za złamanie boskiego prawa.

Kontekst:

Wspomnienie o Antygonie pojawiło się w micie o rodzie Labdakidów spisanym w „Mitologii” Jana Parandowskiego. Nad jej rodziną, za sprawą dziadka Lajosa, wisiało Fatum. Sprawiło ono, że straciła matkę Jokastę (popełniła samobójstwo), ojca Edypa (oślepił się i wygnał samego siebie z królestwa) oraz braci Polinejkesa i Eteoklesa, którzy stoczyli ze sobą bratobójczą walkę o władzę. Wbrew wcześniejszej umowie, Eteokles po roku rządów nie przekazał berła Polinejkesowi, wskutek czego rozwścieczony brat urządził wyprawę na Teby. Obaj zginęli w walce, a nowy władca, Kreon, zakazał grzebania ciała Polinejkesa, ponieważ był on zdrajcą. Antygona sprzeciwiła się jednak zakazowi i pochowała ciało, za co została skazana na śmierć.

Zakończenie:

W dramacie Sofoklesa widać jak na dłoni, że cierpienie po stracie bliskich może być dla człowieka żalem, z którym nie można sobie poradzić. Zarówno Hajmon, jak i Eurydyka widzieli wyjście jedynie we własnej śmierci – w związku z czym popełnili samobójstwo. Kreon również błagał los o odebranie mu życia. Wiedział bowiem, że nie ma większego cierpienia niż samotność po śmierci najukochańszych.