Manipulacja językowa – jest nieetyczna, forma przekonania kogoś do naszego zdania, często z odwołaniem do emocji i szantażem, cechuje ją nastawienie wypowiedzi na odbiorcę, jego uczucia, przekonania i wolę przez zastosowanie środków językowych działających na podświadomość.
Środki językowe, które uważa się za sprzyjające manipulacji językowej:
- Wyrazy zawierające wyraźną ocenę pozytywną lub negatywną nazywanego zjawiska, np.kłamstwo, głupota, morderstwo lub pomyłka, naiwność, nieumyślne spowodowanie śmierci;
- Zaimki: my, nasz, czasowniki w 1 os., które stwarzają wrażenie tożsamości poglądów i celów nadawcy i odbiorcy, np. wybieramy lepszą przyszłość;
- Używanie wyrazów pochodzących z języka grupy społecznej lub zawodowej, do której należy odbiorca, np. słowa charakterystyczne dla środowiska młodzieżowego w tekście skierowanym do młodych ludzi, zdrobnienia w tekście skierowanym do dzieci;
- Zwroty i wyrażenia podkreślające rzekomy szacunek nadawcy do odbiorcy, np. jako wybitni znawcy zagadnienia rozumieją państwo, że…