„Kobieta z…” reżyserii Małgorzaty Szumowskiej i Michała Englerta to dzieło, które można uznać za istotny i wartościowy materiał edukacyjny.

Film pokazuje 45 lat życia transpłciowej kobiety Anieli. Akcja rozgrywa się na tle transformacji Polski z komunizmu do kapitalizmu. Aniela Wesoły walczy o wolność osobistą, mierząc się z wyzwaniami w życiu rodzinnym i nietolerancją otoczenia.

"Kobieta z..." z kim do kina? Z klasą!

Polecam szkołę ponadpodstawową, film zawiera scenę zbliżenia sek_ualnego, ale kadr pokazuje tylko twarze. 

O co chodzi z funkcjonalnością KONTEKSTÓW?

Dlaczego warto?

Wielu nauczycieli ma w swojej klasie osobę, która zmaga się z poczuciem „niedopasowania ciała”. Brak wiedzy na temat trudów, z jakimi spotyka się osoba trans, na temat procesu tranzycji i poczucia dyskomfortu towarzyszącego takiej osobie mogą przyczyniać się do niezauważenia w porę problemu lub utrwalania postaw lekceważących, dyskryminujących czy krzywdzących.
–  Jagoda Roszak, Film w szkole 

Walory edukacyjne:

Poruszenie tematu tożsamości płciowej

Film ukazuje zmagania z akceptacją sienie i nie akceptacją społeczną, które są doświadczeniami transkobiety Anieli.

Edukacja na temat procesu tranzycji

Film pokazuje, przez co przechodzi osoba decydująca się na korektę płci — od aspektów emocjonalnych, przez reakcję otoczenia, po procesy prawne i medyczne. To cenna wiedza na temat złożoności procesu tranzycji.

Zwrócenie uwagi na problematykę zdrowia psychicznego

W filmie ukazane są trudności psychiczne, z jakimi zmaga się główna bohaterka, co może posłużyć jako punkt wyjścia do rozmowy o znaczeniu wsparcia emocjonalnego i profesjonalnej pomocy dla osób w kryzysie.

Przeciwdziałanie dyskryminacji i promowanie akceptacji

Film ukazuje skutki braku akceptacji i dyskryminacji, z jakimi boryka się główna bohaterka. Film może zatem inspirować do działań promujących tolerancję, empatię i wsparcie dla osób LGBTQ+, ale może też stać się opowieścią uniwersalną i mówiącą o odmienności od standardów występujących w danym środowisku.

Zrozumienie i akceptacja różnorodności

Dzięki ukazaniu historii życia Anieli możemy mieć punkt wyjścia do rozmów dotyczących budowania społeczeństwa, w którym każdy czuje się bezpiecznie i jest akceptowany.

Edukacja prawna i społeczna

Omówienie barier prawnych i społecznych, z którymi zmaga się Aniela, dostarcza wiedzy o obecnym stanie prawnym i społecznym w Polsce w kontekście praw osób transpłciowych. Nawet dorosła Aniela, matka, by móc być nazywana Anielą także w dokumentach, musi pozwać swoich rodziców.

Promowanie zdrowych relacji

Film ukazuje, jak ważne są miłość, zrozumienie i wsparcie w relacjach rodzinnych i społecznych, co może stanowić punkt wyjścia do rozmów na ten temat, a przede wszystkim refleksji, czy faktycznie młodzi ludzie żyją otoczeniu, w którym mogą wzrastać i czuć się bezpiecznie.

Inicjowanie zmian społecznych

Film stawia pytania o możliwości tworzenia bezpiecznego środowiska dla wszystkich oraz o sposoby przeciwdziałania przemocy i dyskryminacji.

Rozwijanie umiejętności krytycznego myślenia

Analiza filmu, jego postaci i przesłania może być doskonałym ćwiczeniem rozwijającym umiejętności krytycznego myślenia, argumentacji oraz empatii. To także okazja do wyrażania opinii na temat filmu: zarówno jego tematu, gry aktorskiej, scenariusza i montażu.

Podczas lekcji można też wykorzystać scenariusz przygotowany przez SEXEDPL: https://filmwszkole.pl/film/kobieta-z/

Język a szacunek

Tematem,  który wzbudza mnóstwo dyskusji społecznych, jest język, a właściwie jego formy i słownictwo, dzięki którym przełamuje się utrwalone i krzywdzące stereotypy. Nadal jednak niektórzy nie chcą zwracać się do drugiej osoby imieniem, zaimkiem, czy formą, o którą są proszeni. Aktualnie wPolsce wiele emocji wzbudza nawet użycie  feminatywów, więc i w przypadku form inkluzywnych jest jeszcze wiele do powiedzenia. Potrzebę językowego wyrażenia szacunku do drugiego człowieka można najpierw omówić na przykładzie formy „osoba z niepełnosprawnością” używanej zamiast dawnego i krzywdzącego stwierdzenia„niepełnosprawny”. 

W kwestii trudnego dla niezaznajomionych z tematem tranzycji słownictwa warto posłużyć się scenariuszem lekcji stworzonym przez SEXEDPL. Znajdziecie w nim wyjaśnienie takich pojęć, jak płeć ganitalna, genetyczna, gonadalna, hormonalna, germinatywna, gonadoforyczna, fenotypowa, metrykalna, społeczna, psychiczna, przypisana przy urodzeniu; misgendering, coming out, tranzycja, deadname, dysforia,  passing, blending, osoby cispłciowe, osoby transpłciowe, osoby niebinarne, a także intersekcjonalność i dyskryminacja. 

Lekcja porusza ponadto zagadnienia: 

  • Aktualność problematyki filmu: poczucie niedopasowania ciała, odrzucenie, poszukiwanie tożsamości jako częste wyzwania okresu dojrzałości.
  • Budowania poczucia bezpieczeństwa i akceptacji.
  • Zdrowia psychicznego osób LGBT+. 
  • Różnorodności tożsamości płciowych. 
  • Od coming outu do terapii hormonalnej – jak tworzyć akceptujące środowisko dla osób trans?
  • Szacunku i uznania wobec czyjejś tożsamości.
  • Skutecznego reagowania na hejt i transfobię.
  • Wsparcia osób LGBT+ i zasady reagowania na zachowania przemocowe.
  • Prawa wobec mniejszości seksualnych.
  • Braku akceptacji rodziny i najbliższych wobec osób LGBT+.
  • Dostępności terapii i opieki medycznej dla osób trans w Polsce.
  • Presji społeczna i rówieśnicza.
  • Zwracania się do osób transpłciowych zgodnie z ich wyborem.
Scenariusz lekcji można pobrać ze strony FILM W SZKOLE [KLIK]. 

Podczas godziny wychowawczej, na której podejmiecie rozmowy zainspirowane filmem, trzeba pamiętać, aby utrzymać atmosferę otwartości i szacunku, dając uczniom przestrzeń na wyrażanie własnych opinii i uczuć. Ważne jest również, aby podkreślić, że każdy ma prawo do własnej tożsamości i że empatia oraz wsparcie są kluczowe w budowaniu społeczeństwa akceptującego różnorodność.