„Kobie­ta z...” reży­se­rii Mał­go­rza­ty Szu­mow­skiej i Micha­ła Engler­ta to dzie­ło, któ­re moż­na uznać za istot­ny i war­to­ścio­wy mate­riał edukacyjny.

Film poka­zu­je 45 lat życia trans­pł­cio­wej kobie­ty Anie­li. Akcja roz­gry­wa się na tle trans­for­ma­cji Pol­ski z komu­ni­zmu do kapi­ta­li­zmu. Anie­la Weso­ły wal­czy o wol­ność oso­bi­stą, mie­rząc się z wyzwa­nia­mi w życiu rodzin­nym i nie­to­le­ran­cją otoczenia.

“Kobieta z...” z kim do kina? Z klasą!

Pole­cam szko­łę ponad­pod­sta­wo­wą, film zawie­ra sce­nę zbli­że­nia sek_ualnego, ale kadr poka­zu­je tyl­ko twarze. 

O co cho­dzi z funk­cjo­nal­no­ścią KONTEKSTÓW?

Dlaczego warto?

Wie­lu nauczy­cie­li ma w swo­jej kla­sie oso­bę, któ­ra zma­ga się z poczu­ciem „nie­do­pa­so­wa­nia cia­ła”. Brak wie­dzy na temat tru­dów, z jaki­mi spo­ty­ka się oso­ba trans, na temat pro­ce­su tran­zy­cji i poczu­cia dys­kom­for­tu towa­rzy­szą­ce­go takiej oso­bie mogą przy­czy­niać się do nie­zau­wa­że­nia w porę pro­ble­mu lub utrwa­la­nia postaw lek­ce­wa­żą­cych, dys­kry­mi­nu­ją­cych czy krzyw­dzą­cych.
-  Jago­da Roszak, Film w szko­le 

Walory edukacyjne:

Poru­sze­nie tema­tu toż­sa­mo­ści płciowej

Film uka­zu­je zma­ga­nia z akcep­ta­cją sie­nie i nie akcep­ta­cją spo­łecz­ną, któ­re są doświad­cze­nia­mi trans­ko­bie­ty Anieli.

Edu­ka­cja na temat pro­ce­su tranzycji

Film poka­zu­je, przez co prze­cho­dzi oso­ba decy­du­ją­ca się na korek­tę płci — od aspek­tów emo­cjo­nal­nych, przez reak­cję oto­cze­nia, po pro­ce­sy praw­ne i medycz­ne. To cen­na wie­dza na temat zło­żo­no­ści pro­ce­su tranzycji.

Zwró­ce­nie uwa­gi na pro­ble­ma­ty­kę zdro­wia psychicznego

W fil­mie uka­za­ne są trud­no­ści psy­chicz­ne, z jaki­mi zma­ga się głów­na boha­ter­ka, co może posłu­żyć jako punkt wyj­ścia do roz­mo­wy o zna­cze­niu wspar­cia emo­cjo­nal­ne­go i pro­fe­sjo­nal­nej pomo­cy dla osób w kryzysie.

Prze­ciw­dzia­ła­nie dys­kry­mi­na­cji i pro­mo­wa­nie akceptacji

Film uka­zu­je skut­ki bra­ku akcep­ta­cji i dys­kry­mi­na­cji, z jaki­mi bory­ka się głów­na boha­ter­ka. Film może zatem inspi­ro­wać do dzia­łań pro­mu­ją­cych tole­ran­cję, empa­tię i wspar­cie dla osób LGBTQ+, ale może też stać się opo­wie­ścią uni­wer­sal­ną i mówią­cą o odmien­no­ści od stan­dar­dów wystę­pu­ją­cych w danym środowisku. 

Zro­zu­mie­nie i akcep­ta­cja różnorodności

Dzię­ki uka­za­niu histo­rii życia Anie­li może­my mieć punkt wyj­ścia do roz­mów doty­czą­cych budo­wa­nia spo­łe­czeń­stwa, w któ­rym każ­dy czu­je się bez­piecz­nie i jest akceptowany.

Edu­ka­cja praw­na i społeczna

Omó­wie­nie barier praw­nych i spo­łecz­nych, z któ­ry­mi zma­ga się Anie­la, dostar­cza wie­dzy o obec­nym sta­nie praw­nym i spo­łecz­nym w Pol­sce w kon­tek­ście praw osób trans­pł­cio­wych. Nawet doro­sła Anie­la, mat­ka, by móc być nazy­wa­na Anie­lą tak­że w doku­men­tach, musi pozwać swo­ich rodziców. 

Pro­mo­wa­nie zdro­wych relacji

Film uka­zu­je, jak waż­ne są miłość, zro­zu­mie­nie i wspar­cie w rela­cjach rodzin­nych i spo­łecz­nych, co może sta­no­wić punkt wyj­ścia do roz­mów na ten temat, a przede wszyst­kim reflek­sji, czy fak­tycz­nie mło­dzi ludzie żyją oto­cze­niu, w któ­rym mogą wzra­stać i czuć się bezpiecznie. 

Ini­cjo­wa­nie zmian społecznych

Film sta­wia pyta­nia o moż­li­wo­ści two­rze­nia bez­piecz­ne­go śro­do­wi­ska dla wszyst­kich oraz o spo­so­by prze­ciw­dzia­ła­nia prze­mo­cy i dyskryminacji.

Roz­wi­ja­nie umie­jęt­no­ści kry­tycz­ne­go myślenia

Ana­li­za fil­mu, jego posta­ci i prze­sła­nia może być dosko­na­łym ćwi­cze­niem roz­wi­ja­ją­cym umie­jęt­no­ści kry­tycz­ne­go myśle­nia, argu­men­ta­cji oraz empa­tii. To tak­że oka­zja do wyra­ża­nia opi­nii na temat fil­mu: zarów­no jego tema­tu, gry aktor­skiej, sce­na­riu­sza i montażu.

Pod­czas lek­cji moż­na też wyko­rzy­stać sce­na­riusz przy­go­to­wa­ny przez SEXEDPL: https://filmwszkole.pl/film/kobieta‑z/

Język a szacunek

Tema­tem,  któ­ry wzbu­dza mnó­stwo dys­ku­sji spo­łecz­nych, jest język, a wła­ści­wie jego for­my i słow­nic­two, dzię­ki któ­rym prze­ła­mu­je się utrwa­lo­ne i krzyw­dzą­ce ste­reo­ty­py. Nadal jed­nak nie­któ­rzy nie chcą zwra­cać się do dru­giej oso­by imie­niem, zaim­kiem, czy for­mą, o któ­rą są pro­sze­ni. Aktu­al­nie wPol­sce wie­le emo­cji wzbu­dza nawet uży­cie  femi­na­ty­wów, więc i w przy­pad­ku form inklu­zyw­nych jest jesz­cze wie­le do powie­dze­nia. Potrze­bę języ­ko­we­go wyra­że­nia sza­cun­ku do dru­gie­go czło­wie­ka moż­na naj­pierw omó­wić na przy­kła­dzie for­my „oso­ba z nie­peł­no­spraw­no­ścią” uży­wa­nej zamiast daw­ne­go i krzyw­dzą­ce­go stwierdzenia„niepełnosprawny”. 

W kwe­stii trud­ne­go dla nie­za­zna­jo­mio­nych z tema­tem tran­zy­cji słow­nic­twa war­to posłu­żyć się sce­na­riu­szem lek­cji stwo­rzo­nym przez SEXEDPL. Znaj­dzie­cie w nim wyja­śnie­nie takich pojęć, jak płeć gani­tal­na, gene­tycz­na, gona­dal­na, hor­mo­nal­na, ger­mi­na­tyw­na, gona­do­fo­rycz­na, feno­ty­po­wa, metry­kal­na, spo­łecz­na, psy­chicz­na, przy­pi­sa­na przy uro­dze­niu; mis­gen­de­ring, coming out, tran­zy­cja, dead­na­me, dys­fo­ria,  pas­sing, blen­ding, oso­by cispł­cio­we, oso­by trans­pł­cio­we, oso­by nie­bi­nar­ne, a tak­że inter­sek­cjo­nal­ność i dyskryminacja. 

Lek­cja poru­sza ponad­to zagadnienia: 

  • Aktu­al­ność pro­ble­ma­ty­ki fil­mu: poczu­cie nie­do­pa­so­wa­nia cia­ła, odrzu­ce­nie, poszu­ki­wa­nie toż­sa­mo­ści jako czę­ste wyzwa­nia okre­su dojrzałości.
  • Budo­wa­nia poczu­cia bez­pie­czeń­stwa i akceptacji.
  • Zdro­wia psy­chicz­ne­go osób LGBT+. 
  • Róż­no­rod­no­ści toż­sa­mo­ści płciowych. 
  • Od coming outu do tera­pii hor­mo­nal­nej – jak two­rzyć akcep­tu­ją­ce śro­do­wi­sko dla osób trans?
  • Sza­cun­ku i uzna­nia wobec czy­jejś tożsamości.
  • Sku­tecz­ne­go reago­wa­nia na hejt i transfobię.
  • Wspar­cia osób LGBT+ i zasa­dy reago­wa­nia na zacho­wa­nia przemocowe.
  • Pra­wa wobec mniej­szo­ści seksualnych.
  • Bra­ku akcep­ta­cji rodzi­ny i naj­bliż­szych wobec osób LGBT+.
  • Dostęp­no­ści tera­pii i opie­ki medycz­nej dla osób trans w Polsce.
  • Pre­sji spo­łecz­na i rówieśnicza.
  • Zwra­ca­nia się do osób trans­pł­cio­wych zgod­nie z ich wyborem.
Sce­na­riusz lek­cji moż­na pobrać ze stro­ny FILM W SZKOLE [KLIK]. 

Pod­czas godzi­ny wycho­waw­czej, na któ­rej podej­mie­cie roz­mo­wy zain­spi­ro­wa­ne fil­mem, trze­ba pamię­tać, aby utrzy­mać atmos­fe­rę otwar­to­ści i sza­cun­ku, dając uczniom prze­strzeń na wyra­ża­nie wła­snych opi­nii i uczuć. Waż­ne jest rów­nież, aby pod­kre­ślić, że każ­dy ma pra­wo do wła­snej toż­sa­mo­ści i że empa­tia oraz wspar­cie są klu­czo­we w budo­wa­niu spo­łe­czeń­stwa akcep­tu­ją­ce­go różnorodność.