Możesz zostać moim patronem/moją patronką: 
Wstęp (wprowadzenie):
Natura ludzka to wszystko to, co w człowieku instynktowne – jest to zbiór zachowań głęboko zakorzenionych w człowieku, które są niezależne od cech nabytych w trakcie socjalizacji. Jednym z najważniejszych zagadnień dotyczących natury ludzkiej jest pytanie o to, do czego jest zdolny człowiek. Pisarze różnych epok od zawsze zastanawiali się, czy istnieje granica, której ludzie nie potrafią przekroczyć. Sofokles w „Antygonie” ukazał bohaterkę, która była w stanie złamać nakaz króla i narazić się na utratę życia, aby pochować swojego brata Polinejkesa (czyli dochować prawa boskiego). Bóg w Starym Testamencie pod wpływem Szatana wystawił Hioba na próbę, pozbawił go dzieci, majątku i zdrowia, aby sprawdzić, czy ten wyrzeknie się wiary w Stwórcę. Istotnym pytaniem dotyczącym natury ludzkiej jest więc nie tylko to, ile człowiek jest w stanie poświęcić, lecz także, w jakim celu to robi.
Rozwinięcie („Zbrodnia i kara”):
Na przykładzie Rodiona Raskolnikowa, głównego bohatera „Zbrodni i kary” Fiodora Dostojewskiego widać, że człowiek jest w stanie złamać wszelkie zasady, gdy dostrzega niesprawiedliwość, jednak może to zrobić tylko wtedy, gdy sam stanie się jej ofiarą. Były student prawa od dziecka dostrzegał okrucieństwo świata – śnił mu się nawet widok kobyłki katowanej na śmierć oraz bierność (lub nawet agresja) ludzi obserwujących wydarzenie, w tej marze nie był w stanie podjąć żadnego działania – był bowiem tylko dzieckiem; chociaż długo płakał, nie mógł nic zrobić i nie miał odpowiedniej motywacji, ponieważ to nie jemu wydarzyła się krzywda. Sen Raskolnikowa wskazuje jednak na fakt, że był on wyczulony na wszelką niesprawiedliwość. Być może to wydarzenie miało miejsce w rzeczywistości i pod jego wpływem opracował własny kodeks moralny, który uzasadnił zabicie lichwiarki. Kiedy sam doświadczył niesprawiedliwości (studiował, a przymierał głodem, za to starucha bogaciła się na najbiedniejszych, źle traktowała siostrę i nikomu nie pomagała dzięki zdobytemu majątkowi), z zimną krwią zamordował Alonę Iwanownę. Jak sam sobie tłumaczył, kobieta pasożytowała na nieszczęściu innych; zarabiała niesprawiedliwie, prowadząc tym samym wielu ludzi do upadku. Przykład ten ukazuje, że naturą człowieka jest poczucie sprawiedliwości, a jeśli jej nie ma i uchodzi to innym płazem, człowiek jest gotowy, by sam ją wymierzać.
Rozwinięcie (kontekst):
Opowiadanie Tadeusza Borowskiego „Proszę państwa do gazu” ukazuje mroczną stronę ludzkiej natury – możliwość całkowitego wyzbycia się wszelkich zasad moralnych w imię przeżycia. W opowiadaniach z tomu „Pożegnanie z Marią” pojawiają się obrazy więźniów hitlerowskich obozów zagłady pracujących przy kolejnych transportach ludzi prowadzonych na śmierć. Więźniowie odczuwają ekscytację na myśl o łupach, które uda im się uzyskać; chociaż wiedzą, że ich jedzenie, ubrania i inne przedmioty uzyskują kosztem tysięcy ludzi prowadzonych na śmierć, traktują swoje działanie jako uzasadnione moralnie. Narrator opowiadania zadaje w pewnej chwili pytanie o to, „czy my jesteśmy ludzie dobrzy?”. Nie jest jeszcze w stanie określić, czy można moralnie uzasadnić żerowanie na cudzym nieszczęściu. Szybko jednak zostaje wyprowadzony z błędu przez Henriego, który tłumaczy mu, że w takich warunkach trzeba dbać przede wszystkim o siebie. Tym samym tokiem rozumowania można uzasadnić również zachowanie matki, która nie przyznawała się do swojego dziecka (mogła w ten sposób zachować szansę na przeżycie), a także fakt, że transport Sosnowiec-Będzin w całym obozie był uznawany za „dobry, bogaty transport”.
Zakończenie (podsumowanie):
Literatura ukazuje różne oblicza natury ludzkiej i udowadnia, że nie zawsze można ocenić ludzkie zachowanie w sposób jednoznaczny. W „Zbrodni i karze” ukazany jest naturalny opór człowieka względem niesprawiedliwości, natomiast opowiadanie Tadeusza Borowskiego pokazuje, że w sytuacji zagrożenia człowiek robi wszystko, aby przeżyć. Chociaż zachowania bohaterów tych dwóch utworów mogą uchodzić za niemoralne, literatura pokazuje także, że nie można oceniać ludzi, którzy znaleźli się w trudnych sytuacjach życiowych.
