MOTYW: mło­dość

“Na mło­dość” Jan Kocha­now­ski – frasz­ka o kon­flik­cie poko­leń, star­si zapo­mi­na­ją, czym jest mło­dość i dener­wu­ją się, że mło­dzi ludzie korzy­sta­ją z życia;

„Pan Tade­usz” Adam Mic­kie­wicz – Zosia ma 14 lat – jest mło­dziut­ka i nie bie­rze udzia­łu w spo­tka­niach towa­rzy­skich we dwo­rze, głów­nie zaj­mu­je się ogród­kiem; Tade­usz ma 20 lat i wra­ca po 10 latach nauki w Wil­nie – według Pod­ko­mo­rze­go szko­łą nie nauczy­ła go manier, Tade­usz nie wie, jak ma zacho­wać się przy sto­le, czy­li że naj­pierw powi­nien usłu­gi­wać nie Teli­me­nie, a cór­kom gościa, czy­li Podkomorzego;

“Syzy­fo­we pra­ce” Ste­fan Żerom­ski – Mar­cin Boro­wicz, Andrzej Radek, Tomasz Walec­ki i Ber­nard Zygier cho­dzą do kle­ry­kow­skie­go gim­na­zjum, pozna­je­my też ich losy w poprzed­nich pla­ców­kach i domach rodzin­nych; są goto­wi do bun­tu – Zygier recy­tu­je na lek­cji “Redu­tę Ordo­na”, a Walec­ki sprze­ci­wia się nauczy­cie­lo­wi histo­rii, że ten fał­szu­je wyda­rze­nia; dużo cza­su spę­dza­ją razem, mają typo­wą dla mło­dych ludzi chęć budo­wa­nia wię­zi i prze­ciw­sta­wia­nia się sys­te­mo­wi, któ­ry wię­cej zabra­nia niż pozwala

   “Kamie­nie na sza­niec” Alek­san­der Kamiń­ski – Tade­usz Zawadz­ki (Zoś­ka), Jan Byt­nar (Rudy), Maciej Alek­sy Dawi­dow­ski (Alek) – wie­lo­krot­nie ryzy­ko­wa­li swo­je życie, uczy­li się jed­nak na błę­dach, wie­le akcji gro­zi­ło poj­ma­niem i roz­strze­la­niem, ponie­waż było nie­do­kład­nie prze­pro­wa­dzo­ne, chłop­com bra­ko­wa­ło doświad­cze­nia, byli impul­syw­ni, nie poświę­ca­li zbyt wie­le cza­su na pla­no­wa­nie – co jest cechą mło­do­ści. Alek i Rudy umie­ra­ją tego same­go dnia 30 mar­ca 1943 r.

“Mały Ksią­żę” Anto­ine de Saint-Exu­pe­ry –  Mały Ksią­żę jest chłop­cem, któ­ry jako jedy­ny z boha­te­rów ma w sobie wie­le z dziec­ka, nie wydo­ro­ślał w peł­ni, ma wiel­ką wyobraź­nię i wraż­li­wość; popeł­nia błę­dy, np. porzu­ca Różę i póź­niej marzy jedy­nie o tym, by do niej powró­cić; jest pomy­sło­wy i uczy się życia np. od Lisa i spo­tka­nych w trak­cie podró­ży miesz­kań­ców planet.