Olim­pia­da Lite­ra­tu­ry i Języ­ka Pol­skie­go dla Szkół Pod­sta­wo­wych to kon­kurs skie­ro­wa­ny do uczennic_uczniów szkół pod­sta­wo­wych (szcze­gól­nie VIIVIII kla­sy) spraw­dza­ją­cy wie­dzę z języ­ka polskiego.

Udział w Olim­pia­dzie jest bez­płat­ny, a przy­wi­le­je, któ­re cze­ka­ją na naj­lep­szych, to:
· Oso­by z tytu­łem Fina­li­sty i oso­by z tytu­łem Lau­re­ata – zwol­nie­nie z egza­mi­nu ósmo­kla­si­sty z języ­ka pol­skie­go (auto­ma­tycz­ny wynik 100%) oraz przy­ję­cie do wybra­nej szko­ły śred­niej poza kolejnością.

Przy­wi­le­je opi­su­je Dzien­nik Ustaw: 

https://​dzien​ni​ku​staw​.gov​.pl/​D​2​0​1​9​0​0​0​1​7​3​7​0​1​.​p​d​f​?​f​b​c​l​i​d​=​I​w​A​R​3​w​H​F​U​-​h​q​w​R​T​s​z​z​f​W​7​2​s​B​X​B​F​-​p​I​W​D​s​B​q​P​M​3​i​Z​0​d​r​U​W​e​W​A​E​g​o​o​g​Y​S​u​E​G​k6k

Ale pre­cy­zyj­niej Pra­wo oświa­to­we:  https://​lexle​ge​.pl/​p​r​a​w​o​-​o​s​w​i​a​t​o​w​e​/​a​r​t​-​1​32/

Olim­pia­da Lite­ra­tu­ry i Języ­ka Pol­skie­go dla Szkół Pod­sta­wo­wych skła­da się z trzech eta­pów:
· zawo­dów szkol­nych (3−14 paź­dzier­ni­ka 2022);
· zawo­dów okrę­go­wych (część pisem­na: 28 stycz­nia 2022, część ust­na: 25 lute­go 2022);
· zawo­dów ogól­no­pol­skich (25 marca/ 14 – 15 kwiet­nia 2022).

Jak wyglą­da etap szkol­ny Olim­pia­dy Lite­ra­tu­ry i Języ­ka Pol­skie­go dla Szkół Podstawowych?

Na kil­ka tygo­dni przed eta­pem szkol­nym ogła­sza­na jest lista tema­tów i lek­tur obo­wią­zu­ją­cych pod­czas eta­pu szkol­ne­go. Możesz się z nią zapo­znać na stro­nie olijpsp​.pl

PAMIĘTAJ! Trze­ba zgło­sić chęć uczest­nic­twa do 28 października: 

Do każ­de­go tema­tu obo­wią­zu­je zna­jo­mość lek­tur (głów­nie współczesnych).

Pod­czas zawo­dów szkol­nych oso­by bio­rą­ce udział w Olim­pia­dzie piszą wypra­co­wa­nie na jeden wybra­ny przez sie­bie temat. For­ma wypo­wie­dzi zale­ży od pole­ce­nia – może to być np. roz­praw­ka, cha­rak­te­ry­sty­ka lub spro­ble­ma­ty­zo­wa­ny opis.

Czas pisa­nia: 2 lekcje

W 2022 r. trze­ba przy­go­to­wać się z nastę­pu­ją­cych zagadnień: 

Tema­ty prac pisem­nych, już są dostęp­ne (zawsze poja­wia­ją się na dwa tgod­nie przed egzaminem). 
TEMATY

1) War­to pozna­wać świat. Napisz arty­kuł do gazet­ki szkol­nej, zachę­ca­ją­cy do podró­ży. Odwo­łaj się do doświad­czeń lite­rac­kich bohaterów. 

2) Napisz list do przy­ja­ciół zawie­ra­ją­cy rela­cję z podró­ży, któ­re odbyłeś/odbyłaś z boha­te­ra­mi wybra­nych utwo­rów lite­rac­kich. „Moja podróż marzeń”. 

3) Napisz ofer­tę biu­ra podró­ży, w któ­rej prze­ko­nasz klien­tów do wędrów­ki śla­da­mi wybra­nych posta­ci literackich.

Zagad­nie­nie I. Lite­rac­kie podró­że – pozna­wa­nie sie­bie i świata
  1. Jules Ver­ne, W 80 dni dooko­ła świa­ta, prze­kład Zbi­gniew Flor­czak, Wydaw­nic­two Wil­ga, War­sza­wa 2019 lub inne wyda­nia w tym prze­kła­dzie (wyd. 1: War­sza­wa 1952).
  2. Cathe­ri­ne Clément, Podróż Teo, prze­kład Adam Szy­ma­now­ski, Wydaw­nic­two Cykla­dy, War­sza­wa 1999.
  3. Ryszard Kapu­ściń­ski, Dro­ga do Kuma­si; Ja, bia­ły; W cie­niu drze­wa, w Afry­ce, w: tegoż, Heban, Ago­ra, War­sza­wa 2008 lub inne wyda­nia (wyd. 1: War­sza­wa 1998).
  4. Doro­ta Tera­kow­ska, Cór­ka Cza­row­nic, Wydaw­nic­two Lite­ra­tu­ra, Łódź 2022 lub inne wyda­nia (wyd. 1: Cho­to­mów 1991).
  5. Adam Bah­daj, Podróż za jeden uśmiech, Wydaw­nic­two Lite­ra­tu­ra, Łódź 2019 lub inne wyda­nia (wyd. 1: War­sza­wa 1964).

TEMATY

1) „Wy, ludzie. Wszyst­ko nisz­czy­cie…” – mówi łania boha­te­ro­wi „Paxa” Sary Pen­ny­pac­ker. Nisz­czy­my czy trosz­czy­my się o przy­ro­dę? Odpo­wiedz łani, przy­wo­łu­jąc lite­rac­kie przy­kła­dy dzia­łań człowieka. 
 
2) Cze­go zwie­rzę­cy boha­te­ro­wie uczą swo­ich ludz­kich przy­ja­ciół? A cze­go nauczy­ły ciebie? 
 
3) Opisz roz­mo­wę ze swo­im ulu­bio­nym zwie­rzę­ciem (zakła­da­jąc, że i ono prze­czy­ta­ło te same książ­ki, co ty). Przed­staw w tym dia­lo­gu róż­ni­ce i podo­bień­stwa doświad­cza­nia świa­ta przez czło­wie­ka i inne żywe istoty.

Zagad­nie­nie IIPla­ne­ta – przy­ro­da – my. Jak lite­ra­tu­ra uczy rozu­mie­nia natury

  1. Adolf Dyga­siń­ski, Zając, wyda­nie dowol­ne (zale­ca­ne wyda­nia ze słow­ni­kiem trud­niej­szych wyrazów).
  2. Sara Pen­ny­pac­ker, Pax, prze­kład Doro­ta Dzie­woń­ska, Wyd. IUVI, Kra­ków 2016.
  3. Colin Thie­le, Chło­piec z burzy, w: tegoż, Chło­piec z burzy i inne opo­wia­da­nia, prze­kład Danu­ta Gór­ska, Janusz Ochab, Robert Waliś, Wyd. Alba­tros, War­sza­wa 2019.
  4. Yann Mar­tel, Życie Pi, prze­kład Zbi­gniew Bat­ko, Wyd. Znak, Kra­ków 2003.
  5. Ceza­ry Hara­si­mo­wicz, Mira­bel­ka, Wyd. Zie­lo­na Sowa, War­sza­wa 2018 (lub wyda­nie następne).
UWAGA! Wydaw­nic­two Lite­rac­kie przy­go­to­wa­ło 40-pro­cen­to­wy rabat na zakup “Cór­ki Cza­row­nic”. Ofer­ta będzie waż­na do koń­ca paź­dzier­ni­ka. Zapra­sza­my do sko­rzy­sta­nia z raba­tu pod lin­kiem: HTTPS://​WYDAW​NIC​TWO​LI​TE​RAC​KIE​.PL/​C​O​R​K​A​-​C​Z​A​R​O​W​N​I​C​-​DLA...

Lista auto­rów, któ­rych wier­sze będą przed­mio­tem roz­mów pod­czas ust­nej czę­ści zawo­dów II stop­nia w roku szkol­nym 2022/2023:
Wacław Potoc­ki
Adam Mic­kie­wicz
Anna Kamień­ska
Julia Har­twig
Piotr Som­mer.
Wszyst­kie wier­sze oraz mate­ria­ły pomoc­ne w przy­go­to­wa­niu i inter­pre­ta­cji tek­stów mają być udo­stęp­nio­ne na stro­nie Olimpiady. 

Pra­ce są oce­nia­ne przez nauczy­cie­li pra­cu­ją­cych w szko­le na pod­sta­wie nastę­pu­ją­cych kry­te­riów:
· samo­dziel­ność i ory­gi­nal­ność opra­co­wa­nia,
· wyra­zi­ste zasa­dy budo­wy wywo­du (kom­po­zy­cja pra­cy),
· języ­ko­wy poziom wypo­wie­dzi (popraw­ność języ­ka, spój­ność wywo­du, odpo­wied­ni dobór środ­ków stylistycznych)

O skie­ro­wa­niu auto­rów naj­lep­szych prac do II eta­pu decy­du­ją nauczy­cie­le szkol­ni, a następ­nie jury Komi­te­tu Okręgowego.

Zawo­dy okrę­go­we – część pisemna

Część pisem­na II eta­pu skła­da się z dwóch czę­ści:
· wypra­co­wa­nie – uczest­ni­cy piszą roz­praw­kę na jeden z poda­nych tema­tów, czas trwa­nia tej czę­ści to 120 minut
· test języ­ko­wy – arkusz spraw­dza­ją­cy wie­dzę z zakre­su popraw­no­ści języ­ko­wej, skład­ni, flek­sji, sło­wo­twór­stwa, fra­ze­olo­gii, seman­ty­ki i sty­li­sty­ki, czas trwa­nia tej czę­ści to 90 minut

Wypra­co­wa­nie i test języ­ko­wy odby­wa­ją się tego same­go dnia. Do dru­giej czę­ści II eta­pu prze­cho­dzą ci uczest­ni­cy, któ­rzy uzy­ska­li co naj­mniej poło­wę punk­tów w każ­dej z części.

Część ust­na II eta­pu pole­ga na gło­so­wej inter­pre­ta­cji wylo­so­wa­ne­go wier­sza oraz roz­mo­wie z człon­ka­mi komi­sji juror­skiej. Uczest­nik ma 20 – 30 minut na przy­go­to­wa­nie się do swo­jej wypo­wie­dzi, a następ­nie pre­zen­tu­je swo­je przemówienie.

Głów­ny­mi kry­te­ria­mi oce­ny gło­so­wej inter­pre­ta­cji są:
· umie­jęt­ność zin­ter­pre­to­wa­nia utwo­ru,
· poziom i samo­dziel­ność przy­go­to­wa­nia,
· zna­jo­mość reguł poety­ki,
· zna­jo­mość kon­tek­stów bio­gra­ficz­nych,
· spój­ność wypo­wie­dzi i inter­pre­ta­cji utwo­ru,
· poziom kul­tu­ry języ­ka.
Ponad­to oce­nie pod­le­ga umie­jęt­ność wysłu­cha­nia pytań od komi­sji i udzie­le­nia na nie odpo­wie­dzi, a tak­że zdol­ność do wcho­dze­nia w dia­log (lub polemikę).

W tej czę­ści moż­na uzy­skać aż 40 punktów.

Kwa­li­fi­ka­cja do III eta­pu (zawo­dów ogólnopolskich)

Do zawo­dów ogól­no­pol­skich kwa­li­fi­ku­je się 170 naj­lep­szych uczest­ni­ków – po 5 z każ­de­go okrę­gu (80 osób) oraz 90 osób z naj­wyż­szy­mi wyni­ka­mi z listy ran­kin­go­wej. Aby zna­leźć się na liście, nale­ży uzy­skać co naj­mniej po 15 punk­tów z obu czę­ści eta­pu pisem­ne­go i 20 punk­tów z eta­pu ust­ne­go zawo­dów okręgowych.

Zawo­dy ogól­no­pol­skie – część pisemna

W trze­cim eta­pie uczest­ni­cy piszą wypra­co­wa­nie oraz test językowy.

Do wybo­ru są trzy tema­ty. W wypra­co­wa­niu moż­na odnieść się do lite­ra­tu­ry obo­wią­zu­ją­cej w eta­pie szkol­nym, lek­tur szkol­nych lub samo­dziel­nie wybra­nych tek­stów lite­rac­kich. Czas trwa­nia tej czę­ści to 120 minut.

W ramach testu języ­ko­we­go spraw­dza­ne są te same umie­jęt­no­ści, co w II eta­pie, a dodat­ko­wo poja­wia­ją się zada­nia z zakre­su sty­li­sty­ki czy umie­jęt­no­ści dosto­so­wa­nia języ­ka do sytu­acji komu­ni­ka­cyj­nej. Test skła­da się z zadań otwar­tych, a czas na jego roz­wią­za­nie to 90 minut.

Zawo­dy ogól­no­pol­skie – część ustna

Część ust­na III eta­pu pole­ga na przed­sta­wie­niu przez uczest­ni­ka wypo­wie­dzi na jeden z poda­nych tema­tów. Lista zagad­nień jest publi­ko­wa­na na stro­nie OLiJP-SP, dla­te­go moż­na się przy­go­to­wać do tego eta­pu w domu. Po zapre­zen­to­wa­niu wypo­wie­dzi uczest­nik odby­wa roz­mo­wę z komi­sją, w któ­rej musi wyka­zać się wła­sny­mi reflek­sja­mi oraz zna­jo­mo­ścią kon­tek­stów wykra­cza­ją­cych poza pro­gram szko­ły podstawowej.

Po tej czę­ści two­rzo­na jest lista ran­kin­go­wa. Naj­lep­si uzy­sku­ją tytuł Lau­re­ata, a wszy­scy uczest­ni­cy III eta­pu – tytuł Finalisty.