Scharakteryzuj system wartości, który obowiązywał w czasie wojny, a następnie porównaj go z Dekalogiem. W swojej wypowiedzi odnieś się do wybranych utworów.

W czasie wojny głównym celem było przetrwanie, aby to osiągnąć, ludzie byli zmuszeni do podejmowania czynów, których w normalnych warunkach nigdy by się nie podjęli. Pojęcia moralności i niemoralności były zatarte. To zjawisko można zobaczyć w wierszu Tadeusza Różewicza „Ocalony”. Podmiot liryczny porównuje w nim miłość, cnotę oraz męstwo do nienawiści, występku i tchórzostwa. Opisuje je jako puste i to samo znaczące pojęcia. Ma nadzieję, że zobaczy kiedyś w nich różnicę, lecz musi nauczyć się żyć na nowo, potrzebuje do tego nauczyciela.

W tak trudnych warunkach więzy międzyludzkie stają się bardziej skomplikowane. W opowiadaniu Tadeusza Borowskiego „Dzień na Harmenzach” przedstawiona jest rozmowa z Bekerem, z której można się dowiedzieć, że jego syn chciał go zabić za to, co robił będąc lageraltesterem. Beker przyznaje się do powieszenia swojego drugiego syna za zwykłą kradzież chleba. Stosunki rodzinne opisanych osób całkowicie straciły swoje znaczenie. Stali się dla siebie obcy. W dekalogu przykazanie IV mówi o czczeniu więzów rodzinnych, jednak w momencie takiego wyniszczenia psychicznego nawet rodzina traci na ważności. Ludzkie uczucia i dobroć są zabijane w trakcie wojny.

Dekalog zakazuje również kradzieży i zabijania. Obie te rzeczy utrzymywały ludzi w obozach przy życiu. Przetrwanie kolejnego dnia mogło oznaczać konieczność kradzieży jedzenia i skazanie tym samym innych na śmierć. Aby żyć w lepszych warunkach, więźniowie podejmowali się pracy dla swojego oprawcy. Znęcali się i zabijali innych więźniów. Trudne warunki, wykańczały ludzi psychicznie i zmuszały do postępowania według odwróconego dekalogu. Ludzie zostali zdegradowani do podstawowych instynktów przetrwania.