Możesz zostać moim patronem/moją patronką: 
Tematy wypracowań na rozszerzenie z polskiego to coś, od czego należy rozpocząć przygotowania do egzaminu. Jako że matura rozszerzona w formule 2023 zawiera jedynie wypracowanie (nie ma testu historycznoliterackiego), należy opanować sztukę pisania wypowiedzi argumentacyjnej, by uzyskać dobry wynik. Wierzę, że warto włożyć nieco pracy w szlifowanie umiejętności pisania wypracowania na maturze rozszerzonej z języka polskiego. Dzięki temu nie tylko nabierzesz wprawy w tworzeniu wypowiedzi argumentacyjnej, lecz także zrozumiesz najważniejsze schematy (także te, którymi operuje CKE). Poniżej znajdziesz pełną listę archiwalnych tematów wypracowań maturalnych z języka polskiego na poziomie rozszerzonym. Mam nadzieję, że dzięki niej przygotujesz się perfekcyjnie do pisania wypracowania!
Zanim jednak przejdziesz do konkretnych tematów wypowiedzi argumentacyjnych, zapoznaj się z poniższymi wpisami. Zawarłam w nich odpowiedzi na najważniejsze pytania, które mogą Cię interesować.
Tematy wypracowań maturalnych – skąd pochodzą poniższe tematy?
Wszystkie tematy wypracowań na poziomie rozszerzonym, które widzisz poniżej, pochodzą z oficjalnych materiałów CKE. Przejrzałam specjalnie dla Ciebie:
- tematy wypracowań na maturze w arkuszach w terminie głównym
- tematy z arkuszy w terminie dodatkowym
- tematy wypracowań z Informatora CKE
- tematy wypracowań z egzaminów próbnych CKE (czyli z testów diagnostycznych)
- tematy z pozostałych materiałów przygotowanych przez CKE
Bestsellerowe opracowanie pytań jawnych na maturę ustną w 2026!
Kup teraz opracowanie, które pomogło tysiącom maturzystów zdać maturę ustną z języka polskiego! Opracowałam dla Ciebie wszystkich 76 pytań jawnych!
W ebooku znajdziesz:
- pełne omówienie wszystkich pytań jawnych zgodne z kompozycją wypowiedzi (wstęp, rozwinięcie, zakończenie)
- jasno postawioną tezę
- funkcjonalny kontekst (z lektur, które już znasz)
- pigułkę wiedzy z danego zagadnienia
Nie czekaj do ostatniej chwili! Pamiętaj, że omówienie pytań jawnych może Ci pomóc także przy pisaniu wypracowania!
Tematy wypracowań na maturze z polskiego – poziom rozszerzony
Czerwiec 2025 (termin dodatkowy):
Temat 1:
Realia historyczne w kreacji świata przedstawionego w utworze literackim i ich funkcje w tworzeniu znaczeń tego utworu.
W pracy odwołaj się do:
- Kordiana Juliusza Słowackiego
- innych utworów literackich
- wybranego kontekstu.
Temat 2:
Starożytną tragedię Losu […] przeciwstawiano nowożytnej tragedii chrześcijańskiej, odrzucającej fatalistyczną koncepcję człowieka i ujmującej tragizm jako „chętną ofiarę konieczności, która ma możliwość wyboru losu i sama decyduje o swojej moralnej godności”.
Na podstawie: Hasło tragizm, [w:] Słownik literatury polskiej XIX wieku, red. Józef Bachórz, Alina Kowalczykowa, Wrocław 1997.
W jaki sposób w literaturze przedstawiany jest konflikt tragiczny i jaką funkcję w danym utworze literackim pełni taki sposób ukazania tragizmu? Punktem wyjścia do rozważań uczyń powyższy cytat.
W pracy odwołaj się do:
- lektury obowiązkowej – wybranej spośród lektur wymienionych na stronach 3 i 4 tego arkusza egzaminacyjnego
- innych utworów literackich
- wybranego kontekstu.
Maj 2025 (termin główny):
Temat 1:
Każdy tekst słowny sytuuje się w polu innych tekstów, naśladując je, przekształcając.
Na podstawie: Słownik terminów literackich, red. Janusz Sławiński, Wrocław 2002.
Na czym mogą polegać relacje między tekstami i jakie mogą być funkcje tych relacji w danym utworze literackim? Punktem wyjścia do rozważań uczyń powyższy cytat.
W pracy odwołaj się do:
- Antygony w Nowym Jorku Janusza Głowackiego
- innych utworów literackich
- wybranego kontekstu.
Temat 2:
Konwencja oniryczna jako sposób kreowania świata przedstawionego i jej funkcja w tworzeniu znaczeń w danym utworze literackim.
W pracy odwołaj się do:
- lektury obowiązkowej – wybranej spośród lektur wymienionych na stronach 3 i 4 tego arkusza egzaminacyjnego
- innych utworów literackich
- wybranego kontekstu.
Grudzień 2024 (test diagnostyczny):
Temat 1:
Konwencja symboliczna w utworze literackim a założenia programowe epoki literackiej.
W pracy odwołaj się do:
- lektury obowiązkowej – wybranej spośród lektur wymienionych na stronach 3 i 4 tego arkusza egzaminacyjnego
- innych utworów literackich
- wybranego kontekstu.
Temat 2:
Tylko śmiech nie zna szacunku dla wszystkich tabu, […] tylko poczucie komizmu daje nam siłę zniesienia tragedii egzystencji. (Eugène Ionesco)
Komizm w kreacji świata przedstawionego w utworze literackim i funkcje komizmu w tworzeniu znaczeń tego utworu. Punktem wyjścia do rozważań uczyń fragment tekstu Eugène’a Ionesco.
W pracy odwołaj się do:
- Szewców Stanisława Ignacego Witkiewicza
- innych utworów literackich
- wybranego kontekstu.
Czerwiec 2024 (termin dodatkowy):
Temat 1:
Aluzja literacka i jej rola w utworze literackim.
W pracy odwołaj się do:
- wybranej lektury obowiązkowej – wybranej spośród lektur wymienionych na stronach 3 i 4 tego arkusza egzaminacyjnego
- innych utworów literackich z dwóch różnych epok (ten zapis nie obowiązuje od 2025); zamiast tego należy odwołać się do dwóch innych utworów literackich z dowolnych epok
- wybranego kontekstu.
Temat 2:
Głos pokolenia literackiego i różne sposoby wyrażania tego głosu w utworach literackich.
W pracy odwołaj się do:
- wybranej lektury obowiązkowej – wybranej spośród lektur wymienionych na stronach 3 i 4 tego arkusza egzaminacyjnego
- innych utworów literackich z dwóch różnych epok (ten zapis nie obowiązuje od 2025); zamiast tego należy odwołać się do dwóch innych utworów literackich z dowolnych epok
- wybranego kontekstu.
Maj 2024 (termin główny):
Temat 1:
Synkretyzm w literaturze i jego rola w utworach literackich.
W pracy odwołaj się do:
- wybranej lektury obowiązkowej – wybranej spośród lektur wymienionych na stronach 3 i 4 tego arkusza egzaminacyjnego
- innych utworów literackich z dwóch różnych epok (ten zapis nie obowiązuje od 2025); zamiast tego należy odwołać się do dwóch innych utworów literackich z dowolnych epok
- wybranego kontekstu.
Temat 2:
Jak w utworach literackich kreowana jest przestrzeń i jaka jest funkcja takiej kreacji w danym utworze?
W pracy odwołaj się do:
- wybranego opowiadania z tomu Sklepy cynamonowe Brunona Schulza
- innych utworów literackich z dwóch różnych epok (ten zapis nie obowiązuje od 2025); zamiast tego należy odwołać się do dwóch innych utworów literackich z dowolnych epok
- wybranego kontekstu.
Czerwiec 2023 (termin dodatkowy):
Temat 1:
Rozważ, jak założenia programowe epoki wpływają na sposób kreowania świata przedstawionego w utworze literackim.
W pracy odwołaj się do:
- Lalki Bolesława Prusa
- innych utworów literackich z dwóch różnych epok (ten zapis nie obowiązuje od 2025); zamiast tego należy odwołać się do dwóch innych utworów literackich z dowolnych epok
- wybranego kontekstu.
Temat 2:
Zauważmy […], że gatunek jest […] jednostką semantyczną – na przykład, gdy sięgamy po treny, wiemy, że ich treścią będzie opłakiwanie zmarłej osoby, a gdy po hymn, że będzie to rodzaj wzniosłej pieśni (a przynajmniej, że do takiego podstawowego sensu będą się odnosić). Wskazówki genologiczne [1] są bowiem zarazem swego rodzaju instrukcją czytania, sugestią odbioru. (Dorota Korwin-Piotrowska)
[1] Genologia – dział teorii literatury badający rodzaje, gatunki i odmiany literackie w powiązaniu ze zjawiskami historycznoliterackimi.
Rozważ, jakie znaczenie dla wymowy utworu literackiego ma gatunek literacki, w którym ten utwór został napisany. Punktem wyjścia do rozważań uczyń fragment tekstu Doroty Korwin-Piotrowskiej.
W pracy odwołaj się do:
- wybranej lektury obowiązkowej – wybranej spośród lektur wymienionych na stronach 3 i 4 tego arkusza egzaminacyjnego
- innych utworów literackich z dwóch różnych epok (ten zapis nie obowiązuje od 2025); zamiast tego należy odwołać się do dwóch innych utworów literackich z dowolnych epok
- wybranego kontekstu.
Maj 2023 (termin główny):
Temat 1:
Realizm i fantastyka. Rozważ, jaką funkcję pełni przenikanie się konwencji realistycznej i konwencji fantastycznej w tym samym utworze literackim.
W pracy odwołaj się do:
- wybranej lektury obowiązkowej – wybranej spośród lektur wymienionych na stronach 3 i 4 tego arkusza egzaminacyjnego
- innych utworów literackich z dwóch różnych epok (ten zapis nie obowiązuje od 2025); zamiast tego należy odwołać się do dwóch innych utworów literackich z dowolnych epok
- wybranego kontekstu.
Temat 2:
Rozważ sposoby nawiązywania do tradycji antycznej i biblijnej w literaturze oraz funkcje tych nawiązań. Punktem wyjścia do rozważań uczyń fragment tekstu Marii Wichowej.
Doceniamy wielkość dokonań starożytnych intelektualistów i twórców, naśladujemy ich dzieła […], ale starożytnych nie przerośliśmy, przetwarzamy tylko to, co przekazała nam tradycja. (Maria Wichowa)
W pracy odwołaj się do:
- Małej Apokalipsy Tadeusza Konwickiego
- innych utworów literackich z dwóch różnych epok (ten zapis nie obowiązuje od 2025); zamiast tego należy odwołać się do dwóch innych utworów literackich z dowolnych epok
- wybranego kontekstu.
Grudzień 2022 (test diagnostyczny):
Temat 1:
Rozważ, jak konwencja groteskowa wykorzystana w utworze wpływa na jego przesłanie.
W pracy odwołaj się do:
- Szewców Stanisława Ignacego Witkiewicza
- innych utworów literackich z dwóch różnych epok (ten zapis nie obowiązuje od 2025); zamiast tego należy odwołać się do dwóch innych utworów literackich z dowolnych epok
- wybranego kontekstu.
Temat 2:
Analiza czasu w utworach epickich najczęściej obejmuje napięcie między czasem narracji a czasem fabuły, rozpiętość i sposób łączenia scen w ramach czasu akcji, a także wszelkie odniesienia fabuły/akcji do kontekstu historycznego. Ale nie tylko następstwo zdarzeń mówi o przebiegu czasu – także zmiana obrazowania, perspektywy […] albo też przywołanie minionych, nieaktualnych dziś nazw czy form językowych. (Dorota Korwin-Piotrowska)
Rozważ, jaką rolę w utworze literackim pełni konstrukcja czasu. Punktem wyjścia do rozważań uczyń fragment tekstu Doroty Korwin-Piotrowskiej.
W pracy odwołaj się do:
- wybranej lektury obowiązkowej – wybranej spośród lektur wymienionych na stronach 3 i 4 tego arkusza egzaminacyjnego
- innych utworów literackich z dwóch różnych epok (ten zapis nie obowiązuje od 2025); zamiast tego należy odwołać się do dwóch innych utworów literackich z dowolnych epok
- wybranego kontekstu.
Marzec 2022 (arkusz pokazowy):
Temat 1:
Gry z historią. Opowieść o przeszłości w dziełach literatury polskiej. Omów tematy, problemy, sposoby kreowania świata przedstawionego.
W pracy odwołaj się do:
- wybranej lektury obowiązkowej – wybranej spośród lektur wymienionych na stronach 3 i 4 tego arkusza egzaminacyjnego
- innych utworów literackich z dwóch różnych epok (ten zapis nie obowiązuje od 2025); zamiast tego należy odwołać się do dwóch innych utworów literackich z dowolnych epok
- wybranego kontekstu.
Temat 2:
Kształtowanie własnej tożsamości […] wiąże się z poczuciem odkrywania „ja” i własnego miejsca na świecie, poczuciem bycia całością oraz tworzeniem fundamentów do dalszego rozwoju. Poszukiwanie tożsamości jest jednym z najistotniejszych i najtrudniejszych zadań w ciągu całego życia człowieka. To, kim się czujemy, z jakimi wartościami się utożsamiamy, wpływa na nasze wybory życiowe, pełnione funkcje w społeczeństwie, wchodzenie w nowe role i determinuje naszą przyszłość. (Mirosław Babiarz, Paweł Garbuzik)
Tożsamość jednostki. Rozważ, jaką rolę w fabule dzieła literackiego odgrywa kreacja bohatera literackiego. Punktem wyjścia do rozważań uczyń fragment tekstu Mirosława Babiarza oraz Pawła Garbuzika.
W pracy odwołaj się do:
- Hamleta Williama Szekspira
- innych utworów literackich z dwóch różnych epok (ten zapis nie obowiązuje od 2025); zamiast tego należy odwołać się do dwóch innych utworów literackich z dowolnych epok
- wybranego kontekstu.
Informator CKE (2024):
Temat 1:
Rozważ, jaką rolę w literaturze pełni aluzja.
W pracy odwołaj się do:
- lektury obowiązkowej – wybranej spośród lektur wymienionych na początku arkusza egzaminacyjnego
- innych utworów literackich
- wybranego kontekstu.
Temat 2:
Parabola […] niesie w sobie uniwersalną, ponadczasową wykładnię praw moralnych, filozoficznych, religijnych, politycznych bądź innych, związanych z sytuacją egzystencjalną człowieka. […] Charakterystyczną cechą parabolicznego dzieła literackiego jest jego dwupoziomowość wymagająca od czytelnika dojrzałej i rozbudowanej interpretacji – w innym bowiem wypadku dzieło pozostanie odczytane w sposób literalny, uproszczony i nie odsłoni swego ukrytego i nadrzędnego sensu. (Słownik gatunków literackich)
Rozważ, jaką funkcję pełni paraboliczność w kreacji świata przedstawionego w literaturze. Punktem wyjścia rozważań uczyń przywołaną definicję.
W pracy odwołaj się do:
- lektury obowiązkowej – wybranej spośród lektur wymienionych na początku arkusza egzaminacyjnego
- innych utworów literackich
- wybranego kontekstu.
Temat 3:
Między utopią a antyutopią.
Punktem wyjścia swoich rozważań o literackich obrazach budowania idealnego świata uczyń Małą Apokalipsę Tadeusza Konwickiego.
W pracy odwołaj się do:
- Małej Apokalipsy Tadeusza Konwickiego
- innych utworów literackich
- wybranego kontekstu.
Temat 4:
Oto są labirynty wnętrza, magazyny i spichrze rzeczy, oto są ciepłe jeszcze groby, próchno i mierzwa. Prastare historie. Siedem warstw, jak w dawnej Troi, korytarze, komory, skarbce. (Bruno Schulz, Wiosna)
Rozważ, jakie znaczenie dla odczytania sensu dzieła literackiego ma wykreowana w nim przestrzeń. Punktem wyjścia do rozważań uczyń cytowany fragment opowiadania Wiosna Brunona Schulza.
W pracy odwołaj się do:
- znanych Ci fragmentów Procesu Franza Kafki
- innych utworów literackich
- wybranego kontekstu.
Temat 5:
Heroizacja i deheroizacja bohatera literackiego.
Rozważ, jakie funkcje pełnią heroizacja i deheroizacja w kreacji bohatera literackiego.
W pracy odwołaj się do:
- Małej Apokalipsy Tadeusza Konwickiego
- innych utworów literackich
- wybranego kontekstu.
Temat 6:
Autobiografizmu czy reprezentowanej przez pisarza postawy autobiograficznej w literaturze nie należy rozpatrywać w kategoriach dokumentalnego i szczegółowego odzwierciedlenia życia jednostki. Jest to raczej konwencja, która zależnie od kultury artystycznej i światopoglądu epoki, w różnym stopniu i w różny sposób dopuszcza do ujawnienia podmiotowego „ja”, posiadającego cechy autora, mniej lub bardziej zauważalne. (Edyta Dziewońska)
Rozważ, jaką rolę odgrywa autobiografizm w kreacji świata w dziełach literackich różnych epok. Punktem wyjścia do rozważań uczyń fragment tekstu Edyty Dziewońskiej.
W pracy odwołaj się do:
- lektury obowiązkowej – wybranej spośród lektur wymienionych na początku arkusza egzaminacyjnego
- innych utworów literackich
- wybranego kontekstu.