Superbaby: Narcyza Żmichowska

Narcyza Żmichowska to postać niezwykła – pisarka, poetka, a także edukatorka i prekursorka feminizmu w Polsce. Była dziesiątym dzieckiem Jana Żmichowskiego i Wiktorii z Kiedrzyńskich. Jej matka zmarła zaraz po porodzie, a ojciec oddał ją na wychowanie do stryjostwa. Ukończyła warszawską pensję Zuzanny Wilczyńskiej, a następnie kontynuowała naukę w Instytucie Guwernantek.
Po ukończeniu Instytutu zamieszkała u wujostwa w Mężeninie. Tam zatrudniła się jako guwernantka u rodziny Zamoyskich, z którymi wyjechała do Paryża. We Francji utrzymywała kontakty z przebywającym na emigracji bratem Erazmem, który wprowadził ją w środowisko demokratyczne i patriotyczne. Ponadto Narcyza rozwijała się sama, dokształcając się w Bibliotece Narodowej. Konserwatywnej rodzinie Zamoyskich się to nie podobało, więc zwolnili ją z pracy. Żmichowska wróciła sama do kraju, choć obyczaje epoki nie pozwalały kobietom na samotne podróżowanie.
W następnych latach pracowała jako nauczycielka i zajęła się twórczością literacką. Początkowo znana z poezji, z czasem skupiła się wyłącznie na prozie. Jej powieść ”Poganka” została napisana po burzliwej znajomości z Pauliną Zbyszewską, którą Narcyza pokochała głęboko. Wydała dwa podręczniki i skupiła wokół siebie grono wykształconych kobiet – “entuzjastek”. Działała w organizacjach konspiracyjnych, za co została aresztowana i wtrącona do więzienia. W przeciwieństwie do wielu swoich towarzyszy – w tym Zbyszewskiej – nie złamała się i nie zdradziła.
Po odzyskaniu wolności Żmichowska założyła własną pensję w Warszawie przy ulicy Miodowej, nazywaną “Miodogórzem”. Wprowadziła w nim bloki nauczania: gospodarsko-praktyczny i naukowy. Wróciła do twórczości literackiej, pisząc utwór „Biała róża” będący połączeniem powieści z esejem psychologicznym. Coraz trudniej przychodziło jej jednak doprowadzenie do końca własnych prób literackich, nie wierzyła we własny talent i w rolę artysty. W czasie powstania styczniowego pomagała rannym i więźniom. Zmarła po długiej chorobie w wieku 57 lat.