Wstęp (wprowadzenie)

Utwo­ry pare­ne­tycz­ne (ter­min utwo­rzo­ny od sło­wa pare­ne­za, czy­li pora­da, poucze­nie) to przy­kła­dy twór­czo­ści o cha­rak­te­rze dydak­tycz­nym. Ich rolą jest upo­mi­na­nie, naucza­nie, a tak­że przed­sta­wia­nie wzor­ców oso­bo­wych oraz odpo­wia­da­nie na pyta­nie, jak nale­ży żyć. Zazwy­czaj to wła­śnie lite­ra­tu­ra sta­no­wi pod­sta­wo­we źró­dło wie­dzy o świe­cie – dzię­ki niej może­my zro­zu­mieć war­to­ści, jaki­mi nale­ży się kie­ro­wać w życiu, a tak­że dowia­du­je­my się o sen­sie ludz­kiej egzy­sten­cji. Naj­czę­ściej jed­nak odpo­wie­dzi na pyta­nie o sens życia są zwią­za­ne ze sto­sun­kiem czło­wie­ka do Boga – w wie­lu tek­stach lite­rac­kich może­my dowie­dzieć się, że jedy­nym sen­sem życia czło­wie­ka jest cał­ko­wi­te odda­nie Bogu.

Rozwinięcie (kontekst):

Legen­da o świę­tym Alek­sym” to typo­wy utwór pare­ne­tycz­ny. W hagio­gra­fii pozna­je­my losy Alek­se­go, któ­ry cał­ko­wi­cie zre­zy­gno­wał ze wszyst­kich dóbr ziem­skich i zaczął pro­wa­dzić asce­tycz­ne życie. W noc poślub­ną zwró­cił wol­ność swo­jej nowej żonie i oznaj­mił, że cał­ko­wi­cie poświę­ci swo­je życie Bogu. Z dal­szych losów świę­te­go dowia­du­je­my się nato­miast, że Alek­sy roz­dał cały swój mają­tek: ubra­nia oddał bied­nym, a pozo­sta­łe dobra kapła­nom, następ­nie nato­miast zaczął żyć w ubó­stwie przed drzwia­mi kościo­ła. Gdy nad żebra­kiem zli­to­wa­ła się Mat­ka Boska i zstą­pi­ła z obra­zu, Alek­sy zyskał sła­wę. Nie szu­kał on jed­nak roz­gło­su, dla­te­go posta­no­wił wyje­chać z mia­sta i żyć jak dotych­czas gdzie indziej. Alek­sy ani razu nie skar­żył się na swój los, ponie­waż wie­dział, że tyl­ko w ten spo­sób jest w sta­nie osią­gnąć dosko­na­łość i zbli­żyć się do Boga. Z jego posta­wy może­my wywnio­sko­wać, że czło­wiek wobec stwór­cy jest mar­no­ścią i nie powi­nien swo­imi dzia­ła­nia­mi temu zaprze­czać. Sen­sem życia dla świę­te­go Alek­se­go było więc cier­pie­nie, ponie­waż tyl­ko ono, w jego mnie­ma­niu, mogło pozwo­lić zbli­żyć się do Stwórcy.

Rozwinięcie („Księga Hioba”):

Podob­ną posta­wę pre­zen­tu­je biblij­ny Hiob. Co praw­da w jego przy­pad­ku utra­ta mająt­ku nie była wła­sną decy­zją (sza­tan zało­żył się z Bogiem o to, że Hiob wyklnie Stwór­cę, gdy ten pozba­wi go wszyst­kie­go oprócz życia), ale posta­wa Hio­ba uka­zu­je podob­ny sto­su­nek do dóbr mate­rial­nych, co u świę­te­go Alek­se­go. Gdy kolej­ni posłań­cy infor­mo­wa­li Hio­ba o zabi­ciu całe­go jego bydła oraz śmier­ci jego dzie­ci, Hiob ogo­lił gło­wę, roz­darł sza­tę i wypo­wie­dział sło­wa: „Nagi wysze­dłem z łona mat­ki i nagi tam wró­cę. Dał Pan i zabrał Pan. Niech imię Pań­skie będzie bło­go­sła­wio­ne”. Hiob ani razu nie wyrzekł się Boga (choć nama­wia­li go do tego jego bli­scy). Wie­rzył, że naj­wy­raź­niej tak musi być. Sen­sem życia było dla nie­go miło­wa­nie Boga i cał­ko­wi­ta wia­ra w jego plan. To oczy­wi­ście zosta­ło póź­niej nagro­dzo­ne – Hiob został uzdro­wio­ny, podwo­ił swój mają­tek, a tak­że mógł żyć 140 lat i cie­szyć się nowy­mi dzieć­mi. Jego posta­wa udo­wad­nia więc, że nie nale­ży kwe­stio­no­wać tego, co zsy­ła Bóg – jedy­nym sen­sem życia jest pod­da­wa­nie się bożym roz­ka­zom oraz pokor­ne miło­wa­nie Pana.

Zakończenie (podsumowanie):

Czło­wiek chciał­by znać odpo­wiedź na pyta­nie o sens życia. Mię­dzy inny­mi z tego powo­du wytwo­rzo­no sys­tem wie­rzeń. Wia­ra w Boga spra­wia, że czło­wiek prze­sta­je się mar­twić, może mu zaufać i dzię­ki temu żyje spo­koj­niej. Z „Legen­dy o świę­tym Alek­sym” dowia­du­je­my się, że sen­sem życia jest cier­pie­nie, któ­re pozwa­la zbli­żyć się do Stwór­cy, nato­miast „Księ­ga Hio­ba” uka­zu­je, że nale­ży ufać Bogu, ponie­waż reali­zu­je on swój plan, któ­re­go nie może­my poznać, ponie­waż jeste­śmy zbyt mali. Oby­dwa tek­sty dają jed­no­cze­śnie świa­do­mość, że czło­wiek jest nikim w porów­na­niu do Stwór­cy – a to zmu­sza do wia­ry w to, że Bóg ist­nie­je i czu­wa nad naszy­mi losami.

  • Opracowanie pytań na maturę ustną 2024 – pełen zestaw 40 lektur

    150,00 VAT
    Dodaj do koszyka
  • Opracowanie pytań na maturę ustną 2024 – Biblia

    10,00 VAT
    Dodaj do koszyka

Jeśli to czy­tasz — daj mi znać 🧡 na swo­im ulu­bio­nym kanale:

Chcesz zapisać się na korepetycje?