autor: Antoine de Saint-Exupéry
w D. (kogo? czego?) Antoine’a de Saint-Exupery’ego
tytuł: Mały Książę (oba człony zawsze zapisywane jako nazwa własna – wielką literą)
Mały – każdy człowiek dorastający, który uczy się życia i ustala swoją hierarchię wartości;
Książę – każdy jest wyjątkowy
wydanie: 1943 w Nowym Jorku
rodzaj literacki: epika
gatunek literacki: powiastka filozoficzna
czas akcji: XX wiek, 8 dni,
miejsca akcji: asteroida B‑612; Sahara, 6 planet: 325, 326, 327, 328, 329, 330 + Ziemia
geneza: powstaje w trakcie wojny, autor opuszcza Paryż przejęty przez wojska niemieckie, udaje się do Nowego Jorku, gdzie będzie brał udział w lotach zwiadowczych na terenie Niemiec, pracował jako pilot, przewoził pocztę, dobrze też znał Saharę i Afrykę.
narrator: pierwszoosobowy – Pilot, opowiada po sześciu latach o wypadku na pustyni i spotkaniu małego Księcia, wielokrotnie zwraca się do czytelnika, jest bohaterem tej historii,
puenta: w świecie ogarniętym wojną, można zachować dziecięcą wrażliwość; dorośli ludzie zapominają o wrażliwośći – nie patrzą na świat sercem, jedynie rozumem; najważniejsze jest niewidoczne dla oczu – dobrze widzi się tylko sercem;
postaci:
Pilot – główny bohater i narrator
Mały Książę - pojawia się na pustyni, przychodzi do Pilota
postaci z opowieści o Małym Księciu:
Bankier
Król
Pijak
Geograf
Latarnik – Mały Książę, mógłby się z nim zaprzyjaźnić
Pyszałek/Próżny
Zwrotniczy
Kupiec
żmija
Róża
lis
róże
baranek
alegoria: motyw, który oprócz dosłownego sensu ma JEDEN, utrwalony kulturowo, SENS PRZENOŚNY np. sowa -> mądrość
symbol: motyw, który oprócz dosłownego sensu ma WIELE interpretacji, SENSÓW PRZENOŚNYCH, czasami symbolami stają się alegorie np. lis -> spryt, ale w “Małym Księciu” to symbol przyjaźni
SYMBOLE:
kapelusz – racjionalizm, brak wrażliwości i wyobraźni; charakteryzuje postrzeganie świata przez dorosłych
wąż zjadający słonia – kreatywność, wrażliwość, wyobraźnia – charakteryzuje postrzegania świata przez dzieci i młodzież
mieszkańcy planet 325 – 330 – charakteryzują dorosłych, którzy zapomnieli, co jest w życiu ważne; mają wiele uzależnień, nie cieszą się życiem
lis – (z reguły jest alegorią sprytu, ale tutaj staje się wieloznacznym symbolem) mądrość, przyjaźń, filozof, mędrzec – mówi o tym, że chociaż jest to trudne, to warto ludziom zaufać; pokazuje sens książki: NAJWAŻNIEJSZE JEST NIEWIDOCZNE DLA OCZU
róża – miłość i odpowiedzialność – piękna, ale ma kolce; trzeba o nią dbać, by cieszyć się pięknem; wymagała od Księcia atencji – jest to symbol tego, co trzeba robić, by miłość istniała, że nie jest dana z góry, trzeba ją pielęgnować
żmija – śmierć, tajemnica życia po śmierci; nie jest zła, Mały Książę godzi się na jej przyjście; śmierć nie jest końcem – zostaje miłość i przyjaźń
B‑612 – symbol domu, o który dbasz, bronisz go (przed baobabami); ojczyzna; sensem istnienia jest ochrona tego domu, pielęgnowanie go i Róży; wielką wartością jest odnalezienie swojego miejsca
wędrówka – służy do tego, by Mały Książę nauczył się życia i z tą wiedzą będzie mógł dopiero znaleźć swoje miejsce; odnosi się to do motywu homo viator, czyli człowieka podróżnika – zawsze wyruszając w podróż, wyruszamy też w podróż do swojego wnętrza, zmieniamy się; wracamy z podróży jako inni ludzie
studnia – kres wędrówki, sens istnienia, źródło wiedzy; nadzieja
baobaby – zło, przeszkadzają, szkodzą; trzeba regularnie kontrolować, czy zło się nie zadomowiło; ale też symbolizują nieustanną pracę, trzeba się ich pozbywać
pustynia – życie – miejsce zdobywania doświadczeń i szukania sensu
rozważania filozoficzne:
A co jeżeli Mały Książę naprawdę umarł? Nie powrócił na B‑612?
A może nigdy nie było Małego Księcia, Pilot uwięziony na pustyni, starał się uratować swoje życie, miał pierwszy raz czas na przemyślenia, zatrzymanie się i refleksję nad życiem – cała opowieść o małym chłopcu, może być zatem opowieścią o Pilocie, który chce sobie przypomnieć, co było dla niego ważne, zestawia to z tym, jak teraz żyje – Mały Książę musiałby zatem umrzeć – bo Pilot już nie jest dzieckiem; ale jego wartości pozostaną w Pilocie, jako dorosłym człowieku. Wniosek jest jeden: trzeba ufać, przyjaźnić się i patrzeć na świat sercem. Kochać.