Moje propozycje odpowiedzi:
ZADANIE 1.
Na podstawie przytoczonego fragmentu „Kamieni na szaniec” oceń prawdziwość podanych stwierdzeń. Wybierz P, jeśli stwierdzenie jest prawdziwe, albo F – jeśli jest fałszywe.
W tekście znajduje się informacja o tym, kiedy dekorowano niektóre budynki hitlerowskimi flagami.
Poprawna odpowiedź:
Prawda („W każde niemieckie święto wywieszały niemieckie i Niemcom podległe urzędy ogromne czerwone flagi ze swastykami”).
Zdjęcie przez Alka hitlerowskiej flagi z gmachu PKO skłoniło Rudego do przeprowadzenia podobnej akcji.
Poprawna odpowiedź:
Prawda (Rudy zerwał 3 flagi z Zachęty)
ZADANIE 2.
Na podstawie przytoczonego fragmentu „Kamieni na szaniec” dokończ zdanie. Wybierz właściwą odpowiedź spośród podanych. Z przytoczonego fragmentu utworu wynika, że
A. wyczyn Rudego nie wywarł na Alku żadnego wrażenia.
B. Zośka nie brał udziału w planowaniu akcji przeciw okupantowi.
C. przyjaciele podziwiali Zośkę za umiejętność zachowania zimnej krwi w każdej sytuacji.
D. koledzy pomagali Alkowi w ściągnięciu flagi z budynku Pocztowej Kasy Oszczędności.
Poprawna odpowiedź:
C („W czasie roboty odznaczał się dużym opanowaniem i spokojem. Spokój ten i opanowanie najbardziej imponowały Bukom”)
ZADANIE 3.
Na podstawie przytoczonego fragmentu „Kamieni na szaniec” wyjaśnij, jak fakt, że “silnie grała w Alku ambicja”, wpływał na podejmowane przez niego działania. Nie cytuj.
Propozycja odpowiedzi:
Ambicje Alka sprawiały, że – w odróżnieniu od kolegów – podejmował on bardziej śmiałe i ryzykowne akcje. Zamiast zdejmować małe flagi, wybierał te największe, znajdujące się w najważniejszych lokalizacjach, jak na przykład ta przy gmachu PKO.
ZADANIE 4.
Przeczytaj poniższy fragment.
„W każdej pracy, jaką trzeba było robić, Zośka brał osobiście żywy i bezpośredni udział. Przewodził w czasie szaleństwa „victorii”, bił rekordy w czasie rysowania »kotwic«”.
Dokończ zdanie. Wybierz właściwą odpowiedź spośród podanych. Podkreślona część wypowiedzenia oznacza, że Zośka działał przede wszystkim
A. szybko.
B. konsekwentnie.
C. bez zastanowienia.
D. z zaangażowaniem.
Poprawna odpowiedź:
D.
ZADANIE 5.
Obejrzyj poniższą ilustrację umieszczoną na okładce komiksu przygotowanego przez Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku
Na podstawie znajomości całego utworu „Kamienie na szaniec” uzasadnij, że sytuacja – do której nawiązuje powyższa ilustracja – stanowi potwierdzenie, że Alek potrafił decydować się na czyny niełatwe. W uzasadnieniu wyjaśnij, na czym polegała trudność tej akcji.
Propozycja odpowiedzi:
Sytuacja przedstawiona na ilustracji, na której widać pomnik Kopernika oraz wyglądającego zza muru mężczyznę, który sprawia wrażenie, jakby się skradał, znajduje potwierdzenie w powieści „Kamienie na szaniec”. Alek, jeden z bohaterów powieści, wielokrotnie dowodził, że jest dzielny i zdolny do wykonywania zadań, których nie można nazwać łatwymi. Było tak wtedy, gdy usunął z pomnika Mikołaja Kopernika na Krakowskim Przedmieściu tablicę z niemieckim napisem — to ryzykowna akcja małego sabotaży, bo niedaleko znajdowała się siedziba Gestapo.
ZADANIE 6.
Na podstawie znajomości całego utworu „Kamienie na szaniec” ułóż poniższe zdarzenia zgodnie z porządkiem chronologicznym. Wpisz litery (A–E) w kratki we właściwej kolejności.
A. Wybuch wojny i opuszczenie Warszawy przez Buki.
B. Powrót do stolicy i przystąpienie do organizacji PLAN.
C. Zdanie matury i wyprawa zespołu Buków w polskie góry.
D. Podjęcie działań dywersyjnych i udział w akcji pod Arsenałem.
E. Włączenie się w działalność Małego Sabotażu i pierwsza akcja uliczna
Poprawna odpowiedź:
C -> A -> B -> E -> D
ZADANIE 7.
Wybierz bohatera lektury obowiązkowej – innej niż „Kamienie na szaniec” – który, podobnie jak Alek, potrafił się zdobyć na bohaterski czyn, przekraczający możliwości przeciętnego człowieka. Podaj tytuł tej lektury oraz jej bohatera. Uzasadnij swój wybór. W uzasadnieniu przywołaj sytuację z tej lektury, ilustrującą Twoją argumentację.
Propozycja odpowiedzi:
Tytuł lektury: „PAN TADEUSZ” lub „REDUTA ORDONA. OPOWIADANIE ADIUTANTA”
Bohater lektury: Jacek Soplica jako Ksiądz Robak lub Ordon
Uzasadnienie wyboru: W eposie „PAN TADEUSZ” Adama Mickiewicza Jacek Soplica jako Ksiądz Robak podczas bitwy z Moskalami ochronił swoją piersią Hrabiego i przez to został ranny. Podczas tej bitwy ochronił przed kulą także Gerwazego, chociaż wiedział, że ten go nienawidził. Te czyny sprawiły, że w oczach wielu odkupił dawne winy.
lub
W poemacie „REDUTA ORDONA” Adama Mickiewicza adiutant relacjonuje bohaterską akcję Juliana Konstantego Ordona, który był przywódcą obrony reduty nr 54 na warszawskiej Woli. Ordon walczył dzielnie, a gdy zobaczył, że kończy mu się amunicja, a Moskale wkraczają na redutę – postanowił wysadzić szaniec w powietrze, przy okazji zabił także wielu żołnierzy rosyjskich. Dla obrony ojczyzny i kolejnych fortec — poświęcił swoje życie. W zakończeniu poematu podmiot liryczny przedstawia Ordona jako bohatera i nazywa go „patronem szańców”.
ZADANIE 8.1.
Uzupełnij poniższe zdanie. Wybierz odpowiedź spośród oznaczonych literami A i B oraz odpowiedź spośród oznaczonych literami C i D.
W wypowiedzeniu „Alek już z daleka wlepił wzrok we fronton Zachęty” funkcję podmiotu pełni wyraz A/B, natomiast wyrażenie z daleka jest C/D.
wzrok
Alek
dopełnieniem
okolicznikiem
Poprawna odpowiedź:
B, D
ZADANIE 8.2.
Wypowiedzenie „Alek już z daleka wlepił wzrok we fronton Zachęty” przeredaguj tak, aby użyte w nim sformułowanie charakterystyczne dla polszczyzny potocznej zastąpić wyrazem lub sformułowaniem charakterystycznym dla polszczyzny wzorcowej.
Propozycja odpowiedzi:
Alek już z daleka przyglądał się frontonowi Zachęty.
ZADANIE 9.
Oceń prawdziwość podanych stwierdzeń. Wybierz P, jeśli stwierdzenie jest prawdziwe, albo F – jeśli jest fałszywe.
W wypowiedzeniu „Jedźmy, sprawdzimy” przecinek oddziela zdania składowe w wypowiedzeniu złożonym współrzędnie.
Poprawna odpowiedź: Prawda
W wypowiedzeniu „Bujasz, niemożliwe!” wykrzyknik służy podkreśleniu rozkazującego tonu wypowiedzi.
Poprawna odpowiedź: Fałsz
ZADANIE 10.
Uczniowie jednej ze szkół podstawowych zaprojektowali grę planszową opartą na motywach utworu „Kamienie na szaniec”. Na polach planszy do gry umieścili elementy graficzne nawiązujące do treści lektury. Poniżej znajduje się projekt graficzny planszy do tej gry.
Spośród elementów graficznych nawiązujących do treści lektury – umieszczonych na planszy – wybierz dwa i wyjaśnij, w jaki sposób elementy graficzne wybrane przez Ciebie łączą się z działaniami bohaterów „Kamieni na szaniec”.
Propozycja odpowiedzi:
Element graficzny 1: kino
Wyjaśnienie: W ramach akcji małego sabotażu (uwaga: wyrażenie pospolite, zapisujemy małymi literami) bohaterowie „Kamieni na szaniec” wrzucali do kin butelki z gazem, by w ten sposób zniechęcić ludzi do chodzenia do kina, ponieważ na wielkim ekranie były prezentowane tylko filmy propagandowe, a kupując bilety, wspierało się ich produkcję. Niestety te działania nie odstraszyły ludzi, więc później wypisywano kredą na murach (robił to Rudy) hasła: „Tylko świnie siedzą w kinie”.
Element graficzny 2: zakład fotograficzny
Wyjaśnienie: W ramach małego sabotażu wybijano szyby w zakładach fotograficznych, bo w witrynach prezentowano zdjęcia niemieckich żołnierzy. Bohaterowie wysyłali listy z prośbą o usunięcie tych zdjęć, a jeśli właściciel zakładu fotograficznego nie zareagował. ryzykował stłuczeniem szyby wystawowej. To było ryzykowne zadanie, bo zakłady znajdowały się w centrum miasta. Alek miał na to swój sposób — podjeżdżał na rowerze, rzucał kamieniem w szybę i szybko uciekał.
ZADANIE 11.
Uzupełnij poniższe zdania tak, aby powstało spójne streszczenie tekstu „O szczęściu”.
Propozycja odpowiedzi:
Tematem tekstu Frédérica Lenoira jest odczuwanie i osiąganie szczęścia.
Autor rozpoczyna swoje rozważania od zauważenia, że zdefiniowanie szczęścia jest trudne, łatwiej nam opowiadać o tym, co sprawia, że jesteśmy szczęśliwi,
a następnie stwierdza, że do osiągnięcia stanu szczęśliwości niezbędne jest poświęcenie i wytrwałość w dążeniu do celu.
W zakończeniu wskazuje, że samo pragnienie bycia szczęśliwym jest niewystarczające, bo szczęściu trzeba pomóc.
ZADANIE 12.
Spośród podanych pytań wskaż to, na które można znaleźć odpowiedź w 3. akapicie tekstu Frédérica Lenoira. Wybierz właściwą odpowiedź spośród podanych.
Czy przyjemności mogą pociągać za sobą złe skutki?
Czy odpowiedź na pytanie o istotę szczęścia jest łatwa?
Dlaczego w dążeniu do szczęścia potrzebna jest wytrwałość?
Jaki jest związek między poczuciem szczęścia a podejmowaniem wyborów?
Poprawna odpowiedź: D
Wyjaśnienie:
D – Jaki jest związek między poczuciem szczęścia a podejmowaniem wyborów? Trzeci akapit
ZADANIE 13.
Na podstawie 4. akapitu tekstu Frédérica Lenoira dokończ zdanie. Wybierz właściwą odpowiedź spośród podanych.
Zgodnie z treścią 4. akapitu tekstu Frédérica Lenoira szczęście jest:
otrzymywane jako niespodziewany prezent.
zdobywane przez tych, którzy unikają trudności.
osiągane w wyniku realizacji wyznaczonych celów.
odczuwane silniej, gdy nie wymaga od nas wysiłku.
Poprawna odpowiedź: C
ZADANIE 14.
Na podstawie tekstu Frédérica Lenoira oceń prawdziwość podanych stwierdzeń. Wybierz P, jeśli stwierdzenie jest prawdziwe, albo F – jeśli jest fałszywe.
Przykre i trudne doświadczenia nie mają wpływu na nasz rozwój.
Poprawna odpowiedź: Fałsz
Wyjaśnienie: „Jednak życie pokazuje, że są rzeczy w danej chwili bardzo przyjemne, które ostatecznie przynoszą negatywne skutki. I na odwrót, bywa, że przykre doświadczenia umożliwiają nam rozwój i okazują się w dłuższej perspektywie korzystne”.
Aby być w pełni szczęśliwym, trzeba przemyśleć kierunek swoich działań.
Poprawna odpowiedź: Prawda
Wyjaśnienie: „Nie sposób osiągnąć głębokiego szczęścia bez rezygnacji z niektórych natychmiastowych przyjemności lub bez zastanowienia się nad naszymi wyborami i zamierzeniami”.
ZADANIE 15.1.
Spośród podanych niżej sformułowań wybierz te trzy, które dotyczą podmiotu lirycznego wiersza „Dar”. Następnie zapisz oznaczenia literowy tych sformułować w miejscach wyznaczonych kropkami.
Akceptacja siebie.
Odczuwanie spokoju.
Zaspokajanie ambicji.
Bliska więź z innymi ludźmi.
Kontakt ze światem przyrody.
Poprawna odpowiedź:
Sformułowania, które dotyczą podmiotu lirycznego wiersza „Dar”, oznaczono literami A, B oraz E.
Wyjaśnienie:
A – Akceptacja siebie jest poprawną odpowiedzią, na co wskazuje cytat: „Nie wstydziłem się myśleć, że byłem, kim jestem”
B – Odczuwanie spokoju jest poprawną odpowiedzią, na co wskazuje cytat: „Nie czułem w ciele żadnego bólu / Prostując się, widziałem niebieskie morze i żagle”
C – Zaspokajanie ambicji nie jest poprawną odpowiedzią, ponieważ podmiot liryczny nie ma już wygórowanych ambicji, mówi, że „Nie było na ziemi rzeczy, którą chciałbym mieć”
D – Bliska więź z innymi ludźmi nie jest poprawną odpowiedzią, ponieważ podmiot liryczny nie porusza tego wątku, mówi jedynie, że nie znał „nikogo, komu warto byłoby zazdrościć”
E – Kontakt ze światem przyrody jest poprawną odpowiedzią, ponieważ podmiot liryczny „pracował w ogrodzie”, opowiada o kolibrach, które „przystawały nad kwiatem kapriflorum”
ZADANIE 15.2.
Czy opinia filozofa Alaina: „nie może być szczęśliwy ten, kto tego nie pragnie; dlatego trzeba chcieć swojego szczęścia i je tworzyć”, może stanowić komentarz do wiersza „Dar”? Uzasadnij odpowiedź, odwołując się do treści utworu Czesława Miłosza.
Propozycja odpowiedzi:
Opinia filozofa Alaina nie może stanowić komentarza do wiersza „Dar”. Alain uważa, że należy „chcieć swojego szczęścia i je tworzyć”, co oznacza konieczność aktywnego poszukiwania radości w życiu. Z kolei podmiot liryczny wiersza „Dar” zdaje się cieszyć tym, co mu przynosi życie. Nie odczuwa ambicji (zauważa, że „nie było na ziemi rzeczy”, którą chciałby „mieć”). Można zatem uznać, że zdaniem podmiotu lirycznego szczęścia nie trzeba aktywnie poszukiwać, sam fakt egzystencji jest wystarczającym darem, który zapewnia szczęście.
ZADANIE 16.
W którym z wyrazów pisownia „ż” jest zgodna z tą samą szczegółową zasadą ortograficzną, co zastosowana w wyrazie ważyć? Wybierz właściwą odpowiedź spośród podanych.
dążyć
mnożyć
przeżyć
angażować
Poprawna odpowiedź: B
Wyjaśnienie:
W słowie „ważyć” zachodzi wymiana Ż na G („ważyć”, bo „waga”). Podobnie jest w wyrazie „mnożyć” („mnożyć”, bo „mnogość”/„mnogi”).
ZADANIE 17.
Zredaguj OGŁOSZENIE o otwarciu wystawy fotograficznej pod tytułem „Szczęście zatrzymane w obiektywie”. Zachęć do udziału w tym wydarzeniu, używając dwóch argumentów. Uwaga: w ocenie wypowiedzi będzie brana pod uwagę poprawność językowa, ortograficzna i interpunkcyjna.
Propozycja odpowiedzi:
Informujemy wszystkich Uczniów SP nr 29 w Mławie, że 19 czerwca 2024 r. w godzinach 16:00-19:00 odbędzie się wystawa fotograficzna pt. „Szczęście zatrzymane w obiektywie”. Zachęcamy do obejrzenia prac konkursowych, które zostaną wystawione w sali nr 15. Dla uczestników wydarzenia przewidujemy drobny poczęstunek oraz pokaz artystyczny przygotowany przez szkolne kółko teatralne.
Nie może Was zabraknąć!
W imieniu Samorządu Szkolnego
XYZ
Potencjalne błędy, które można było popełnić w zadaniu:
brak 5 elementów (kto ogłasza? komu ogłasza? co ogłasza? kiedy (najlepiej z datą i godziną)? gdzie (najlepiej podać nazwę szkoły i numer sali)?
brak 2 argumentów
brak cudzysłowu w tytule wydarzenia „Szczęście zatrzymane w obiektywie”
brak pisowni „Szczęście zatrzymane w obiektywie” wielką literą
powtórzenia – w tekście powinien pojawić się maksymalnie 1 raz wyraz z danej rodziny (czyli albo „być”, albo „odbyć”), każde kolejne wystąpienie jest błędem językowym
ZADANIE 18. (0–20)
Wybierz jeden z podanych tematów i napisz wypracowanie.
• Pamiętaj o zachowaniu formy wypowiedzi wskazanej w temacie: napisz rozprawkę albo opowiadanie.
• W wypracowaniu odwołaj się do wybranej lektury obowiązkowej. Lista lektur obowiązkowych znajduje się na stronie 3 tego arkusza egzaminacyjnego.
• Innym utworem literackim w rozprawce może być także lektura obowiązkowa.
• Twoja praca powinna liczyć co najmniej 200 wyrazów.
• Zapisz wypracowanie w wyznaczonym miejscu. Nie pisz na marginesie.
• Pisz czytelnie
• Pamiętaj, że zabronione jest pisanie wypowiedzi obraźliwych, wulgarnych lub propagujących postępowanie niezgodne z prawem albo wypowiedzi aprobujących nieetyczne postępowanie bohatera.
Temat 1. Napisz rozprawkę, w której rozważysz trafność stwierdzenia, że warto pomagać innym. W argumentacji odwołaj się do wybranej lektury obowiązkowej oraz do innego utworu literackiego.
TEZA: Należy zatem stwierdzić, że warto pomagać innym.
ARGUMENT 1: W pomaganiu drugiemu człowiekowi można odnaleźć radość życia.
PRZYKŁAD LEKTURY OBOWIĄZKOWEJ: Po przemianie Ebenezer Scrooge z „Opowieści wigilijnej” – zmiana, pomoc Bobowi i jego rodzinie.
ARGUMENT 2: Dzięki pomocy drugiemu człowiekowi można zyskać szacunek innych.
PRZYKŁAD LEKTURY: Ksiądz Robak, działania patriotyczne, walka z Moskalami, ochrona Hrabiego – to przyczyniło się do tego, że został zrehabilitowany.
Można też stworzyć argumenty ku przestrodze, że bez pomagania innym nie można nazywać się człowiekiem – Widmo Złego Pana z „Dziadów cz. II”.
Temat 2. „Bez ciebie nie poradziłbym/poradziłabym sobie w tej sytuacji…”. Napisz opowiadanie o przygodzie z bohaterem wybranej lektury obowiązkowej, którego pomoc sprawiła, że Wasza przygoda zakończyła się szczęśliwie. Wypracowanie powinno dowodzić, że dobrze znasz wybraną lekturę obowiązkową.
To może być np.dzielny Gerwazy z „PANA TADEUSZA” albo chłopcy z „Kamieni na szaniec”, Ordon z „REDUTY ORDONA” – każdy, ważne, by wprowadzić minimum sześć cech opowiadania, wykazać się kreatywnością (a nie przepisywać znane z lektury wydarzenia). Na dodatek w tej kreatywności nie można przesadzić i pisać informacji niezgodnych z treścią.