Jaka jest geneza „Balladyny”?

Pomysł na „Bal­la­dy­nę” Juliu­sza Sło­wac­kie­go zro­dził się z jego wła­snych prze­żyć na obczyź­nie oraz z prze­my­śleń nad sytu­acją Pol­ski po nie­uda­nym powsta­niu listo­pa­do­wym 1830 – 1831). Emi­gran­ci w tam­tym cza­sie czu­li się znie­chę­ce­ni do dal­szych dzia­łań i prze­stra­sze­ni kon­se­kwen­cja­mi bun­tów, a ich spo­łecz­ność była peł­na wewnętrz­nych podzia­łów. Ten czas nazy­wa­my Wiel­ką Emi­gra­cją. W takich warun­kach Sło­wac­ki posta­no­wił napi­sać utwór, któ­ry miał przy­wró­cić roda­kom wia­rę w sie­bie i przy­po­mnieć o pol­skich war­to­ściach i histo­rii, ale w lek­ko żar­to­bli­wy spo­sób, by dodać do rze­czy­wi­sto­ści nie­co opty­mi­zmu. War­to wspo­mnieć, że podob­ne powo­dy przy­świe­ca­ły w tym samym roku Ada­mo­wi Mic­kie­wi­czo­wi, któ­ry pisał „Pana Tade­usza”.
Dra­mat „Bal­la­dy­na” powstał w 1834 roku i został opu­bli­ko­wa­ny pięć lat póź­niej w Pary­żu. Sło­wac­ki zda­wał sobie spra­wę, że jego dzie­ło jest czymś nowym, co może nie spo­tkać się z pozy­tyw­nym przy­ję­ciem: „bo choć rzecz jest pol­ska, ale nie patrio­tycz­na, więc goto­wa mi źle odpła­cić...”.
Sło­wac­ki opo­wie­dział histo­rię naro­du w spo­sób baśnio­wy. Klu­czo­wą figu­rą stał się mitycz­ny Popiel, któ­ry sym­bo­li­zu­je począt­ki pań­stwa pol­skie­go. Autor celo­wo pisze tak, jak­by histo­ria była ukła­da­na przez pro­sty lud wiej­ski; mie­sza­ją się w niej róż­ne płasz­czy­zny, a żad­na z nich nie jest reali­stycz­na.
W „Bal­la­dy­nie” Sło­wac­ki nie tyl­ko chciał oży­wić pol­ską tra­dy­cję, lecz tak­że zmu­sić do reflek­sji nad pol­ską histo­rią i przy­szło­ścią, poka­zu­jąc, jak waż­na jest pamięć o prze­szło­ści dla zro­zu­mie­nia teraź­niej­szo­ści i przy­szłych losów naro­du. Te dwie płasz­czy­zny: prze­szła i obec­na mają się prze­ni­kać, by dać pod­po­wie­dzi doty­czą­ce przy­szło­ści. Zakoń­cze­nie dra­ma­tu ude­rze­niem w głów­ną boha­ter­kę pio­ru­nem sym­bo­li­zu­je, jak waż­ne jest moral­ne zwy­cię­stwo sumie­nia nad złem.
Sło­wac­ki w dra­ma­cie wyraź­nie inspi­ro­wał się twór­czo­ścią Wil­lia­ma Szek­spi­ra („Sen nocy let­niej”, „Mak­bet”), a tak­że poda­nia­mi i legen­da­mi z „bajecz­nych dzie­jów” Pol­ski, a tak­że bal­la­dą Alek­san­dra Chodź­ki „Mali­ny”.