Konflikty jako źródło literackiego obrazu wojny. Omów zagadnienie na podstawie znanych Ci fragmentów Iliady Homera. W swojej odpowiedzi uwzględnij również wybrany kontekst.

Wstęp (wprowadzenie):

Ludz­kość od zawsze roz­wią­zy­wa­ła kon­flik­ty siłą – uzna­wa­no, że pra­wo do sta­no­wie­nia mie­li ci, któ­rzy byli w sta­nie poko­nać prze­ciw­ni­ków w wal­ce. Przy­czy­na­mi spo­rów mię­dzy okre­ślo­ny­mi gru­pa­mi były mię­dzy inny­mi zie­mie (pod­bo­je) oraz reli­gia (nawra­ca­nie na chrze­ści­jań­stwo, dżi­had). W lite­ra­tu­rze przed­sta­wia­no jed­nak tak­że inną przy­czy­nę wojen – kon­flik­ty mię­dzy­ludz­kie. Histo­ria woj­ny tro­jań­skiej uka­zu­je obli­cze woj­ny nasta­wio­nej na cał­ko­wi­te znisz­cze­nie. Spię­trze­nie kon­flik­tów dopro­wa­dzi­ło do gnie­wu Achil­le­sa, co dało począ­tek woj­nie, któ­rej kon­se­kwen­cją była zagła­da Troi.

Rozwinięcie (kontekst):

Gene­zą woj­ny tro­jań­skiej było porwa­nie Hele­ny, naj­pięk­niej­szej kobie­ty świa­ta, żony Mene­la­osa (kró­la Spar­ty). Aby zro­zu­mieć przy­czy­nę kon­flik­tu, nale­ży zwró­cić uwa­gę na mito­lo­gicz­ną histo­rię spo­ru zapo­cząt­ko­wa­ne­go przez Eris (bogi­nię nie­zgo­dy). Kie­dy bogi­ni nie zosta­ła zapro­szo­na na zaślu­bi­ny Peleu­sa i Tety­dy, w akcie zemsty rzu­ci­ła na stół jabł­ko z napi­sem „dla naj­pięk­niej­szej”. Mię­dzy Herą, Ate­ną i Afro­dy­tą wybuchł kon­flikt, w któ­ry bali się mie­szać pozo­sta­li bogo­wie. Z tego wzglę­du Zeus wyzna­czył do roz­strzy­gnię­cia spo­ru Pary­sa. Każ­da z bogiń usi­ło­wa­ła prze­ku­pić mło­dzień­ca. Hera obie­cy­wa­ła mu wła­dzę, Ate­na mądrość, a Afro­dy­ta naj­pięk­niej­szą żonę. Parys wybrał Afro­dy­tę, a ta, zgod­nie z obiet­ni­cą, ofia­ro­wa­ła mu Hele­nę. Jed­nak ona mia­ła już męża, dla­te­go mło­dy Tro­jań­czyk udał się do Spar­ty i pod­stę­pem upro­wa­dził swo­ją ukochaną.

Przykład z lektury:

Nie­przy­pad­ko­wo mówi się o tym, że Tro­ja jest sym­bo­lem upad­ku świa­ta – obra­zy trwa­ją­cej dzie­sięć lat woj­ny uka­zu­ją głę­bo­ką wza­jem­ną nie­chęć i wolę zre­wan­żo­wa­nia się za wszyst­kie dozna­ne krzyw­dy. Pod tym wzglę­dem woj­na tro­jań­ska nie była więc zwy­kłą woj­ną, któ­rej celem było zdo­by­cie łupów – był to kon­flikt nasta­wio­ny na cał­ko­wi­te znisz­cze­nie. Homer w „Ilia­dzie” przed­sta­wił ostat­nie dni woj­ny tro­jań­skiej. W wal­ki byli zaan­ga­żo­wa­ni zarów­no ludzie, jak i bogo­wie (Ate­na, Hera i Posej­don sprzy­ja­li Gre­kom, nato­miast Ares i Afro­dy­ta opo­wia­da­li się za Tro­ją). Przed­sta­wio­ne w epo­sie dzie­je wyni­ka­ły z licz­nych kon­flik­tów, począw­szy gene­zy woj­ny: sprzecz­ki mię­dzy bogi­nia­mi o mia­no naj­pięk­niej­szej i spo­ru o Hele­nę oraz pró­by jej odzy­ska­nia, aż po kłót­nię Aga­mem­no­na z Achil­le­sem o kobie­ty (Aga­mem­non porwał Chry­ze­idę, kapłan­kę Apol­la; musiał ją zwró­cić, ale w zamian zażą­dał Bry­zej­dy, kochan­ki Achil­le­sa). Zbun­to­wa­ny Achil­les prze­stał wspie­rać Gre­ków, wsku­tek cze­go jego przy­ja­ciel Patro­klos zało­żył zbro­ję hero­sa, aby zde­mo­ty­wo­wać Tro­jań­czy­ków. Wojow­nik został jed­nak zabi­ty przez Hek­to­ra, co dało począ­tek nowe­mu kon­flik­to­wi – wście­kły Achil­les wyzwał Tro­jań­czy­ka na poje­dy­nek, zabił go, a następ­nie zbez­cze­ścił jego zwło­ki na oczach rodzi­ny. Wszyst­kie te wyda­rze­nia zło­ży­ły się na wiel­ki obraz woj­ny, któ­ra dopro­wa­dzi­ła do cał­ko­wi­te­go znisz­cze­nia Troi.

Zakończenie (podsumowanie):

Woj­na tro­jań­ska w prze­ka­zie Home­ra była rze­zią doko­ny­wa­ną z czy­ste­go gnie­wu. Dopro­wa­dzi­ło do tego spię­trze­nie kon­flik­tów mię­dzy pań­stwa­mi, ludź­mi, boga­mi. Nie­zgo­da zapo­cząt­ko­wa­na przez Eris z bie­giem wyda­rzeń eska­lo­wa­ła i osta­tecz­nie dopro­wa­dzi­ła do abso­lut­nej zagłady.