SZEKSPIR — wielki mentor romantyków

Twórczość Williama Szekspira była źródłem inspiracji i natchnienia dla romantyków. Naśladując mistrza, tworzyli mroczny, tajemniczy klimat swoich dzieł, podejmowali podobne tematy, wprowadzali elementy fantastyczne i grozy, a także przejmowali strukturę dramatu, która odbiegała od ustalonych norm klasycznych.

Odniesienia do Szekspira:

• Monolog Hamleta – słynne słowa „być albo nie być” stały się inspiracją dla romantycznych monologów: Wielkiej Improwizacji Konrada z „Dziadów cz. III” czy monologu Kordiana na Mont Blanc.

• Motto utworu – Mickiewicz nawet jako motto w manifeście programowym romantyzmu – „Romantyczności” cytuje Szekspira.

• Fantastyka – romantycy, podobnie jak Szekspir, wprowadzili do swoich dzieł postacie fantastyczne, zjawy i wizje – na przykład „Dziady cz. II” Mickiewicza, „Balladyna” Juliusza Słowackiego.

• Romantycy, naśladując Szekspira, czerpali tematy ze starych kronik i przekazów historycznych, odwołując się do historii swojego kraju jako źródła inspiracji. Przykładem są takie dzieła jak „Grażyna” i „Konrad Wallenrod” Mickiewicza.

• Szczególne pokrewieństwo romantyzmu z metodą twórczą Szekspira ujawnia się w strukturze dramatu romantycznego, który jest „nowoczesną wersją” dramatu szekspirowskiego. To Szekspir jako pierwszy zerwał z regułami tragedii antycznej, „rozszerzył” świat dramatu, zlikwidował jedność miejsca, akcji i czasu, wprowadził sceny zbiorowe i uczynił synkretyzm cechą dramatu.

• Tragiczna miłość Romea i Julii ożywa w losach bohaterów romantycznych, na przykład Gustawa. Do niej nawiązuje również Cyprian Kamil Norwid w wierszu pt. „W Weronie”.