Czy słyszeliście o polskiej prekursorce literatury gotyckiej?
To dzisiejsza bohaterka cyklu „Superbaby”!
Anna Olimpia Mostowska, tajemnicza i zapomniana polska powieściopisarka była prekursorką romantyzmu i gotycyzmu oraz autorką jednej z pierwszych polskich powieści historycznych. Wiele szczegółów jej życia uległo dziś zatarciu. Urodziła się w Litwie około 1762 r. jako córka Stanisława Radziwiłła, posła na sejm i podkomorzego litewskiego, i jego żony Karoliny z Pociejów. W 1778 r. została wydana za mąż za starostę mińskiego Dominika Przeździeckiego i zamieszkała w jego majątku w Zasławiu. Wiosną roku następnego przyszedł na świat ich syn, Michał.
Cztery lata po ślubie Przeździecki zmarł, zostawiając synowi w spadku Zasław. Niebawem Anna zrzekła się opieki nad małoletnim Michałem i w 1787 r. wyszła za mąż za młodszego od siebie literata i polityka, Tadeusza Antoniego Mostowskiego. Jego liczne zdrady małżeńskie sprawiły jednak, że po kilku latach rozeszli się, a następnie rozwiedli. To nieudane małżeństwo pozwoliło jej poznać najważniejszych literatów i intelektualistów tamtych czasów – Juliana Ursyna Niemcewicza, Adama Kazimierza Czartoryskiego i jego żonę Izabelę, Jana Rustema czy Józefa Zawadzkiego, późniejszego wydawcę Mickiewicza – i rozbudziło jej literackie ambicje. Podróżowała do Drezna, Rzymu i Paryża, a następnie osiadła w Zasławiu.
Nawiązała współpracę z Zawadzkim i w 1806 r. jego oficynie opublikowała zbiór krótkich powieści “Moje rozrywki” w trzech tomach (m.in. “Strach w Zameczku”). Rok później napisała i wydała dwuczęściową książkę “Astolda, księżniczka ze krwi Palemona, pierwszego księcia litewskiego, czyli nieszczęśliwe skutki namiętności. Powieść oryginalna z historii litewskiej”, uznawaną za pierwszą polską powieść historyczną. Zajmowała się tłumaczeniami utworów francuskich, komponowała muzykę, występowała w teatrze amatorskim w “Fedrze” J.B. Racine’a w tłum. Franciszka Ksawerego Chomińskiego, pisała tragedie wystawiane w teatrach. Pobierała lekcje rysunku i wspierała malarza Józefa Oleszkiewicza. Niedługo później zmarła, a jej oryginalna twórczość popadła w zapomnienie.
#superbaby #patronki #annamostowska #annaolimpiamostowska
A! Jest jedno wydanie jej tekstów i na dodatek dostępne za darmo w wersji elektronicznej: https://wydawnictwo.uni.lodz.pl/produkt/anna-mostowska-powiesci-listy/