Wiersz, który jest dobrym kontekstem do 14 pytań jawnych z 6 różnych lektur!

Wiem, że do matury obowiązuje mnóstwo lektur, ale jest jeden wiersz, który będzie dobrym uniwersalnym kontekstem do literatury obozowej i lektur dotyczących zła czy totalitaryzmu.
Mowa o „Ocalonym” Tadeusza Różewicza. Podmiot liryczny opowiada o tym, że doświadczył okrucieństwa wojny. Widział najgorsze stadium upodlenia człowieka: takie, które sprawiało, że ludzie byli traktowani jak zwierzęta. Wojna była momentem, gdy zatarły się granice dobra i zła. Tak jak w Biblii Bóg stworzył świat i oddzielił światło od ciemności, tak teraz, po wojnie, potrzeba stworzenia świata na nowo. Podmiot liryczny, który jest młodym człowiekiem – ma raptem 24 lata – mówi, że szuka nauczyciela i mistrza, który przywróci mu słuch i mowę oraz nazwie rzeczy i pojęcia. Musi uczyć się żyć od nowa.

Wiersz możemy interpretować szeroko: jako odnoszący się do niemieckich obozów koncentracyjnych, czy rosyjskich łagrów albo nawet ogólniej: do systemów totalitarnych.
Zło wojny polegało na tym, że ludzie musieli działać wbrew sobie. Byli zmuszeni działać zgodnie z moralnością obozową, przez co zatracili własne człowieczeństwo. Totalitarny system zabraniał im solidarności, zmuszał do walki o przetrwanie, przez co raz ktoś mógł być cnotliwy, a innym razem występny.

Osoby, które przetrwały wojnę, musiały od nowa uczyć się człowieczeństwa. Okrutny system skazywał ich na ciągłe wybory: godność albo przeżycie. Wiersz podsumowuje więc to, z czym zmagało się pokolenie Kolumbów.

Pytanie nr 5, 84, 85, 86, 87, 89, 90, 91, 94, 96, 97, 98, 100, 101

• Proszę państwa do gazu
• Ludzie, którzy szli
• Inny świat
• Zdążyć przed Panem Bogiem
• Dżuma
• Rok 1984