Możesz zostać moim patronem/moją patronką: 
Chcesz się jak najlepiej przygotować do matury w nowej formule, ale nie wiesz, gdzie szukać tematów rozprawek zgodnych z nowymi standardami? Aktualnie nie jest łatwo o przykładowe wypracowania na maturę 2023 – CKE na swojej stronie udostępniło raptem 6 tematów. W tym wpisie znajdziesz:
- wszystkie oficjalne tematy wypracowań na maturę w formule od 2023,
- kilka autorskich propozycji tematów rozprawek (dla tych, którzy chcą napisać więcej niż sześć prac).
Wszystkie podane przeze mnie tematy są zgodne ze standardami obowiązującymi w nowej formule matury – nie ma tutaj fragmentów tekstu, a polecenia sformułowane są głównie w formie tezy (a nie, jak do 2022 r. w formie pytania). W każdym poleceniu znajdziesz także informację o tym, do czego musisz się odnieść w swojej pracy (jakie lektury i konteksty).
Matura 2023 z polskiego – tematy wypracowań
Niestety osoby, które chcą spróbować swoich sił w wypracowaniu w nowej formule, nie mają zbyt dużego pola do manewru. CKE opublikowało jedynie sześć przykładowych tematów (ta liczba będzie rosła wraz z biegiem czasu, gdy będą pojawiać się majowe arkusze oraz próbne matury w nowej formule). Na razie jednak jesteśmy skazani na to, co jest zawarte w informatorze CKE. Poniżej umieszczam link do informatora CKE w formacie PDF:
A jeżeli nie chcesz przeklikiwać się przez ponad 200 stron Informatora, poniżej znajdziesz wszystkie oficjalne tematy rozprawek maturalnych z języka polskiego w formule 2023.
Człowiek – zmagający się z losem samotnik poszukujący swojej drogi życiowej.
W pracy odwołaj się do:
- wybranej lektury obowiązkowej
- sensu wiersza „Do samotności” Adama Mickiewicza
- wybranych kontekstów
Źródło: Informator o egzaminie maturalnym z języka polskiego, Centralna Komisja Egzaminacyjna, Warszawa 2021, s. 213.
Człowiek w poszukiwaniu swojego miejsca na ziemi.
W pracy odwołaj się do:
- wybranej lektury obowiązkowej
- sensu wiersza „Pan Cogito – powrót” Zbigniewa Herberta
- wybranych kontekstów
Źródło: Informator o egzaminie maturalnym z języka polskiego, Centralna Komisja Egzaminacyjna, Warszawa 2021, ss. 222-223.
Od pokory do rozpaczy – postawy człowieka doświadczanego przez los.
W pracy odwołaj się do:
- wybranej lektury obowiązkowej
- sensu wiersza „W ciemności schodzi moja dusza” Jana Kasprowicza
- wybranych kontekstów
Źródło: Informator o egzaminie maturalnym z języka polskiego, Centralna Komisja Egzaminacyjna, Warszawa 2021, s. 233.
Trzeźwy racjonalista – niepoprawny marzyciel. Jak wybór postawy życiowej wpływa na losy człowieka i jego relacje z innymi ludźmi?
W pracy odwołaj się do:
- „Lalki” Bolesława Prusa
- innego utworu literackiego (może to być również wiersz)
- wybranych kontekstów
Źródło: Informator o egzaminie maturalnym z języka polskiego, Centralna Komisja Egzaminacyjna, Warszawa 2021, s. 245.
Jaki wpływ na sposób widzenia świata przez człowieka mają czasy, w których on żyje?
W pracy odwołaj się do:
- wybranej lektury obowiązkowej
- innego utworu literackiego
- wybranych kontekstów
Źródło: Informator o egzaminie maturalnym z języka polskiego, Centralna Komisja Egzaminacyjna, Warszawa 2021, s. 255.
Melancholia – choroba duszy, motywacja do działania? Różne oblicza nudy w literaturze.
W pracy odwołaj się do:
- wybranej lektury obowiązkowej
- innego utworu literackiego
- wybranych kontekstów
Źródło: Informator o egzaminie maturalnym z języka polskiego, Centralna Komisja Egzaminacyjna, Warszawa 2021, s. 265.
Uwaga:
Ten temat sprawia wiele kłopotów, ponieważ trudno wykazać bezpośredni związek melancholii z nudą.
Melancholia to, zgodnie z definicją Słownika języka polskiego PWN:
- bardzo silne i długo trwające uczucie smutku, przygnębienia i apatii,
- smutny nastrój czegoś lub atmosfera gdzieś panująca,
- stan psychiczny zwany również depresją.
Z kolei nuda (wg definicji Słownika języka polskiego PWN) to:
- nieprzyjemny stan wywołany bezczynnością, brakiem interesującego zajęcia, brakiem wrażeń lub monotonią życia,
- coś wyjątkowo nieciekawego.
- nuda może prowadzić do melancholii
- nuda łączy się z melancholią (szczególnie gdy mowa o Weltschmerzu)
- nuda może być synonimem melancholii i nostalgii
Podróżowanie jako sposób na poznanie świata i samego siebie.
W pracy odwołaj się do:
- wybranej lektury obowiązkowej
- innego utworu literackiego
- wybranych kontekstów.
Źródło: CKE, Arkusz pokazowy – marzec 2022
Miłość – inspiruje, ale czasem podcina skrzydła.
W pracy odwołaj się do:
- wybranej lektury obowiązkowej
- innego utworu literackiego
- wybranych kontekstów.
Tematy wypracowań maturalnych od Baby od polskiego
Poniżej znajdziesz także trzy wymyślone przeze mnie temat rozprawek. Wychodzę z założenia, że warto pisać o tym, co nas kręci – dlatego zamiast standardowych maturalnych tematów (których zdążysz jeszcze przerobić mnóstwo) proponuję kilka lżejszych zagadnień. Każde z nich jest przygotowane zgodnie ze sztuką wypracowań maturalnych – a jedyną różnicą jest jedynie luźniejsza forma. Nie oznacza to jednak, że wypracowanie można zignorować!
Buntownik – postać zasługująca na potępienie czy walcząca o zmianę na lepsze
W pracy odwołaj się do:
- wybranej lektury obowiązkowej
- sensu utworu „Szklanki” Young Leosi
- wybranych kontekstów
Czym dla człowieka może być poświęcenie?
W pracy odwołaj się do:
- „Roku 1984” George’a Orwella
- innego utworu literackiego
- wybranych kontekstów
Noc – czas spokoju czy budzenia się demonów?
W pracy odwołaj się do:
- wybranej lektury obowiązkowej
- innego utworu literackiego
- wybranych kontekstów