Przy­go­to­wa­łam pakiet 40 tema­tów wypra­co­wań zgod­nych ze stan­dar­da­mi cke. Pakiet do kupie­nia w moim sklepie!
Z kolei tutaj znaj­dziesz ebo­ok z 20 tema­ta­mi wypra­co­wań na matu­rę rozszerzoną

Chcesz się jak naj­le­piej przy­go­to­wać do matu­ry w nowej for­mu­le, ale nie wiesz, gdzie szu­kać tema­tów roz­pra­wek zgod­nych z nowy­mi stan­dar­da­mi? Aktu­al­nie nie jest łatwo o przy­kła­do­we wypra­co­wa­nia na matu­rę 2023 – CKE na swo­jej stro­nie udo­stęp­ni­ło rap­tem 6 tema­tów. W tym wpi­sie znajdziesz:

  • wszyst­kie ofi­cjal­ne tema­ty wypra­co­wań na matu­rę w for­mu­le od 2023,
  • kil­ka autor­skich pro­po­zy­cji tema­tów roz­pra­wek (dla tych, któ­rzy chcą napi­sać wię­cej niż sześć prac).

Wszyst­kie poda­ne prze­ze mnie tema­ty są zgod­ne ze stan­dar­da­mi obo­wią­zu­ją­cy­mi w nowej for­mu­le matu­ry – nie ma tutaj frag­men­tów tek­stu, a pole­ce­nia sfor­mu­ło­wa­ne są głów­nie w for­mie tezy (a nie, jak do 2022 r. w for­mie pyta­nia). W każ­dym pole­ce­niu znaj­dziesz tak­że infor­ma­cję o tym, do cze­go musisz się odnieść w swo­jej pra­cy (jakie lek­tu­ry i konteksty).

Matura 2023 z polskiego – tematy wypracowań

Nie­ste­ty oso­by, któ­re chcą spró­bo­wać swo­ich sił w wypra­co­wa­niu w nowej for­mu­le, nie mają zbyt duże­go pola do manew­ru. CKE opu­bli­ko­wa­ło jedy­nie sześć przy­kła­do­wych tema­tów (ta licz­ba będzie rosła wraz z bie­giem cza­su, gdy będą poja­wiać się majo­we arku­sze oraz prób­ne matu­ry w nowej for­mu­le). Na razie jed­nak jeste­śmy ska­za­ni na to, co jest zawar­te w infor­ma­to­rze CKE. Poni­żej umiesz­czam link do infor­ma­to­ra CKE w for­ma­cie PDF:

Infor­ma­tor CKE o egza­mi­nie matu­ral­nym z języ­ka polskiego

A jeże­li nie chcesz prze­kli­ki­wać się przez ponad 200 stron Infor­ma­to­ra, poni­żej znaj­dziesz wszyst­kie ofi­cjal­ne tema­ty roz­pra­wek matu­ral­nych z języ­ka pol­skie­go w for­mu­le 2023.

Człowiek – zmagający się z losem samotnik poszukujący swojej drogi życiowej.

W pra­cy odwo­łaj się do:

  • wybra­nej lek­tu­ry obowiązkowej
  • sen­su wier­sza „Do samot­no­ści” Ada­ma Mickiewicza
  • wybra­nych kontekstów
Temat 1 w wer­sji PDF

Źró­dło: Infor­ma­tor o egza­mi­nie matu­ral­nym z języ­ka pol­skie­go, Cen­tral­na Komi­sja Egza­mi­na­cyj­na, War­sza­wa 2021, s. 213.

Człowiek w poszukiwaniu swojego miejsca na ziemi.

W pra­cy odwo­łaj się do:

  • wybra­nej lek­tu­ry obowiązkowej
  • sen­su wier­sza „Pan Cogi­to – powrót” Zbi­gnie­wa Herberta
  • wybra­nych kontekstów
Temat 2 w wer­sji PDF

Źró­dło: Infor­ma­tor o egza­mi­nie matu­ral­nym z języ­ka pol­skie­go, Cen­tral­na Komi­sja Egza­mi­na­cyj­na, War­sza­wa 2021, ss. 222 – 223.

Od pokory do rozpaczy – postawy człowieka doświadczanego przez los.

W pra­cy odwo­łaj się do:

  • wybra­nej lek­tu­ry obowiązkowej
  • sen­su wier­sza „W ciem­no­ści scho­dzi moja dusza” Jana Kasprowicza
  • wybra­nych kontekstów
Temat 3 w wer­sji PDF

Źró­dło: Infor­ma­tor o egza­mi­nie matu­ral­nym z języ­ka pol­skie­go, Cen­tral­na Komi­sja Egza­mi­na­cyj­na, War­sza­wa 2021, s. 233.

Trzeźwy racjonalista – niepoprawny marzyciel. Jak wybór postawy życiowej wpływa na losy człowieka i jego relacje z innymi ludźmi?

W pra­cy odwo­łaj się do:

  • „Lal­ki” Bole­sła­wa Prusa
  • inne­go utwo­ru lite­rac­kie­go (może to być rów­nież wiersz)
  • wybra­nych kontekstów

Źró­dło: Infor­ma­tor o egza­mi­nie matu­ral­nym z języ­ka pol­skie­go, Cen­tral­na Komi­sja Egza­mi­na­cyj­na, War­sza­wa 2021, s. 245.

Jaki wpływ na sposób widzenia świata przez człowieka mają czasy, w których on żyje?

W pra­cy odwo­łaj się do:

  • wybra­nej lek­tu­ry obowiązkowej
  • inne­go utwo­ru literackiego
  • wybra­nych kontekstów

Źró­dło: Infor­ma­tor o egza­mi­nie matu­ral­nym z języ­ka pol­skie­go, Cen­tral­na Komi­sja Egza­mi­na­cyj­na, War­sza­wa 2021, s. 255.

Melancholia – choroba duszy, motywacja do działania? Różne oblicza nudy w literaturze.

W pra­cy odwo­łaj się do:

  • wybra­nej lek­tu­ry obowiązkowej
  • inne­go utwo­ru literackiego
  • wybra­nych kontekstów

Źró­dło: Infor­ma­tor o egza­mi­nie matu­ral­nym z języ­ka pol­skie­go, Cen­tral­na Komi­sja Egza­mi­na­cyj­na, War­sza­wa 2021, s. 265.

Uwaga:

Ten temat spra­wia wie­le kło­po­tów, ponie­waż trud­no wyka­zać bez­po­śred­ni zwią­zek melan­cho­lii z nudą. 

Melan­cho­lia to, zgod­nie z defi­ni­cją Słow­ni­ka języ­ka pol­skie­go PWN:

  • bar­dzo sil­ne i dłu­go trwa­ją­ce uczu­cie smut­ku, przy­gnę­bie­nia i apatii,
  • smut­ny nastrój cze­goś lub atmos­fe­ra gdzieś panująca,
  • stan psy­chicz­ny zwa­ny rów­nież depresją.

Z kolei nuda (wg defi­ni­cji Słow­ni­ka języ­ka pol­skie­go PWN) to:

  • nie­przy­jem­ny stan wywo­ła­ny bez­czyn­no­ścią, bra­kiem inte­re­su­ją­ce­go zaję­cia, bra­kiem wra­żeń lub mono­to­nią życia,
  • coś wyjąt­ko­wo nieciekawego.
Sama mam pro­blem z oma­wia­niem tego tema­tu. Jest on nie­prze­my­śla­ny, ponie­waż bar­dzo łatwo moż­na wpaść w pułap­kę uprosz­cze­nia – co z kolei pro­wa­dzi do fał­szy­we­go wnio­sku, że jeśli melan­cho­lia = depre­sja i melan­cho­lia = nuda, to depre­sja = nuda. W melan­cho­lii cho­dzi jed­nak o coś nie­co inne­go – jest to apa­tia i przy­gnę­bie­nie czę­sto wystę­pu­ją­ce bez żad­ne­go powo­du (kli­mat niczym z “Sum­mer­ti­me sad­ness” Lany Del Rey). CKE w swo­ich opra­co­wa­niach wska­zu­je, że:
  • nuda może pro­wa­dzić do melancholii
  • nuda łączy się z melan­cho­lią (szcze­gól­nie gdy mowa o Weltschmerzu)
  • nuda może być syno­ni­mem melan­cho­lii i nostalgii
Jeże­li koniecz­nie musisz napi­sać wypra­co­wa­nie na ten temat, spró­buj zde­fi­nio­wać nudę jedy­nie jako stan spo­wo­do­wa­ny bez­czyn­no­ścią lub mono­to­nią (uni­kaj potocz­ne­go zna­cze­nia – “nudy na pudy”). 

Podróżowanie jako sposób na poznanie świata i samego siebie.

W pra­cy odwo­łaj się do:

  • wybra­nej lek­tu­ry obowiązkowej
  • inne­go utwo­ru literackiego
  • wybra­nych kontekstów.

Źró­dło: CKE, Arkusz poka­zo­wy – marzec 2022

Miłość – inspiruje, ale czasem podcina skrzydła.

W pra­cy odwo­łaj się do:

  • wybra­nej lek­tu­ry obowiązkowej
  • inne­go utwo­ru literackiego
  • wybra­nych kontekstów.

Tematy wypracowań maturalnych od Baby od polskiego

Poni­żej znaj­dziesz tak­że trzy wymy­ślo­ne prze­ze mnie temat roz­pra­wek. Wycho­dzę z zało­że­nia, że war­to pisać o tym, co nas krę­ci – dla­te­go zamiast stan­dar­do­wych matu­ral­nych tema­tów (któ­rych zdą­żysz jesz­cze prze­ro­bić mnó­stwo) pro­po­nu­ję kil­ka lżej­szych zagad­nień. Każ­de z nich jest przy­go­to­wa­ne zgod­nie ze sztu­ką wypra­co­wań matu­ral­nych – a jedy­ną róż­ni­cą jest jedy­nie luź­niej­sza for­ma. Nie ozna­cza to jed­nak, że wypra­co­wa­nie moż­na zignorować!

pobierz dar­mo­wy frag­ment ebo­oka z 40 tema­ta­mi wypra­co­wań na matu­rę 2023

Buntownik – postać zasługująca na potępienie czy walcząca o zmianę na lepsze

W pra­cy odwo­łaj się do:

  • wybra­nej lek­tu­ry obowiązkowej
  • sen­su utwo­ru “Szklan­ki” Young Leosi
  • wybra­nych kontekstów

Czym dla człowieka może być poświęcenie?

W pra­cy odwo­łaj się do:

  • “Roku 1984” Geo­r­ge­’a Orwella
  • inne­go utwo­ru literackiego
  • wybra­nych kontekstów

Noc – czas spokoju czy budzenia się demonów?

W pra­cy odwo­łaj się do:

  • wybra­nej lek­tu­ry obowiązkowej
  • inne­go utwo­ru literackiego
  • wybra­nych kontekstów
ebo­ok z 40 tema­ta­mi wypra­co­wań Baby od pol­skie­go do kupie­nia w moim skle­pie (klik­nij tutaj)
Ten e‑book dosta­niesz za dar­mo przy zaku­pie pakie­tu spraw­dza­nia wypracowań