Jakie były przyczyny i przejawy romantycznego buntu pokoleniowego? W odpowiedzi odwołaj się do „Ody do młodości” i „Romantyczności” Adama Mickiewicza. 

Początki epoki w Polsce to walka klasyków z romantykami:

Kazimierz Brodziński — krytyk literacki, twierdzi, że to ciekawe, że młodzi mają swoją literaturę, nazywają ją romantyczną, czerpią z podań ludowych, mitów;

Jan Śniadecki — krytyk literacki doby oświecenia odpowiada na tekst Brodzińskiego, że to duby smalone! młodzi bluźnią rozumowi, to nienaukowe, odchodzą od konwencji literackich;

Adam Mickiewicz — młody poeta, na słowa Śniadeckiego reaguje w balladzie Romantyczność-  z tekstów krytycznych Śniadeckiego zbuduje postać Starca, który nigdy nie zobaczy cudu, bo nie umie patrzeć w serce i nie ufa intuicji, a jedynie szkiełku i oku. Tekst „Romantyczności” stanie się manifestem epoki. 

„Oda do młodości” – Adam Mickiewicz (1820)

Jest skierowany do młodego pokolenia, przyjaciół z Towarzystwa Filomatów i Filaretów. Oda do młodości jest przeciwstawieniem sobie dwóch światów — które, zdaniem Mickiewicza — walczą o dominację. Pierwszy to świat stary, stworzony przez ludzi oświecenia, drugi to ekspansywny świat młodości, który zapowiada nadejście romantyzmu. 

W odzie występują apostrofy do wielkich idei, tutaj jest nią młodość, jako styl życia, który przekracza stereotypowe myślenie i może zmienić świat, dzięki niej nastanie przemiana dziejowa. Młodość walczy więc z tym, co martwe, a więc zarzuca poprzedniej epoce, że brakowało jej wrażliwości, uczuć. Ważny jest tu motyw unoszenia się ponad codzienną szarość, młodość dodaje tych skrzydeł i pozwala dostrzec nowe rozwiązania: „Tam sięgaj, gdzie wzrok nie sięga; Łam, czego rozum nie złamie”. Młodzi mają wiele planów na przyszłość i to młodość czyni cuda. 

Nawiązania do poprzedniej epoki, czyli elementy oświeceniowe: optymistyczna wiara w postęp ludzkości; oda (gatunek podniosły o charakterze pochwalnym) jest gatunkiem oświeceniowym; wiara w stworzenie nowego lepszego społeczeństwa.

Elementy romantyczne: nawoływanie do walki o ojczyznę; emocjonalność: dynamizm; młodość jako najwyższa wartość; indywidualizm podmiotu: nowa rzeczywistość ma być rzeczywistością duchową, a wszyscy młodzi ludzie mają szanować swoją indywidualność, ale też razem współdziałać (mam swoje, ale szanuje twoje). 

1822 r. Ballady i romanse: (od daty tej publikacji uważamy, że zaczął się nasz romantyzm):

„Romantyczność” – Adam Mickiewicz (1822)

Programowy utwór polskiego romantyzmu! Jedna z ballad ze zbioru „Ballady i romanse”. 

Dziewczyna na środku rynku krzyczy, że widzi swojego ukochanego, ale jako ducha, ona nazywa się Karusia, on to Jasieńko, zbiera się tłum, wszyscy litują się nad nią, modlą o nią i jej wierzą, bo śmierć nie rozdziela tych, którzy się kochali za życia, jednak nagle przybywa starzec i twierdzi, że lud wiejski oraz dziewczyna bluźni rozumowi, a jego szkiełko i oko nie jest w stanie dostrzec ducha, a zatem go nie ma. Ten starzec uosabia myślenie klasyków, którzy nie wierzą, jak romantycy, w świat metafizyczny, na dodatek mówi słowami Jana Śniadeckiego, który krytykował poezję Mickiewicza. Na te słowa pojawia się podmiot liryczny, który wszystkiemu się przyglądał i mówi, że starzec nie zobaczy nigdy cudu, skoro w niego nie wierzy, a podmiot, dziewczyna i lud wiejski mają rację, bo dla nich liczy się czucie i wiara. 

Cechy romantyczne: skupienie się na życiu wewnętrznym, świecie duchowym; uprzywilejowanie szaleństwa i miłości; wiara w świat metafizyczny – świat duchów; bohater romantyczny to nieszczęśliwy indywidualista; zwrot ku ludowości – tam należy szukać prawdy; skupienie się na wartościach duchowych: czuciu i wierze.