Pełne opracowanie i streszczenie „Wesela” Stanisława Wyspiańskiego (geneza, czas akcji, język, motywy, konteksty, symbole) znajdziesz w moim sklepie!
Wstęp (wprowadzenie) i kontekst:
„Wesele” Stanisława Wyspiańskiego zostało wystawione po raz pierwszy w 1901 r., czyli na ok. 17 lat przed odzyskaniem przez Polskę niepodległości. Artysta dokonał w nim trafnej analizy społeczeństwa – zauważył, że zatargi między poszczególnymi grupami społecznymi uniemożliwiały wspólną walkę o wolność (co wynikało z uwarunkowań historycznych: przez wieki chłopi byli bowiem ofiarami systemu feudalnego, nie mieli żadnych praw i w pełni zależeli od szlachty, natomiast gdy zawalczyli o siebie w powstaniu Jakuba Szeli w 1846 r., urządzili szlachcie masakrę, w której zginęło – według różnych źródeł historycznych – między 1200 a 3000 ludzi). W związku z tym utwór mógł mieć przesłanie moralizatorskie – stanowić przestrogę przed wzajemną niechęcią, która uniemożliwiała wspólne działanie na rzecz walki z zaborcami. Istotną rolę w dramacie odgrywają relacje między chłopami i inteligencją – te dwie warstwy społeczne były kluczowe dla uzyskania niepodległości; każda z nich odgrywała swoją rolę, a powodzenie działań zależało wyłącznie od tego, czy wszyscy się wywiążą ze swoich zadań.
Rozwinięcie („Wesele”):
Nie ulega wątpliwości, że w założeniach Wyspiańskiego odzyskanie niepodległości było możliwe tylko przy współdziałaniu chłopstwa i inteligencji. Każda z grup społecznych miała swoją rolę do odegrania, a jednocześnie mogła pozytywnie wpływać na drugą warstwę, niwelując tym samym ewentualne przeszkody (i właśnie to współdziałanie było kluczowe, albowiem ani chłopi, ani inteligencja nie byli w stanie sami – bez pomocy tych drugich – skutecznie zawalczyć o niepodległość).
W przypadku inteligencji jej rolą było przede wszystkim przewodzenie narodowi. Przedstawiciele tej grupy społecznej mieli za zadanie nadawać sprawom odpowiedni kierunek, przewodniczyć chłopom. Nie było to możliwe, ponieważ wśród inteligencji panował marazm wynikający z postawy dekadenckiej; warstwa ta cierpiała na chorobę wieku, nie umiała rozbudzić w sobie iskry, jaką mieli chociażby romantycy. Widać to wyraźnie na przykładzie dwóch postaci: Poety oraz Nosa. Ten pierwszy przebąkiwał, że marzy o wielkich sprawach, ale nie jest w stanie zmusić się do działania (co wyraził w słowach: „Duch się w każdym poniewiera, że czasami dech zapiera; tak by gdzieś het gnało, gnało, tak by się nam serce śmiało do ogromnych, wielkich rzeczy, a tu pospolitość skrzeczy”. To jemu też ukazał się Zawisza Czarny, symbol działania, będący odzwierciedleniem marzeń o potędze. Z kolei Nos (karykatura artysty dekadenta) miał wielkie mniemanie o sobie, lecz w praktyce nic sobą nie reprezentował (jedynie pogrążał się w pijaństwie).
Nie oznacza to jednak, że inteligenci nie byli w stanie poprowadzić narodu do zwycięstwa. Wręcz przeciwnie: mogli to uczynić – do tego bowiem został wyznaczony przez Wernyhorę, legendarnego ukraińskiego bohatera romantycznego, Gospodarz. Mężczyzna otrzymał od zjawy złoty róg (symbol powstania – należało w niego zadąć, aby dać sygnał do…
Zbiór opracowań zagadnień z puli pytań jawnych na maturę ustną 2025 z języka polskiego pozwoli Ci jeszcze lepiej przygotować się do egzaminu! W ebooku omawiam wszystkie zagadnienia z „Wesela” oraz podaję konteksty z innych lektur obowiązkowych. Znajdziesz tu między innymi omówienie tematu „Rola chłopów i inteligencji w sprawie niepodległościowej” na podstawie „Wesela” Stanisława Wyspiańskiego.
Pełne opracowanie i streszczenie czterech tomów „Chłopów” Władysława Stanisława Reymonta (czas akcji, język, motywy, konteksty, symbole) znajdziesz w moim sklepie. To aż 30 stron!
Pełne opracowanie i streszczenie „Wesela” Stanisława Wyspiańskiego (geneza, czas akcji, język, motywy, konteksty, symbole) znajdziesz w moim sklepie!