Symboliczny sens chocholego tańca w kontekście polskiej kultury i historii. Omów zagadnienie na podstawie Wesela Stanisława Wyspiańskiego. W swojej odpowiedzi uwzględnij również wybrany kontekst.

Wstęp (wprowadzenie):

Chochoł to słomiane okrycie, którym owija się zimą rośliny wieloletnie, aby ochronić je przed mrozem. W „Weselu” Stanisława Wyspiańskiego jest on jedną z osób dramatu – rzuca na bawiących się gości zaklęcie i wprawia ich w trans, który uniemożliwia podjęcie przez nich jakichkolwiek działań. Pałuba gra im na patykach (dylu-dylu na badylu), a oni tańczą do tej melodii niczym marionetki. Weselnicy wykonują bezsensowne czynności, podążają za monotonną melodią, są bierni – ów chocholi taniec to z jednej strony symbol marazmu i uśpienia narodu, z drugiej – symbol tymczasowości; nadziei na to, że kiedyś pojawi się szansa na odrodzenie.

Rozwinięcie („Wesele”) i kontekst:

Chocholi taniec w „Weselu” to taniec w rytm monotonnej melodii; weselnicy w jego trakcie są w pół-śnie – całkowicie zależni od dyrygenta. Pod wpływem chochoła Jasiek zabiera wszystkim czekającym na znak od Wernyhory broń, co ostatecznie przekreśla szanse na powstanie. Chocholi taniec symbolizuje więc polskie społeczeństwo, które nie było gotowe na wspólne działanie. W utworze zawarta jest gorzka refleksja nad historią Polski, w której zawsze górę brały interesy wybranych grup społecznych. W XIX w. termin „naród” praktycznie jeszcze nie istniał; chłopi nie czuli się zobowiązani do walki w obronie kraju, ponieważ nie czuli się Polakami (z Polską utożsamiali się jedynie mieszczanie i arystokracja). Byli poddanymi szlachty, zatem ich najważniejszym celem było zerwanie stosunków feudalnych. To dało początek m.in. powstaniu Jakuba Szeli, znanemu także jako rabacja galicyjska, w 1846 r., wówczas to chłopi zmobilizowali się w walce o własny interes – zaczęli działać przeciwko szlachcie, w efekcie czego nie było możliwości pojednania w walce o wolność Polski. Chocholi taniec można jednak interpretować również pozytywnie. Chochoł to z jednej strony symbol wegetacji, z drugiej natomiast – idei odłożonych na przyszłość, na lepsze czasy. W takim odczytaniu jawi się jako sposób na zamrożenie marzeń o wolności Polski, rezygnacja z romantycznego, bohaterskiego zrywu. Osoby, które poddają się mu, próbują przetrwać trudny czas. Nie robią nic spektakularnego (nie wzniecają powstania), ale zbierają siły na przyszłość. Widać tu podobieństwo do myśli pozytywistów, którzy zrezygnowali z romantycznych zrywów narodowowyzwoleńczych na rzecz codziennej pracy u podstaw. Wierzyli oni, że w ten sposób przygotują społeczeństwo, aby było w pełni gotowe do walki o wolność. Tak jak roślina zimą nie rośnie, a jedynie śpi i zbiera siły, tak społeczeństwo polskie w okresie pozytywizmu nie dążyło do wielkiego zrywu, lecz próbowało edukować siebie i innych, a także łagodzić spory między różnymi warstwami społecznymi.

Zakończenie (podsumowanie):

„Wesele” zostało napisane przez Stanisława Wyspiańskiego w 1901 r. Ukazany tam chocholi taniec obrazował ówczesne nastroje panujące wśród Polaków – rozproszonych po całej Europie, stłamszonych przez zaborców. Z jednej strony w chocholim tańcu można dostrzec gorzką refleksję na temat przeszłości (czasów, gdy Polacy nie byli w stanie działać na rzecz wspólnego interesu), z drugiej natomiast – jest to symbol nadziei na nadejście lepszych czasów, zwiastuje, że kiedyś przeminie zima i nadejdzie wiosna – okres rozkwitu wolnej Polski.