SYNKRETYZM W LITERATURZE I JEGO ROLA W UTWORACH LITERACKICH. 

W pracy odwołaj się do:

 • lektury obowiązkowej – wybranej spośród lektur wymienionych na stronach 3 i 4 tego arkusza egzaminacyjnego 

• innych utworów literackich z dwóch różnych epok

 • wybranego kontekstu.


TEZA: Np. Należy zatem stwierdzić, że synkretyzm w literaturze odgrywa różne role. 


1. Synkretyzm może być formą buntu wobec tradycji literackiej / innowacją w tradycji literackiej

Dramat romantyczny, np. „Dziady“ cz. III, „Kordian


2. Synkretyzm może być groteskowy i służyć przedstawieniu świata zdeformowanego

Tango“ (np. scena śmierci)

Mistrz i Małgorzata

Ferdydurke


3. Synkretyzm (rozumiany jako synteza sztuk) pozwala lepiej/pełniej  mówić o rzeczywistości, kreować nowe jakości artystyczne 

Romantycy uważali, że wszystkie języki sztuki mówią o tym samym, forma nie ma znaczenia.

Literackie, malarskie obrazowanie w „Panu Tadeuszu“ (koloryzm w Inwokacji, wieczorny koncert Jankiela)

Muzyka podczas balu u Senatora w „Dziadach“ cz. III

Wesele” jako przykład syntezy sztuk (rola słowa, muzyki, dekoracji); dzieło sztuki teatralnej łączące różne sfery ekspresji artystycznej.


JAK W UTWORACH LITERACKICH KREOWANA JEST PRZESTRZEŃ I JAKA JEST FUNKCJA TAKIEJ KREACJI W DANYM UTWORZE? 

W pracy odwołaj się do:

 • wybranego opowiadania z tomu „Sklepy cynamonowe” Brunona Schulza 

• innych utworów literackich z dwóch różnych epok 

• wybranego kontekstu.


TEZA: Np. Należy zatem stwierdzić, że w utworach literackich przestrzeń jest kreowana na różne sposoby, co ma związek z jej funkcją. 


1. Kreowanie przestrzeni może odbywać się w konwencji onirycznej – wówczas poprzez samo kreowanie przestrzeni autorzy celowo narzucają inną konwencję, zachęcają do innego odczytu. Może to też wprowadzać czytelnika w inny nastrój.

Sklepy cynamonowe

Proces


2. Przestrzeń może być mitologizowana, ukazywana w arkadyjskiej wizji – wówczas oddaje to stosunek autora do treści (przestrzeń magiczna)

Pan Tadeusz

 

3. Przestrzeń może być ukazana jako miejsce destrukcji, dzięki czemu wzmacnia poczucie grozy albo komentuje rzeczywistość.

Mistrz i Małgorzata“ (opis Moskwy, kręgi)

Zbrodnia i kara“ (opis Petersburga)


4. Przestrzeń ukazywana na zasadzie kontrastu otwarta/zamknięta; miejska/natury, sacrum/profanum może współtworzyć wymowę dzieła

CZĘSTE PYTANIA:

Co, jeśli napisałam tylko o utworach z jednej epoki?


Odpowiedź: W takiej sytuacji przyznajemy 0 punktów za wypracowanie, bo nie mamy spełnionych wszystkich formalnych warunków polecenia.

Jeżeli w poleceniu miałam obowiązkowo odwołać się do lektury, a tego nie zrobiłam, mam wyzerowaną pracę? Odwołałam się do 4 innych lektur

Odpowiedź: Mam złą wiadomość, w takiej sytuacji przyznajemy 0 punktów za wypracowanie, bo nie mamy spełnionych wszystkich formalnych warunków polecenia.


Na wszystkie inne odpowiadam w komentarzach i wiadomościach prywatnych. Nie ma tragedii, najwyżej czasem trafia się błąd rzeczowy. 

Więcej na ten temat dowiesz się z mojego kursu do matury (w sklepie znajdziesz też kurs do egzaminu ósmoklasisty). Chesz się z nim zapoznać? KLIKNIJ TUTAJ.