AUTOR: Sławomir Mrożek
TYTUŁ: Artysta
Jak rozumieć tytuł? Jaka jest rola artysty, kto jest dobrym artystą? Ten, który udaje, czy ten, który pokazuj prawdę?
RODZAJ: epika
GATUNEK: opowiadanie
DATA WYDANIA: „Tygodnik Powszechny”, 22⁄1983
MIEJSCE AKCJI: cyrk
CZAS AKCJI: wymyślony, baśniowy
BOHATEROWIE:
Kogut – postać z ambicjami zostania aktorem, który odgrywa rolę lwa
Lis – przyjaciel Koguta, wspiera go w chodzeniu na castingi
Dyrektor cyrku – szuka aktorów
Kogut przeczytał ogłoszenie w gazecie o naborze do cyrku i postanowił spełnić swoje marzenie; udał się wraz z Lisem na casting. Myślał o przyszłej sławie, pieniądzach i podróżach zagranicznych. Przedstawił się dyrektorowi cyrku jako Lew, ewentualnie Tygrys; udawał kogoś, kim nie jest i co widać gołym okiem. Na prośbę – zaryczał, lecz dyrektor uznał, że słyszał lepsze lwy, ma za to etat dla Koguta. Główny bohater obraził się za taką propozycję. Lis zdziwiony tym, co zrobił przyjaciel, dopytał, co nim kierowało, gdy udawał i usłyszał w odpowiedzi, że chciał być artystą z ambicją.
KOMIZM: zabawne jest odrealnienie Koguta, ale tylko dlatego, że wykazuje typowe cechy ludzkie
PERSONIFIKACJA: nadanie cech ludzkich zwierzętom
PRZESŁANIE: Warto przyjrzeć się sobie i wygórowanej ambicji, często chcemy być kimś innym i przez to nie możemy zaznać szczęścia, uciekamy od siebie.
W roku 2021 “Artysta” nie jest lekturą obowiązkową na egzaminie ósmoklasisty.