Artysta – Sławomir Mrożek

AUTOR: Sła­wo­mir Mrożek
TYTUŁ: Artysta

Jak rozu­mieć tytuł? Jaka jest rola arty­sty, kto jest dobrym arty­stą? Ten, któ­ry uda­je, czy ten, któ­ry poka­zuj prawdę?

RODZAJ: epi­ka

GATUNEK: opowiadanie

DATA WYDANIA: „Tygo­dnik Powszech­ny”, ²²⁄₁₉₈₃

MIEJSCE AKCJI: cyrk
CZAS AKCJI: wymy­ślo­ny, baśniowy

BOHATEROWIE:
Kogut – postać z ambi­cja­mi zosta­nia akto­rem, któ­ry odgry­wa rolę lwa
Lis – przy­ja­ciel Kogu­ta, wspie­ra go w cho­dze­niu na castingi
Dyrek­tor cyr­ku – szu­ka aktorów

Kogut prze­czy­tał ogło­sze­nie w gaze­cie o nabo­rze do cyr­ku i posta­no­wił speł­nić swo­je marze­nie; udał się wraz z Lisem na casting. Myślał o przy­szłej sła­wie, pie­nią­dzach i podró­żach zagra­nicz­nych. Przed­sta­wił się dyrek­to­ro­wi cyr­ku jako Lew, ewen­tu­al­nie Tygrys; uda­wał kogoś, kim nie jest i co widać gołym okiem. Na proś­bę – zary­czał, lecz dyrek­tor uznał, że sły­szał lep­sze lwy, ma za to etat dla Kogu­ta. Głów­ny boha­ter obra­ził się za taką pro­po­zy­cję. Lis zdzi­wio­ny tym, co zro­bił przy­ja­ciel, dopy­tał, co nim kie­ro­wa­ło, gdy uda­wał i usły­szał w odpo­wie­dzi, że chciał być arty­stą z ambicją. 

KOMIZM: zabaw­ne jest odre­al­nie­nie Kogu­ta, ale tyl­ko dla­te­go, że wyka­zu­je typo­we cechy ludzkie
PERSONIFIKACJA: nada­nie cech ludz­kich zwierzętom

PRZESŁANIE: War­to przyj­rzeć się sobie i wygó­ro­wa­nej ambi­cji, czę­sto chce­my być kimś innym i przez to nie może­my zaznać szczę­ścia, ucie­ka­my od siebie.