Wyjaśnij, w czym tkwi mistycyzm III cz. „Dziadów”

Mistycyzm — pogląd, który zakłada, że możemy mieć duchowy kontakt z bóstwem, przez sny, widzenia, objawienia, bo świat ma wymiar duchowy, a wiedzę o nim możemy zdobywać przez intuicję i wiarę.

Mickiewicz utwór dedykuje: „Spółuczniom, spółwięźniom, spółwygnańcom narodowej sprawy męczennikom” oskarżonym w procesie filomatów i filaretów, tworzy z nich męczenników sprawy narodowej, co jest zapowiedzią myślenia o ludziach jako ofiarach oddających swoje życie za historię.

Poeta uwidacznia w Przedmowie poświęcenie patriotów i represje, ale wskazuje też na porównanie tych wydarzeń do biblijnej rzezi niewiniątek, więc już tu widzimy paralelę losów Polski jako Chrystusa prześladowanego przez Heroda — cara Aleksandra I oraz jego zausznika senatora Nowosilcowa, a także carewicza Konstantego, brata Aleksandra I i wodza naczelnego wojsk Królestwa Kongresowego postrzega jako wcielenie zła. Mickiewicz opisuje te martyrologię (cierpienie), konkretne formy prześladowania, przesłuchania, wcielenia do armii carskiej czy zmuszanie do prac w kopalniach syberyjskich i dodaje aluzję do własnych losów, że tylko jednemu z nich udało się dotąd wydobyć z Rosji.

W utworze występuje wiele snów, widzeń, wizji, które objawiają plany boskie.