„Akcja Czarny Jaszczur” autorstwa Ewy Nowak to powieść przygodowa, która od pierwszych stron wciąga czytelnika w świat pełen tajemnic, humoru i niezwykłych odkryć. Punktem wyjścia fabuły jest odnalezienie zagadkowej monety, prowadzącej bohaterów do historii rodu Przeklętych. To nie tylko klasyczna opowieść o wakacyjnej przygodzie, lecz także subtelne wprowadzenie w świat legend i historii, które potrafią odmienić sposób patrzenia na codzienność. Autorka świadomie sięga po schemat dawnych powieści przygodowych, jednocześnie przekształcając go tak, aby odpowiadał oczekiwaniom współczesnego młodego czytelnika.

Główni bohaterowie, Wanda-Lena i Markus, są postaciami wiarygodnymi i pełnymi życia. To ich dziecięca ciekawość, a zarazem dojrzałość w obliczu trudności sprawiają, że odbiorca łatwo się z nimi identyfikuje. Markus, chłopiec urodzony bez jednej dłoni, staje się figurą szczególnie inspirującą – Nowak ukazuje go jako osobę aktywną, odważną, pełną pomysłów, która nie pozwala, aby ograniczenia definiowały jego życie. Jego obecność w książce ma znaczenie wychowawcze, ponieważ pokazuje, że prawdziwa siła tkwi w determinacji. Wanda-Lena natomiast, mimo że jej rodzina funkcjonuje w niepełnym składzie, nie czuje się osamotniona, lecz uczy czytelnika, że siłą więzi jest zaufanie i lojalność. Razem bohaterowie tworzą duet, który uczy współpracy i przypomina, że w życiu ważna jest współpraca.
Powieść wyróżnia się także umiejętnym spleceniem wątków rozrywkowych i edukacyjnych. Ewa Nowak wplata w fabułę liczne odniesienia do historii i numizmatyki, nie popadając przy tym w dydaktyzm. Dzięki temu młody czytelnik mimowolnie zdobywa wiedzę o minionych epokach, dawnych obyczajach, a nawet o niezwykłych muzeach – od warszawskiego Domu Zabawek po miejsca związane z tradycją i przyrodą.
Nie bez znaczenia jest także styl powieści. Krótkie rozdziały, dynamiczne dialogi i żartobliwe metagramy sprawiają, że narracja płynie lekko, a jednocześnie angażuje emocjonalnie. Humor przeplata się tu z grozą i napięciem. To powieść dla młodych czytelników, która nie moralizuje, lecz przez barwne sytuacje i błyskotliwe dialogi naturalnie podsuwa wartościowe treści.
„Akcja Czarny Jaszczur” jest więc książką wielowymiarową. Z jednej strony dostarcza emocji i zabawy, z drugiej stanowi okazję do refleksji nad historią, współpracą, odwagą i znaczeniem rodzinnych więzi. Przy okazji autorka pokazuje, że nawet niepozorna moneta może stać się początkiem przygody, a najważniejsze odkrycia często dokonują się nie w muzeach czy starych kronikach, lecz w sercu czytelnika, który otwiera się na magię literatury.
Niezmiennie jestem wdzięczna za to, że mogę być patronką tej serii (która konsekwentnie jest wydawana od nastu lat) dla młodych czytelniczek i czytelników