Konflikt pokoleń. Omów zagadnienie na podstawie Chłopów (tomu I – Jesień) Władysława Stanisława Reymonta. W swojej odpowiedzi uwzględnij również wybrany kontekst.

Wstęp (wprowadzenie):

Pojęcie konfliktu pokoleń w literaturze omawia się zwykle przez pryzmat sporów ideologicznych między dziećmi, postulującymi zerwanie z tradycją, a rodzicami – orędownikami status quo. Chociaż spory te są ostre (takie jak m.in. konflikt romantyków z pokoleniem oświecenia), to jednak dotyczyły wyłącznie kwestii ideowych: nie miały osobistego charakteru i nie wkraczały w relacje rodzinne. Z tego względu konflikt pokoleń w „Chłopach” wyróżnia się na tle pozostałych sporów generacyjnych. Nie dotyczył bowiem wartości, lecz spraw materialnych; był walką z jednej strony o dominację, z drugiej zaś – o przetrwanie.

Rozwinięcie („Chłopi” tom I – „Jesień”):

Aby zrozumieć przyczyny sporu pokoleń między Maciejem i Antkiem Boryną, należy przede wszystkim zwrócić uwagę na realia polskiej wsi, które opisał Władysław Reymont. W Lipcach, a także na wielu innych prowincjach, wartość człowieka uzależniona była od ilości posiadanej ziemi oraz od zdolności do jej obrabiania (co można zrozumieć, albowiem każdy żywił się tym, co sam wyhodował, a w razie problemów finansowych czy klęsk żywiołowych można było liczyć tylko na siebie). Te zasady życia społecznego dawały więc absolutną władzę temu, kto posiadał majątek – i skazywały resztę ludzi na życie na łasce innych. Nie służyły również podtrzymywaniu więzi rodzinnych: z czasem starsi ludzie, którzy nie mieli już siły, by pracować w polu, stawali się ciężarem dla swoich dzieci. Byli balastem, ponieważ ich obecność nie przynosiła żadnych korzyści (nie mogli już pracować), a ich utrzymanie kosztowało.

Posiadanie gospodarstwa było zatem z jednej strony wyznacznikiem statusu (o którym marzyli młodzi), z drugiej zaś – szansą na przetrwanie (dla starych). Pokolenia dzieci chciały przejmować ojcowiznę…