Generic selectors
Exact matches only
Search in title
Search in content
Post Type Selectors

Kategoria: motywy | kontekstyStrona 2 z 3

toposy
motywy literackie
konteksty maturalne

piękno

LITERATURA “Lalka” Bolesław Prus – fałszywe, powierzchowne piękno Izabeli Łęckiej, która wewnątrz jest zepsuta jak cała arystokracja; stroi się, ale nie zmieni to jej światopoglądu;  “Sonety krymskie” Adam…

rodzina

LITERATURA  “Zemsta” Aleksander Fredro – rodzin Raptusiewicza to siostrzenica Klara, rodzina Milczka to syn Wacław – obie żyją w sporze sąsiedzkim o mur graniczny;  „Opowieść wigilijna” Charles Dickens…

syberia

LITERATURA  „Dziady cz. III” Adam Mickiewicz – wywózka w kibitkach, mesjasze, bohaterowie „Lalka” Bolesław Prus – Wokulski zesłany na Syberię, przyjaźnie, szacunek w społeczeństwie, ale też czerwone dłonie,…

kłótnia

LITERATURA  „Pan Tadeusz” Adam Mickiewicz – Soplicowie i Horeszkowie kłócą się o zamek; Telimena z Tadeuszem o sprawy związkowe (ona chce z nim wyruszyć, a on mówi, że…

labirynt

LITERATURA  „Sklepy cynamonowe” Bruno Schulz  – Drohobycz jako miasto-labirynt dzieciństwa głównego bohatera, który w opowiadaniu szuka sklepów, które są jego marzeniem, nazywa je cynamonowymi – to dzięki dziecięcej…

lustro

LITERATURA  „Koralina” Neil Gaiman – Motyw zniekształconych “odbić” prawdziwych rzeczy, dwie wersje jednego lustra ujawniają prawdę i są wykorzystywane do kłamstw. „O tym, co Alicja zobaczyła po drugiej…

życie jako teatr

LITERATURA  „Makbet” William Szekspir – Makbet na wieść o śmierci żony mówi: „Życie jest tylko przechodnim półcieniem, Nędznym aktorem, który swą rolę Przez parę godzin wygrawszy na scenie,…

sen

LITERATURA  „Dziady cz. III” Adam Mickiewicz – sen więźnia o woli wybrańca; mała improwizacja o tym, że Rosja jako kruk przesłania widok na Polskę; Wielka Improwizacja ukazuje wewnętrzne…

pieniądze

LITERATURA “Skąpiec” Molier – Harpagon – ojciec uzależnia finansowo swoją rodzinę; „Moralność pani Dulskiej”  Gabriela Zapolska – Dulska przesadnie oszczędza, wydziela mężowi pieniądze na cygara; proponują zapłacenie pokojówce…

nałóg

LITERATURA:  „Nad Niemnem” Eliza Orzeszkowa – Teofil jest morfinistą;  „Moralność pani Dulskiej” Gabriela Zapolska– mąż palący cygara, żona mu je wydziela, Zbyszko – nadużywa alkoholu, chodzi codziennie do…

kostium/maska

LITERATURA:  „Ferdydurke” Witold Gombrowicz – gęby, (narzucanie formy)      FILM  “Maska”reż. Chuck Russell – każdy ma gębę i codziennie kogoś udaje, dostosowuje się do innych ludzi, ale ta…

inność/ odmienność

LITERATURA “Buszujący w zbożu”- J. D. Salinger- Holden Caulfield główny bohater nie akceptuje hierarchii w amerykańskiej szkole. Z powodu inności opuszcza szkołę oraz dom. W tym przypadku inność…

magia/czary

LITERATURA:     FILM:  „Chilling Adventures of Sabrina” – serial Netflix o przygodach młodej wiedźmy, będącej córką Szatana „Spirited away” studio ghibli – wyprawa młodej dziewczynki w magiczny świat,…

przemiana

LITERATURA „Pan Tadeusz” Adam Mickiewicz – Jacek Soplica przemienia się w Księdza Robaka, był typowym szlachcicem, awanturnikiem, duszą towarzystwa, pijakiem; przemienia się w mnicha, bo chce odpokutować za…

klęska życiowa

LITERATURA “Inny świat” Gustaw Herling Grudziński – ludzie są sobie winni, postępują niemoralnie, ale wojna nie usprawiedliwia takiego zachowania; upadek moralności, nie ma już odwrotu; “Proszę państwa do…

pożegnanie

LITERATURA “Ludzie bezdomni” Stefan Żeromski – pożegnanie Tomasza Judyma z Joanną Podborowską – jego ukochaną, odbywa się przy rozdartej sośnie, która ma uosabiać dylemat Tomasza; wybiera on pracę…

apokalipsa

LITERATURA:  „Droga” Cormac McCarthy – ojciec z synem, próbują przeżyć po apokalipsie „Z jak Zachariasz” dziewczyna myślała, że po apokalipsie nikogo nie spotka, jednak po dłuższym czasie spotyka…

taniec

LITERATURA:     FILM   „Battle”- film Netflix, ojciec głównej bohaterki, baletnicy, traci cały majątek i ta zmuszona do odejścia z życia pełnego luksusów rozpoczyna życie na przedmieściach, pomaga jej…

praca

LITERATURA:     FILM      MUZYKA      INNE SZTUKI:     TEATR,  MALARSTWO:  Władysław Strzemiński „ Bezrobotni”  RZEŹBA

pojedynek

LITERATURA:  “Lalka”- Bolesław Prus- pojedynek Wokulskiego i Krzeszowskiego w Lesie Bielańskim “Romeo i Julia”- William Shakespeare- pojedynek Romea i Benwolia     FILM  „Wikingowie” – serial Netflix, pojedynek dwóch…

kłótnia

LITERATURA ”Pan Tadeusz” Adam Mickiewicz – spór o zamek, który zamiast należeć do Horeszków, jest w posiadaniu Sopliców, Podkomorzy ma zadanie rozwiązać ten spór, ale ostatecznie Hrabia z…

lektury bohaterów

Co czytają bohaterowie lektur szkolnych i jak to o nich świadczy?

zwycięstwo/ klęska

LITERATURA “Reduta Ordona” Adam Mickiewicz – o walce z Moskalami, Ordon jest bohaterem, który się poświęca, wysadza się wraz z redutą, by Moskale przy okazji też zginęli;  „Pan…

choroba

LITERATURA „Mistrz i Małgorzata” Michaił Bułhakow  – depresja Mistrza, który załamał się po tym, jak dzieło jego życia, czyli powieść o Piłacie została skrytykowana; domniemane choroby psychiczne  „U4:…

filozofia życia

LITERATURA ”Momo” Michael Ende – Ukazane są różne filozofie życia, takie jak nie czekanie na dotarcie do celu “Jeden krok, jedno machnięcie miotłą”, życie chwilą lub opieranie egzystencji…

tajemnica

LITERATURA: „Magnus Chase i miecz Lata” tajemnica dotycząca ojca Magnusa i jego pochodzenia oraz tym, że nordyccy bogowie istnieją tak jak pozostałe postaci z tych mitów      FILM …

tradycja

LITERATURA „Dziady cz. II” Adam Mickiewicz – obrzęd dziadów w noc Zaduszek, polega na modlitwie za dusze, które przebywają w czyśćcu; daje się im także ziarna, różne pożywienie;…

zdrada

LITERATURA „Mistrz i Małgorzata” Michaił Bułhakow – liczne donosy do władz po to, by wyjawić ludzką chciwość, albo odebrać komuś jego mieszkanie komunalne;  ”Świtezianka” Adam Mickiewicz – strzelec…

śmierć

LITERATURA „Mistrz i Małgorzata” Michaił Bułhakow – Berlioz ginie pod tramwajem – w wyniku przepowiedni Wolanda, w której Anuszka miała wylać olej na tory; Jeszua Ha-Nocri – zostaje…

władca

LITERATURA:  „Makbet” William Szekspir – zrobi wszystko, by zdobyć jeszcze większą władzę; im większe stanowisko – tym bardziej odchodzi od własnych zasad;  „Hamlet” William Szekspir – król Hamlet…

wróżba/ przepowiednia

LITERATURA „Mistrz i Małgorzata” Michaił Bułhakow- Woland przepowiada Berliozowi, że zostanie mu odcięta głowa,, na dodatek przez kobietę; Berlioz ignoruje te słowa, ale w okolicy torów tramwajowych odsuwa…

cierpienie

LITERATURA „Mistrz i Małgorzata” Michaił Bułhakow – cierpią wszyscy bywalcy szpitala psychiatrycznego, bo nikt ich nie słuchał, chociaż mówili prawdę; cierpiała Małgorzata, gdy Mistrz zniknął; cierpiała Frieda po…

wina/kara

LITERATURA: „Mistrz i Małgorzata” Michaił Bułhakow  – Woland jest jak Mefistofeles, uświadamia ludziom, że źle postępują, jest jak siła karząca za chciwość, on jest częścią tej siły, która…

sława

LITERATURA „Mistrz i Małgorzata” Michaił Bułhakow – Mistrz marzy o sławie, niestety w moskiewskim totalitaryzmie najważniejsza jest partia i legitymacja członkowska Massolitu; powieść Mistrza zostaje skrytykowana, bo porusza…

list

LITERATURA:  ”Oskar i pani Róża” Eric Emmanuel Schmitt – Oskar pisze listy do Boga i opisuje w ich swoje dni, a każdy dzień to wg niego kolejne dziesięć…

wspomnienie

LITERATURA „Mistrz i Małgorzata” Michaił Bułhakow – Mistrz podczas pobytu w szpitalu psychiatrycznym opowiada Ivanowi o swoim pierwszym spotkaniu z Małgorzatą, o tym, że niosła żółte kwiaty, które…

jedzenie

LITERATURA „Przygody Alicji w Krainie Czarów”  Lewis Carroll – ciasteczka powiększające i napój zmniejszający umożliwiają Alicji wejście do Krainy Czarów;  „Władca Pierścieni” J. R.R. Tolkien – hobbici są…

portret kobiety

LITERATURA “Na oczy królewny angielskiej” Daniel Naborowski – wiersz jest przykładem barokowego konceptu, zbudowany na porównaniach, podmiot liryczny wychwala doskonałość oczu królewny, których nie da się określić żadnymi…

karykatura

LITERATURA „Mistrz i Małgorzata” Michaił Bułhakow – karykatura społeczeństwa i systemu, ukazuje ludzi terroryzowanych kultem pieniądza, którzy ciągle donoszą na innych, by odebrać im mieszkania, trzeba być ciągle…

przemijanie

LITERATURA “Sto lat samotności” Gabriel Garcia Marquez – przemijanie ludzi, myśli i czasów, zmiany między jednym pokoleniem a drugim “Makbet” William Szekspir – życie jest tylko przechodnim półcieniem…

podróż

LITERATURA „Odyseja” Homer – dziesięcioletnia tułaczka Odyseusza spod Troi do Itaki, w trakcie wędrówki bohatera spotyka wiele przygód, a z każdej opresji wychodzi dzięki sprytowi, przy okazji traci…

bunt

LITERATURA  ”Rok 1984” George Orwell – bunt jednostki przeciwko totalitarnemu systemowi;  ”Folwark zwierzęcy” George Orwell – świnie buntują się przeciwko ludziom, zaczynają się rządy zwierząt, które niestety niedługo…

stereotyp/schemat

LITERATURA „Mistrz i Małgorzata” Michaił Bułhakow – grupa szatańska wybrała Moskwę jako złe miejsce, gdzie ludzie są przekupni; Massolit – dom Gribojedowa – schematy biurokracji, na każdych drzwiach…

autorytet

LITERATURA ”Pan Tadeusz” Adam Mickiewicz – Napoleon jest wzorem dla patriotów, liczą na jego pomoc w walce z carem; Podkomorzy, który przyjeżdża do Soplicowa, by rozwiązać spór o…

codzienność

LITERATURA “Lalka” Bolesław Prus – codzienność Rzeckiego wypełniona jest rutyną, wstaje o 6, zakłada garnitur, przypina spinki do mankietów; głaszcze psa Ira, idzie do sklepu, by codziennie nakręcać…

artysta

LITERATURA „Mistrz i Małgorzata” Michaił Bułhakow – Mistrz jest alter ego Bułhakowa i nowym wcieleniem Fausta, cierpi z powodu krytyki swojego dzieła, potrzebuje kobiety-muzy, by pisać;  „Evviva l’arte”…

fałsz/ obłuda

LITERATURA  „Mistrz i Małgorzata” Michaił Bułhakow –  seans czarnej magii w teatrze Variétés ukazuje obłudę społeczeństwa konformistów, którzy są zachłanni, a udają bogatych; to świat łapówek i donosicielstwa;…

starość

LITERATURA  „Wiek nowy” Czesław Miłosz – ciało przestaje działać, ale umysł wciąż funkcjonuje i pozwala tworzyć „Lalka” Bolesław Prus – Rzecki – regularna praca i pisanie pamiętnika pozwalają…

dzieciństwo

LITERATURA „Oskar i pani Róża” Éric-Emmanuel Schmitt – dzieciństwo z chorobą jako szybki proces dorastania;  „Cudowny chłopak” R.J. Palacio – zmagania z chorobą, akceptacją wśród rówieśników, uczenie się…

historia

LITERATURA  „Pan Tadeusz” Adam Mickiewicz –  zamek w posiadaniu Sopliców w wyniku targowicy;  „Dziady cz. III” Adam Mickiewicz – odniesienia do represji i cierpienia w wyniku akcji Nowosilcowa,…

natura

LITERATURA   „Burza” Adam Mickiewicz  – człowiek nie ma szans z potęgą natury, wszyscy zginął na morzu;  „Stepy akermańskie” Adam Mickiewicz– pejzaż romantyczny, który przywołuje wspomnienia ojczyzny;  „Na lipę”…

rozmowa z Bogiem/o Bogu

LITERATURA  „Dziady cz. III” Adam Mickiewicz –  Konrad w Wielkiej Improwizacji wyzywa Boga do wysłuchania jego żądań i stawia się ponad nim (bardziej monolog niż rozmowa), Ksiądz Piotr…

miłość

LITERATURA ”Dziady cz. III” Adam Mickiewicz – Konrada miłość do ojczyzny i prometeizm; „Lalka” Bolesław Prus” – nieodwzajemniona: Wokulski do Łęckiej, Rzecki do Stawskiej; toksyczna – Krzeszowscy;  „Mistrz…

przyjaźń

LITERATURA  „Ferdydurke” Witold Gombrowicz – Józio i Miętus – kumple, z którymi można konie kraść, ich ulubionym zajęciem jest doprowadzenie do kupy, by odebrać ludziom gęby;  „Lalka” Bolesław…

szczęście

LITERATURA “Biała magia” Krzysztof Kamil Baczyński – chwile spędzone z Basią, mimo wojny, były dla niego najszczęśliwsze; “Przedwiośnie” Stefan Żeromski – Cezary Baryka myślał, że ojciec zginął na…

samotność

LITERATURA „Buszujący w zbożu” J.D. Salinger – zagubiony w trakcie podróży ku odnalezieniu siebie, nikt go nie rozumie;  „Mały Książę” Antoine de Saint-Exupery – Pilot ląduje na Saharze…

władza

LITERATURA  „Mistrz i Małgorzata” Michaił Bułhakow  – system totalitarny w Moskwie, szatan Woland ma władzę nad wszystkimi;  „Proces” Franz Kafka – władza biurokracji, steruje wszystkimi, każdy jest winny…

miasto

    LITERATURA  „Sklepy cynamonowe” Bruno Schulz – Drohobycz jako labirynt i kraina dzieciństwa;  „Proces” Franz Kafka – miasto nieokreślone, prawdopodobnie Praga; labirynt, pełen biurokracji, nie ma ucieczki;  „Zbrodnia…

marzenie

    LITERATURA   „Przedwiośnie” Stefan Żeromski – marzenie o kraju, w którym są szklane domy  – o Polsce, Seweryn Baryka opowiada Cezaremu, że w Polsce wszystko jest logiczne, ludzie…

koncepcje antropologiczne

homo viator – człowiek podróżnik, pielgrzym homo erectus – człowiek wyprostowany homo sapiens – człowiek rozumny homo faber – człowiek wytwórca, rzemieślnik, zręczny homo artifex – człowiek artysta,…